22-11, hoofdstuk 3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Welkom

  Pak alvast je: 

• Ipad/boek (gesloten);
• Schrift.

Planning vandaag

Over 3 weken proefwerk in de proefwerkweek.

Theorie:

• Algemeen kiesrecht;
• Nederland tijdens WO1;
• Crisis in Nederland.

Hoofdstuk 3, sociale verhoudingen

Arbeiders willen stemmen

• Behalve vakbonden kwamen er ook politieke partijen die zich voor de arbeiders inzetten.
•  Sinds 1848 censuskiesrecht --> alleen rijke mannen kiesrecht.  
• Als er algemeen kiesrecht zou komen, was de kans groter dat er meer, en betere, sociale wetten zouden komen.
• De vakbonden en de politieke partijen voor de arbeiders werkten op dit gebied samen.
•  In 1917 --> algemeen kiesrecht (in 1919 --> vrouwenkiesrecht).

De Eerste Wereldoorlog

• Nederland neutraal, voordeel en nadeel van oorlog;
• Veel Belgische vluchtelingen en minder handel (via zee); 
• Nederlandse industrie produceert hierdoor minder;
• Hierdoor ontstaat schaarste;
• Distributiestelsel wordt ingevoerd;

De Eerste Wereldoorlog

• Nederland was neutraal in de oorlog,
  
• Positief --> iedereen mogen handelen
  
• Negatief --> last van blokkades op zee en oorlogsvluchtelingen.

Successen van de arbeider

• De Nederlandse regering komt de arbeider tegemoet om een revolutie te voorkomen.
• Max. 45 uur per week werken;
• In Europa komen  linkse bewegingen op ;
• Dit zijn socialisten en communisten.

Communisten:

• Aan de macht komen via een revolutie (staatsgreep).

Socialisten:

• Aan de macht komen via de politiek (stemmen).

Successen voor de arbeider

• Er worden algemene afspraken gemaakt voor hele beroepsgroepen (collectieve arbeidsovereenkomst);
• wetten tegen ziekte en ongevallen;
• pensioenfondsen en vakantiedagen voor sommige beroepen.

Crisis

• In 1929 start er een economische crisis;
• Verkoop van landbouw- en industrieproducten loopt terug; 
• Minister-President Colijn had geen oplossing voor de crisis;
• Economie herstelt zichzelf wel.

De crisis wordt alleen maar erger.

Crisis

• Colijn --> overheid moet zich niet bemoeien met economie (geen schulden maken).
• Aanpassingspolitiek: wanneer er meer geld nodig is voor uitkeringen, dan moet dat door bezuinigingen (op lonen) komen.
• Dit is geen succes, in 1936 gaat Nederland juist geld investeren.

Aan de slag

Voor volgende week dinsdag 29-11:

• Opdracht 2 t/m 9;
• Opdracht 13 t/m 19 maken;
• Zelfstandig werken.