presentatie opleiding

• Natuur, Leven en Technologie
• Beroepsopleiding

Concurrentie honingbij / wilde bij

Inhoud van de presentatie

• Onderwerp: Concurrentie tussen honingbij en wilde bij
• Woordweb over organisaties biodiversiteit (lessonup)
• Imker / natuurorganisaties -> honingbij / wilde bij discussie
• Waar knelt de schoen: feiten en cijfers
• Mogelijkheden en kansen.

Waaruit bestaat eventuele concurrentie?

• Pollen en nectar verzamelen
• Elektrische lading na bloem bezoek
• Ruimte (als het te druk is op dracht)
• Gedrag (verstoren ze elkaar)

Bron: KAD

Vormen honingbijen een (te) grote voedselconcurrentie voor wilde bijen?

Waarom dit onderwerp?

• Discussies over concurrentie op internet: gevoelige snaar
• Basiscursisten nemen deel aan de cursus om 'de bijen' te helpen
• Wilde bij is een mager deel van het curriculum
• Te veel concurrentie schaadt de biodiversiteit en uiteindelijk ook de goedbedoelende imkers
• Zelf meer zicht krijgen op de natuurlijke samenhang van deze soorten

Imkers zouden zich moeten voorbereiden op vragen en vooroordelen, niet in discussie gaan maar uitleggen hoe je in dit thema staat

Denk je dat alle imkers uit jouw omgeving zich inzetten voor biodiversiteit?

Ja, echt ALLE imkers die ik ken

Het merendeel van de imkers die ik ken zet zich hiervoor in

Ik denk dat de meeste imkers wel iets doen, maar weet het niet zeker

Ik praat hier nooit over

Dat interesseert de imkers die ik ken niet

Welke organisaties zetten zich in voor biodiversiteit in jouw regio?

Even een greep uit mijn regio...

• NBV(E)
• Natuur en milieu OV
• Landschap Overijssel
• De groene loper
• IVN
• Gemeente
• Provincie
• Vitens
• Staatsbosbeheer
• Natuurmonumenten
• Stichting mens en natuur
• Vogelwerkgroep

• Ravon
• Vogelbescherming
• Soorten.nl
• Nioo (instituut voor ecologie)
• Vlinderstichting 
• De bosgroepen
• EIS kenniscentrum
• KNNV (veldbiologie)
• Groen bezig
• Al deze organisaties hebben een oordeel over imkers.....

Hoe zien deze organisaties imkers?

Hiervoor heb ik de volgende vragen opgesteld:

• In hoeverre vindt u dat honingbijen in het algemeen een bedreiging vormen voor wilde bijen? Schaal 1 tot 10
• Kent u natuurgebieden in uw regio waar imkers te veel kasten plaatsen?

Zo ja: Welke gevolgen kan dit volgens u hebben voor de biodiversiteit?

• Kent u imkers die erg gericht zijn op het vergroten van de biodiversiteit?

Ja: Wat doen deze imkers om de biodiversiteit te vergroten?

• Welke tip(s) zou u de opleiding tot imkers met betrekking tot concurrentie tussen de wilde bij en de honingbij mee willen geven?

Heidegebieden

Hoge score: wijzen op onderzoek 

6/7: Imkers zijn natuur georiënteerd

Voorlichting en samenwerken biodiversiteit vergroten, bloemarmoede

Intensieve veehouderij 

Literatuur achtergrond buiten de onderzoeken:

• Concurrentie invloed van 1 kast honingbijen op wilde bijen betrekt variërend in het seizoen 
• Door de elektrische voetstap van bijen weten anderen dat de bloem bezocht is. Sommige bloemen hebben meerder bestuivers nodig (bevruchting appel)
• Wilde bestuivers afhankelijk van habitat tov honingbij in kast
• Honingbijen zijn niet de enige bestuivers, zonder honingbijen vindt er ook voldoende bestuiving plaats

Bron: Het Kompas

EIS kenniscentrum

Onderzoek

2000 - 2020: 13 onderzoeken naar concurrentie waaruit blijkt:

• minder wilde bestuivers in bijzijn van honingbijen
• wilde bestuivers zoeken andere locaties
• hommels blijven kleiner
• bestuiving van planten verslechterd bij 1 soort bestuiver
• 1 onderzoek (2000) geeft aan geen significante achteruitgang te zien bij aanwezigheid van honingbijen

Mogelijkheden en kansen

• Advies NBV mbt gedrag imkers omzetten tot richtlijn: stelling innemen
• (Nog) Meer aandacht tijdens beide cursussen voor biodiversiteit 
• Samenstellen lesmateriaal zodat de leraren lesideeën/cursusmateriaal  krijgen aangereikt
• Bewustwording van de eigen omgeving (cursisten en bezoekers)
• Contacten onderhouden door imkerverenigingen met natuurorganisaties, bv samenwerking, rondleidingen, delen van gebouwen of wilde bijenroutes en samen biodiversiteit opeisen bij overheid

Weet wat er in je omgeving mogelijk is qua dracht. Deel dit met imkers en bezoekers van de bijenstand.

Wat vind ik?

• Als iedere imker gemiddeld 3 kasten heeft en zijn / haar omgeving natuurlijk inricht vergroot dit de biodiversiteit in heel Nederland

• Grote bedrijfsmatige (commerciële) imkers vallen mijns inziens onder intensieve veeteelt. (wetgeving) Bovendien past intensieve veeteelt niet in een duurzame samenleving

• Samenwerken tussen imkers, natuurorganisaties en bezoekers geeft meer mogelijkheden en geeft onderling respect (zonder vooroordelen)

• Dus: in de huidige samenleving bevorderen hobby imkers de biodiversiteit en zou de concurrentie tussen honingbij en wilde bij in evenwicht kunnen zijn.

Vragen?