5H GS deel 1 Soc. econ. ontwikkelingen in thuisland (1750-1900)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Deze les:

• Begin maken met Deelcontext 3
• Huiswerk 

Historische context - Britse Rijk

1.3 Sociaal-economische ontwikkelingen in het thuisland (1750-1900)

31 De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving.

32 Discussies over de ‘sociale kwestie’.

33 De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie.

35 Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces.

36 De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme.

Kenmerkende aspecten

Welke KA's passen bij deze stukjes tekst?

Leerdoelen

1. Je kunt het belang beschrijven van de Spinning Jenny en de stoommachine voor de ontwikkeling van de industriële revolutie in Engeland.
2. Je kunt oorzaken van de bevolkingsgroei in Engeland in de 18e eeuw noemen.
3. Je kunt de uitbreiding van het Britse en Indiase spoorwegennetwerk beschrijven en daarbij verklaren waarom deze snelle uitbreiding voor de Britten noodzakelijk was.

31 De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving.

32 Discussies over de ‘sociale kwestie’.

33 De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie.

35 Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces.

36 De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme.

Kenmerkende aspecten

Welke KA's passen bij deze stukjes tekst?

wat betekent "Industriële Revolutie"?

1. verandering in de manier van denken
2. verandering van manier om met werknemers om te gaan
3. verandering van de manier van produceren
4. grote verandering in korte tijd

In welke beroepen begon de Industriële revolutie?

1. Handel en Nijverheid
2. Handel en Landbouw
3. Landbouw en textiel
4. Textiel en handel

Welke uitvinding zie je op de afbeelding?

1. Stoommachine
2. Waterframe
3. Spinning Jenny
4. Schietspoel

Deelcontext III: Sociaal-economische ontwikkelingen in het thuisland (1750-1900)

Terugblik:

Risico: door deze afhankelijkheid is Britse economie kwetsbaar voor gebeurtenissen buiten haar grondgebied.

Kenmerkende aspecten

• De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving
  
•   Discussies over de 'sociale kwestie'
  
•   De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie
  
•   Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces
  
•   De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme;
  

De industriële revolutie 1750

Drie oorzaken in verband met de koloniën:

1. De Britse koloniën leverden veel grondstoffen en plantageproducten.
2. De Britse koloniën waren een afzetmarkt
3. De koloniale handel was enorm winstgevend. De winst werd geïnvesteerd in industrie of infrastructuur.

Spinning Jenny

Spinning Jenny

• Spinning Jenny een machine die in staat was om meerdere draden van wol of katoen te spinnen dan met een spinnewiel.
  


• Hierdoor versnelling/verbetering van productieproces (revolutie!) in de textielindustrie.
• De nieuwe machines werden steeds groter; de huisnijverheid werd daardoor lastig
• Ondernemers bouwden daarom hallen die de nieuwe machines konden huisvesten (fabrieken).

Stoommachine 

Stoommachine van James Watt (England) +/- 1775

Begin van de industriële revolutie. Niet meer werken met de hand maar met machines

Stoom als nieuwe krachtbron

• Ondanks alle nieuwe uitvindingen, kwam de energie hiervoor nog steeds uit spierkracht (mens of dier) of waterkracht. 


• ±1775  - James Watt ontwikkelde goed bruikbare en stevige stoommachine 
• Stoommachine werd gebruikt als motor voor machines in de textielindustrie; machines konden hierdoor sneller, regelmatiger en langer werken
• Productie werd zo goedkoper > Prijs voor consumenten werd goedkoper

Industriële samenleving

• Door IR veranderde Engeland van landbouw stedelijke samenleving naar  een industriële samenleving.
• De meeste mensen werkten hierdoor in de industrie, huisnijverheid verdwijnt
• Steeds meer mensen trokken van het platteland naar de stad  (Verstedelijking/ Urbanisatie)
• Grote inkomensverschillen
• Vervoersmogelijkheden verbeterden (Infrastructuur)

Bevolkingsgroei

Oorzaken:

• verbeteringen in de landbouw; meer landbouwgrond werd ontgonnen, introductie nieuwe gewassen (aardappel!), 
  
• verbeteringen in medische wereld, hierdoor ontstonden vaccinaties en had men meer oog voor hygiëne
  

Bevolkingsgroei

Gevolgen:

• groeiende vraag naar textiel 
• bevolkingsoverschot op platteland (door machines minder werk beschikbaar); goedkope arbeidskrachten trekken naar de stad (werk in de fabriek)

Verbetering vervoersmogelijkheden

De stoommachine werd ook toegepast in het  vervoersmogelijkheden en :

• stoomboot
  
• stoomtrein

Het vervoer van goederen en personen ging veel sneller via het spoor.

Binnen 30 jaar werd er daarom een spoorwegnetwerk aangelegd dat heel G.B. besloeg.

Ook in India werd een spoornetwerk  aangelegd . De verbinding tussen het moederland en de kolonie werd zo sterk verbeterd. Daarnaast zorgde ook het Suezkanaal  voor een snellere en betere verbinding.

Niet alleen in Groot-Brittannië, maar ook in Azië en Afrika legden de Britten spoorwegen aan. Het kostte Groot-Brittannië veel geld om deze spoorwegen aan te leggen. Leg uit waarom ze dit toch deden.

Voor de Industriele Revolutie

Na de Industriele Revolutie

fabrieken

kapitalisme

landbouwsamenleving

handwerkers

huisnijverheid

spinmachine

Oorzaken

Gevolgen

Industriële revolutie

oorzaken

gevolgen

Agrarische revolutie

Fabrieken

Stijgende vraag naar kleding

Dichtbevolkte steden

Bevolkingsgroei

Investeringen

Uitvindingen

Massaproductie

Meer winst in de fabrieken, groei van ondernemingen en fabrieken, meer afzet, meer vraag naar grondstoffen (vanuit de koloniën), toename van de wereldhandel.

Meer arbeid in fabrieken, nieuwe groep rijken (ondernemers), nieuwe groep arbeiders, urbanisatie, bevolkingsgroei.

Uitbreiding spoor- en waterwegennet, ontwikkeling nieuwe en snellere vervoermogelijkheden, sneller vervoer tussen steden en havens, meer uitwisseling van personen en mensen.

Opkomst politiek-maatschappelijke stromingen, sociale kwestie, massabewegingen, regelgeving vanuit de overheid.

Economische gevolgen

Sociaal-maatschappelijke gevolgen

Gevolgen voor transport en vervoer

Politieke gevolgen

Welke gevolgen?

De Industriële revolutie heeft Modern-Imperialisme veroorzaakt

- Vul het oorzaak-gevolg schema in.

industriële revolutie 

Massaproductie

Grondstoffen te kort

Modern-Imperialisme

Koloniseren Afrika/ Azië

Grotere afzetmarkt + Grondstoffen

Te veel producten

Groter grondgebied

Welke informatie kun je afleiden uit deze prent?

Wat wil de maker van deze prent zeggen?

Welke groep zou deze prent kunnen gebruiken voor hun doelen?