1.4 Waar blijft alle grind, zand en klei? H/V

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

1.4 Waar blijft alle grind, zand en klei?

Wat gaan we vandaag doen?

Leerdoelen

1. Nakijken 1.3

2. Behandelen paragraaf 1.4

3. Maken opdrachten

4. Afsluiten

• Je weet op welke manier zandbanken, duinen en delta's worden gevormd.
  
  
• Je begrijpt dat in een laagvlakte sedimentatie optreedt en dat uit samengeperste sedimenten na lange tijd sedimentgesteenten ontstaan.
  
  
• Je kunt met behulp van een foto de naam en een aantal kenmerken van sedimentgesteente benoemen. 

Nakijken met nakijkbladen

Gezamelijk nakijken: opdr.

Nakijken met je buur: 2, 3, 4, 5 en 8

Bovenloop

= Het begin van de rivier, oftewel het bovenste deel dat meestal in de bergen stroomt.

Middenloop

= middelste deel van de rivier, tussen de boven- en benedenloop.

Benedenloop

= Laagste deel van een rivier, net voordat het water de zee instroomt.

De Bovenloop

Een rivier begint hoog in de bergen

De bovenloop 

In de bovenloop --> hoge stroomsnelheid --> veel erosie
--> V-dalen ontstaan

De middenloop

Middenloop

De benedenloop 

Benedenloop

Laagvlakte

= Vlak gebied met een hoogteligging onder de 500 meter.

Benedenloop

1

Hoe herkennen we op deze kaart een laagvlakte?

2

Waar ligt de bovenloop van de rivier de Po?

3

Waar ligt de benedenloop van de rivier de Po?

De rivier de Po

• Bovenloop van de Po in de Alpen -> via de middenloop neemt de rivier zand, klei en grind mee -> wordt neergelegd in de benedenloop.
  
• Overstromingen -> zorgen voor sedimentatie
• De plaats waar de rivier in zee uitmondt komt de rest van het zand, grind en klei terecht -> nieuw land -> delta

= Proces waarbij korrels blijven liggen.

= Nieuw land in zee dat ontstaat door sedimentatie waar een rivier in zee uitmondt.

Sedimentatie

= Proces waarbij korrels blijven liggen.

Dus wanneer grind, zand en klein naar de bodem zakt

Binnenbocht = sedimentatie

Buitenbocht = erosie

Meanderen

De zee

Delta = nieuw land in zee, ontstaat door sedimentatie

Sterk getij (eb en vloed)? Geen delta!

V: Estuarium

Sommige rivieren hebben juist een trechtervormige monding: een estuarium.

sediment

Tijdens vloed stroomt de zee de monding binnen en tijdens eb stroomt het zeewater weer de monding uit. 

Daarbij neemt het zeewater sediment uit de monding mee.

Delta

Estuarium

Delta

Estuarium

Zandbanken

Ontstaan op plaatsen voor de kust waar de stroming wordt afgeremd, waardoor zand naar beneden valt. Hierdoor ontstaat 'land'.

Er wordt meer zand door de zee neergelegd dan wordt meegenomen = ophoging van het strand

De zee

Duinen ontstaan wanneer zand dat wordt meegenomen door de wind achter hout of plantjes blijft haken en zich zo steeds verder ophoogt. 

Sedimentgesteente

ontstaat als sediment wordt samengeperst.

Bestaat vaak uit lagen

Sedimentgesteente

Zand         zandsteen

Klei          schalie

Schelpen          kalksteen

Fossielen kunnen hier ook in voorkomen

bovenloop                  benedenloop

Benedenloop

Bovenloop

Afsluiten

1. Je weet op welke manier zandbanken, duinen en delta's worden gevormd.

2. Je begrijpt dat in een laagvlakte sedimentatie optreedt en dat uit samengeperste sedimenten na lange tijd sedimentgesteenten ontstaan.

3. Je kunt met behulp van een foto de naam en een aantal kenmerken van sedimentgesteente benoemen. 

Afsluiten

Maak van paragraaf 1.4 opdr:

+ Leer voor het S.O.!

Benedenloop

Bovenloop

Middenloop

Wat is grind?

1. afgeronde stenen door slijten van een rivier
2. de kleinste korreltjes

Grind ontstaat door..

1. Verwering
2. Riviererosie
3. Winderosie
4. Gletjeserosie

Grind is zwaarder dan zand

1. Juist
2. Onjuist

Wat is de bovenloop?

1. Eerste deel van een rivier
2. Laatste deel van een rivier
3. Middelste deel van een rivier
4. Tussen deel van een rivier

In de bovenloop stromen rivieren...

1. snel, omdat het gebied uit gesteente bestaat.
2. snel, omdat er veel reliëf is.
3. langzaam, omdat er weinig reliëf is.
4. langzaam, omdat het gebied uit zand en klei bestaat.

Bovenloop

Benedenloop

Middenloop

Sedimentatie is......

1. het kapot gaan van gesteente
2. het schuren door water, wind of ijs
3. het neerleggen van grind, zand of klei

Zandbanken ontstaan door?

1. Het samenpersen van zand.
2. Afval van toeristen.
3. Zand dat sedimenteert in zee bij minder stroming.
4. Wind en golven.

Waar kom ik zandbanken tegen?

1. In een delta
2. In een estuarium
3. In de diepe zee
4. In de ondiepe zee, net voor de kust

Door druk wordt sediment samengeperst tot gesteente. Voorbeelden van sedimentgesteenten zijn zandsteen, kalksteen en schalie. Waaruit bestaan deze sedimentgesteenten?

zandsteen

kalksteen

schalie

schelpen

klei

zand

Wat zijn duinen?

1. Zandhopen aan de kust door de wind gevormd
2. Hopen aarde aangelegd door mensen
3. Door mensen gevulde zandzakken
4. Heuvels op Texel