Hoesten op zich is geen ziekte, maar een reactie van het lichaam op prikkels in de luchtwegen. De luchtwegen kunnen geprikkeld raken door stofdeeltjes, maar ook door te veel slijm. De luchtwegen zijn met slijmvlies bekleed. Onder bepaalde omstandigheden produceert dat slijmvlies meer slijm, bijvoorbeeld als er een infectie is door een virus of een bacterie. Hoesten zorgt ervoor dat dit slijm (sputum) wordt afgevoerd. Er zijn verschillende prikkels waarop het lichaam kan reageren door te hoesten. Een bekende prikkel is een virale infectie, bijvoorbeeld een verkoudheid. Bij een verkoudheid raakt het slijmvlies ontstoken en dan gaat het extra slijm produceren.
Als iemand langer dan drie weken hoest, spreken we van ‘chronische’ hoest; anders van ‘acute’ hoest