Par 4 Turkije: twee werelden

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Par 4: Turkije: twee werelden

Lezen

Blz 46 en 47, alle stukjes

Leerdoelen

- Je kunt uitleggen hoe Turkije cultureel verbonden is met het Midden-Oosten en met Europa.

- Je weet waar in Turkije watertekorten zijn.

- Je weet wat het Zuidoost-Anatoliëproject is en wat de gevolgen daarvan zijn.

- Je weet dat Turkije een opkomend land is.

- Je weet waardoor er tussen delen van Turkije grote regionale ongelijkheid bestaat.

- Je weet waarom het Zuidoost-Anatoliëproject leidt tot onrust en conflicten tussen Turkije, Syrië en Irak.

- Je kunt de situatie in Turkije beschrijven aan de

hand van de thema’s cultuur, welvaart en watertekort.

- Je kent de volgende begrippen: afzetmarkt, landklimaat, opkomend land, regionale ongelijkheid, steppe, welvaart, welzijn, westers, cultuurgebied, groeiland, opkomend land,

regionale ongelijkheid, sociale ongelijkheid

Quiz

Maar eerst gaan we kijken wat jullie nog weten van de vorige lessen.. 

Wat is welvaart?

1. Dat heeft te maken met hoe goed jij je voelt
2. Dat heeft te maken met de mate waarin je in je behoefte kunt voorzien
3. Dat heeft te maken je salaris
4. Dat heeft te maken met hoe vaak je uit eten kunt

Hoe heet het van zout water zoet water maken?

1. Ontzouten
2. Ontzilten
3. Ontzilveren
4. Duurzaam

Combineer de plaatjes met de begrippen

Druppel-

irrigatie

Aquifer

Bron-

oase

Rivier-

oase

Irrigatie

Stuwmeer

Water uit een aquifer halen is duurzaam.

1. Juist
2. Onjuist

Mindmap

Pen en schrift op tafel, we gaan een mindmap maken over deze paragraaf. 

Veel invloed

Turkije ligt deels in Azie en deels in Europa. Het wordt beïnvloedt door de Arabische en de Westerse cultuur. 

Ottomaanse Rijk

Turkije was vroeger onderdeel van het Ottomaanse rijk. In dit rijk was de islam de godsdienst en Arabisch de taal. In Turkije zie je tegenwoordig de Arabische bouwstijl. 

Ataturk

Na WOI verdween het Ottomaanse rijk. Ataturk werd in 1923 de leider van het huidige Turkije. Hij wilde van Turkije een modern land maken. 

Modern

Turkije kreeg een nieuw alfabet, meer Europees. Hoofddoeken werden in scholen en openbare gebouwen verboden. Er kwam ruimte voor Westerse ideeën. 

Water

Turkije: relatief natte klimaten, toch ook watertekorten.

• Langs de kusten van de Middellandse Zee en de Zwarte Zee: - relatief veel neerslag. 

Middellandse Zee: watertekorten in droge, warme zomers. 

Water

• Het binnenland van Turkije, Anatolie, is een droog gebied.

• In de ruige berggebieden in het oosten: hele jaar relatief veel neerslag.

 

Anatolie

Binnenland:

- afgesloten door hoge bergen

- droogste deel van Turkije

 - aanvoer water uit berggebieden

Anatolie-project

   Dit project moet brengen:

 water, elektriciteit, welvaart en welzijn.

Maar: Syrië en Irak zijn boos op Turkije. Syrië: 60% minder water, Irak: 90% minder.

Ongelijkheid

In Turkije is er een grote regionale ongelijkheid tussen steden en platteland.

• Turkije is een opkomend land: in grote steden zie je weinig verschil in welvaart met Nederland. Istanbul, Ankara.

Ongelijkheid

Ankara en Istanbul: Groot verschil met welvaart in dorpen op de steppen in Oost-Turkije. Meeste mensen werken in de landbouw. meestal wel elektriciteit.

Ongelijkheid

Ook ongelijkheid West-Turkije en Oost-Turkije door:

• Ligging vanouds belangrijkste steden: Istanbul, Izmir, Bursa, Ankara. Veel goedbetaald werk, platteland blijft achter qua inkomens.

Wel verbetering woningen, ziekenhuizen, wegen.

Ongelijkheid

Gunstigere ligging steden: grote en welvarende afzetmarkten. West- en Oost-Europa beter bereikbaar.

Westen: open grenzen in vergelijking met die in het oosten.

Quiz

Eens kijken wie er goed heeft opgelet..

Bekijk de afbeelding over klimaten in Turkije.

Stelling 1: In Andana heb je droge zomers
Stelling 2: Aan de Zwarte Zee is het in de zomer droger dan aan de Middellandse Zee.

1. Beide stellingen zijn juist
2. Beide stellingen zijn onjuist
3. Alleen stelling 1 is juist
4. Alleen stelling 2 is juist

Het binnenland van Turkije is een droog gebied

1. Juist
2. Onjuist

In het oosten van Turkije is het watertekort een groter probleem dan in de rest van Turkije

1. Juist
2. Onjuist

Door het Zuid-Anatolië-project komt Turkije in conflict met welke landen?

1. Irak en Iran
2. Iran en Rusland
3. Syrië en Egypte
4. Irak en Syrië

Bekijk de figuur. Zijn de uitspraken goed of fout?

1. In Ankara is het droog, omdat dat gebied tussen twee bergketens ligt.
2. Het gebied dat aan de Zwarte Zee grenst heeft droge winters.                         

1. 1 en 2 zijn beide goed
2. 1 en 2 zijn beide fout
3. 1 is goed en 2 is fout
4. 1 is fout en 2 is goed

Iemand doet twee uitspraken:

1. Het Zuidoost-Anatoliëproject heeft als belangrijkste doel water voor de landbouw te leveren.
2. Door het Zuidoost-Anatoliëproject stroomt nu minder water van de Eufraat de grens over.

1. 1 en 2 zijn beide goed
2. 1 en 2 zijn beide fout
3. 1 is goed en 2 is fout
4. 1 is fout en 2is goed

Welke titel hoort bij de kaart van Turkije?

1. Watervoorraad per regio in Turkije
2. Waterschaarste per regio in Turkije
3. Welvaart en welzijn in Turkije
4. Zonne-uren per jaar

En nu?

Rustig aan de slag met de vragen van de GEO-online