paragraaf 2.3: Het ingerichte landschap

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Lesdoelen paragraaf 2.3

o Je kunt aangeven hoe in sommige landsdelen van Brazilië het oorspronkelijke natuurlandschap is veranderd in cultuurlandschap.

o Je kunt vanuit verschillende dimensies uitleggen welke invloed waterkrachtcentrales hebben op het landschap en mensen.

o Je kunt uitleggen welke invloed de verbouw van biobrandstoffen heeft op het landschap en de bewoners.

https:

Pantanal

1b. Verklaar de aanwezigheid van dit wetland o.b.v natuurkundige kaart.

oorzaak:

 gevolg:

1c/d. Pantanal

verschillende belangen

toerisme

bevolking

milieubeweging

Wat is hun belang?

Op welke manier vormen zij een bedreiging voor de Pantanal?

opgave 2 ontsluiting en winning

D= 16e eeuw, kolonisten, kust

C=17e eeuw, langs grote rivieren verder landinwaarts, van de winningsplekken van delfstoffen tot havens aan kust.

B=18e eeuw, 

A= 19e eeuw, landbouwgronden

1. Rond Sao Paulo, koffieplantage
2. Cerrado, verbouw suikerriet
3. Rio, winning delfstoffen
4. Laatste decennia, waarom?

Steeds meer energie nodig

•  bevolkingsgroei 
•  economische groei 
• gestegen welvaart v.d. bevolking

De regering wil de economisch zwakkere regio’s (noorden en westen) ontwikkelen.

 Bijv. door de bouw van (kleine) waterkrachtcentrales.

De kaart laat de capaciteit per stroomgebied zien, dus meestal niet van één waterkrachtcentrale!

De grootste stuwdam ter wereld is Drieklovendam in China, daarna komt de Belo Montedam en dan de Itaipudam.

opgave 3: passend begrip?

Grote handen van wie en waarom?

Wat betekent dit voor de bewoners van het gebied.

Fasen van ontginningen

opgave 4: Verbindingen tussen gebieden

geven relatie weer

opg 5: Itaipudam

Brazilië is (na China en Canada) de grootste producent van hydro- elektriciteit. 80% van de stroom (elektriciteit) wordt opgewekt door waterkracht.

De Itaipudam en de Belo Montedam zijn de tweede en derde grootste dam ter wereld. (De grootste dam is de drieklovendam in China)

10% van de elektriciteit komt uit thermische centrales (gas of olie).

De laatste 10% komt van biomassa (5%), kernenergie 4% en windenergie < 1%.

opgave 5a redenen gebruik waterkracht voor opwekken energie

• aanwezigheid vele rivieren in combinatie met reliëf
• gebrek aan aardolie en aardgas
• toename vraag naar brandstof (a.g.v. toegenomen welvaart en bevolkingsgroei)

Opgave 5b: voorwaarden voor aanleg stuwdam:

• dunbevolkt'
• reliëfrijk
• smal
• gesteente mag niet poreus zijn

Aanleg dam vanuit politiek dimensie

Samenwerking met Paraguay is nodig omdat de dam op het grensgebied ligt. In het verleden was er oorlog.

Aanleg van de dam vanuit sociale dimensie:

Verlies woon-en leefgebied bevolking. Duizenden mensen verloren hun huis en landbouwgrond (middelen van bestaan)

Aanleg van de dam vanuit fysische dimensie:

Verlies biodiversiteit a.g.v ontbossing en onder water zetten van gebieden

opgave 5d: nadelen aanleg waterkrachtcentrale noord-oosten Brazilië

1) natuur: het noordoosten heeft een droog seizoen, waardoor er niet altijd genoeg water beschikbaar is
.

 2) De afstand tot de belangrijke afzetmarkten is groot.

Opgave 6 biobrandstof

6a. Brandstoffen gewonnen uit plantaardig materiaal

6b. VS is grote producent ethanol.

6c. kaart 230C geeft belang bio-ethanol aan voor Brazilië.

6d. Amazonië wordt ontbost voor de verbouw van suikerriet en soja.