H 2.4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

2.4 Westerse wereldrijken

Lesdoel;

In deze paragraaf leer je:

- Hoe koloniale wereldrijken ontstonden en wat oorzaken en gevolgen hiervan waren.

- Hoe het imperialisme plaatsvond in Azië.

- Hoe het imperialisme plaatsvond in Afrika.

- Hoe Nederland zijn koloniale rijk uitbreidde.

Wereldrijken

• Na 1870 krijgen Europese landen door het opkomende nationalisme en de industriele revolutie andere belangen.
• Ze veroveren nu ook de binnenlanden van Afrika en Azië . Zo breidden ze hun kolonies uit tot een echt imperium. Deze tijd van veroveringen wordt modern imperialisme genoemd.

Oorzaken modern imperialisme:

1. Blanken voelden zich superieur tegenover andere volkeren. Ze vonden dat ze recht hadden op het innemen van deze gebieden.

2. In de kolonies waren allerlei grondstoffen zoals bijvoorbeeld rubber en hout. Dit hadden ze nodig in de fabrieken die in Europa stonden.

3. Ze konden de kolonies gebruiken als afzetmarkt (plaats om de gemaakte industrieproducten te verkopen)..

4. Het hebben van kolonies gaf veel macht en aanzien.

Wat is modern imperialisme?

1. Veel grond in Europa veroveren
2. Veel kolonies stichten in Zuid Amerika
3. Veel grond veroveren en besturen in Afrika en Azië
4. Veel handelen met kolonies

Welke economische motieven waren er voor het modern imperialisme?

1. grondstoffen en afzetmarkten
2. arbeidskrachten en grondstoffen
3. slaven en afzetmarkten
4. grondstoffen en eindprodukten

Kenmerken Modern Imperialisme

1. Periode 1870-1900 in Amerika
2. Periode 1870-1970 in Azië en Afrika
3. Periode 1870-1900 in Azië en Afrika
4. Periode 1870-1900 in Azië en Australië

1: Het modern imperialisme kwam door de industrialisatie in Europa
2: Modern imperialisme en westerse beschaving opleggen gingen samen

1. alleen uitspraak 1 klopt
2. alleen uitspraak 2 klopt
3. geen van de uitspraken kloppen
4. beide uitspraken kloppen

Sleep op de juiste plaats: 

Europeanen                          in de kolonies grondstoffen voor hun industrie.

Europeanen gebruikten hun kolonies als afzetgebied door hun producten te 

kochten

verkochten

kopen

verkopen

White man's burden

• Europeanen zagen zichzelf als superieur ten opzichte van de rest van de wereld
• Charles Darwins evolutietheorie werd misbruikt om racisme goed te praten
• White Man's Burden (last van de witte man: plicht van witte mensen om mensen met een andere huidskleur op te voeden 
• Gebieden werden veroverd om de lokale inwoners te helpen...

The White Man’s Burden was een gedicht uit 1899 van de Engelse auteur Rudyard Kipling. Hierin beschreef hij dat het de taak was van de westerlingen om de ‘achterlijke’ volken te onderwijzen.

Wat wordt bedoeld met "The White man's burden"

1. Europa mag heersen over de wereld
2. Europa moet heersen over de wereld
3. Azië mag over zichzelf heersen
4. Europa en Azië heersen samen over de wereld

Conferentie van Berlijn 1878

De Europese landen en de V.S. geven zichzelf en elkaar hier toestemming voor de verdere kolonisering van Afrika en verdelen de de kaart 

Het officiële doel is: oorlog voorkomen 

Voorbeeld: Congo 

•  Belgische kolonie 
• Mensen werden behandeld als beesten 
• Zoveel mogelijk rubber ophalen 
• Als dit niet lukte: executie of handen afhakken 
• Afschrikmiddel en om kogels te besparen 
• waarschijnlijk 10 miljoen Congolezen gedood

https:

Gevolgen in Afrika

• Willekeurig getrokken grenzen
  
• Afrika werd opgedeeld onder de Europese landen
  
• Missie en zending: gedwongen bekeringen
  
• Afrika leverde goedkoop grondstoffen en werd gebruikt als afzetmarkt
  
• Bevolking werd heel slecht behandeld (denk aan het vb van Congo)  

Tijdens de conferentie van Berlijn werd

1. Afrika verdeeld onder West-Europese landen
2. Azië verdeeld onder West-Europese landen
3. Australië verdeeld onder West-Europese landen
4. Zuid-Amerika verdeeld onder West-Europese landen

Waarom wilden Europeanen in de 19e eeuw grote rijken stichten? Noem een oorzaak.

Welke van de motieven voor het modern imperialisme komt in deze prent duidelijk tot uiting?

1. Verovering voor afzetmarkten (bijvoorbeeld Cuba)
2. Verovering voor de versteviging van de Amerikaanse macht in de regio
3. Verovering om achterlijke gebieden te beschaven
4. Verovering voor grondstoffen (bijv. Cubaanse tabak)

Welke van de motieven voor het modern imperialisme komt in deze prent duidelijk tot uiting?

1. Verovering voor afzetmarkten (hier China)
2. Verovering voor de machtspositie in de wereld
3. Verovering om achterlijke gebieden te beschaven
4. Verovering voor grondstoffen (bijv. Chinese zijde voor textiel)

0

Het Nederlandse wereldrijk

In de 19e eeuw breidden de Nederlanders hun gebieden in Indonesië steeds verder uit. Ze noemden de kolonie Nederlands-Indië. Om dit voor elkaar te krijgen voerden ze met het Nederlands Indisch leger oorlog. Bijv. Atjeh.

De Nederlanders werkten samen met Indonesische vorsten. Ze dwongen de Indonesiërs om bijv. suiker en koffie te verbouwen en te leveren of rubber en tabak.

De Nederlanders werden ook de baas in Suriname en de Antillen.

Max Havelaar

Bekijk de video vanaf minuut 4 tot minuut 9.30.

Wat is de echte naam
van de schrijver
van het boek Max Havelaar?

1. Eduard Douwes Dekker
2. Eduard Jan Dekker
3. Douwe Egberts Dekker
4. Sander Jan Dekker

Eduard Douwes Dekker schrijft het boek niet onder zijn eigen naam. Waarom niet?

1. Voor zijn imago, elke beroemde schrijver schrijft onder een andere naam.
2. Hij schrijft onder zijn Indonesische naam.
3. Het is gevaarlijk kritiek te hebben op de Nederlandse Regering
4. Zijn naam paste niet op de omslag van het boek .

Indonesiërs worden door de Nederlanders gedwongen om koffie en suiker te verbouwen.De boeren kunnen hierdoor minder rijst verbouwen, het voedsel dat ze zelf eten.

1. waar
2. niet waar

Kijk de opdr. 2.3 na

Aan de slag!

Lees blz. 2.4 blz. 26-27 informatieboek en maak opdr. wb.