Longaandoeningen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Longaandoeningen

Opdracht

Bestudeer de LessonUp. Noteer onduidelijkheden of vragen en neem ze mee naar de les. De volgende les krijgen jullie opdrachten om te controleren of jullie de lesstof uit de LessonUp begrijpen. 

Respiratoire insufficiëntie

Indien het niet lukt op de zuurstofspanning in het bloed via de ademhaling op peil te houden. Dit leidt tot hypoxie.

In het arterieel bloedgas zie je:

- Hypoxie

- Hypercapnie

- Acidose (laag pH)

Dyspnoe: bemoeilijkte ademhaling/ kortademigheid

Inspiratoire dyspnoe: bij extreme vernauwing van de bovenste luchtwegen hoor je een inspiratoire stridor.

Expiratoire dyspnoe: bij extreme vernauwing van de onderste luchtwegen hoor je een expiratoire stridor.

Dyspnoe d’effort: kortademing bij inspanning

Dyspnoe de repos: kortademig in rust

COPD en astma

COPD, staat voor..... ?

Oorzaken COPD

Ongeveer één op de vijf mensen met COPD heeft nooit gerookt. Bij hen heeft COPD een andere oorzaak, zoals:

- Astma, longontsteking en andere longziekten

- Erfelijke ziekten

- Schadelijke stoffen, zoals houtstof, lijm en verfdampen

- Luchtvervuiling, bijvoorbeeld door fijnstof

Zijn er mensen met COPD op je stage , zo ja; wat voor klachten hebben zij ?

klachten bij COPD

Als je COPD hebt, kom je vaak adem tekort. Door ontstekingen in je longen gaan je longblaasjes langzaam kapot. Hierdoor krijg je klachten als hoesten en benauwdheid.

- Benauwdheid

- Hoesten

- Slijm ophoesten

- Kortademigheid

- Vermoeidheid

- Weinig spierkracht

- Gewichtsverandering

Behandeling van COPD

- begeleiding bij stoppen met roken

- een behandeling met medicijnen (luchtwegverwijders & ontstekingsremmers)

- longrevalidatie

(vooral medicatie)

- operatie 

(slechte delen van de longen verwijderen)

- longtransplantatie 

Bij astma: verkrampte spiertjes

Oorzaken astma

Erfelijkheid

Te vroeg geboren kinderen

Meer kans op astma door roken tijdens de zwangerschap

Beroepsastma

Allergische prikkels door huisstofmijt, huisdieren of andere prikkelende stoffen

Ken je iemand die astma heeft ?
Wat zie je voor klachten ?

Klachten bij een astma aanval:

Waarom zou astma niet onder COPD vallen ?

Astma en COPD

Astma en COPD: Vernauwing (obstructie) van de luchtwegen

Astma:

• Vaak normaal longfunctioneren tussen aanvallen door
• Oorzaak: allergie
• Begint op jonge leeftijd
• Normale levensverwachting

COPD:

• Verminderde longfunctie tussen aanvallen door
• Oorzaak: roken
• Begint na 40e
• Eerder overlijden

Beide lijken veel op elkaar! Er is geen zwart-wit onderscheid, maar veel overlap

bronchitis, astma  en longemfyseem

Hulp bieden tijdens een astma/ COPD aanval

Als iemand last heeft van een astma aanval kan een inhalator worden gebruikt. Hierdoor wordt medicatie ingeademt. De astma geneest dan niet, maar een aanval kan over gaan.

Chronic Obstructive Pulmonary Disease

bronchiën

bronchiën en/of zijn de longblaasjes beschadigd

COPD staat voor:

Bij astma zit de vernauwing in de

Bij COPD zit de vernauwing in de 

Afwijkende ademhalingen 

Kussmaul ademhaling 

Cheyne Stokes ademhaling

Hyperventilatie

OSAS: obstructive slaap apneu syndroom

Stridor: piepende ademhaling

Kussmaul ademhaling

Snelle en diepe ademhaling die doorgaat zonder adempauze. 

Oorzaak ernstige verzuring van het bloed. 

Cheyne Stokes ademhaling

Diepte en frequentie van de ademhaling zijn onregelmatig. Oorzaak:

- Onrijp ademhalingscentrum

- Onvoldoende doorbloeding van het ademcentrum door een bloedvatvernauwing van de hersenvaten, een CVA of een slechte circulatie (shock).

- Vergiftiging met medicijnen (slaapmiddelen, psychofarmaca en morfine preparaten).

- Zichtbaar tijdens sterven

Cheyne-stokes ademhaling

Hyperventilatie

Hyper- en tachypnoe als gevolg van emoties, nervositeit of spanningen, zonder dat hier acidose voorafgaat. De patiënt ademt te veel CO2 uit waardoor hypocapnie ontstaat. Oplossing in een zakje ademhalen of langzaam en oppervlakkig ademen. Het CO2 stijgt waardoor hypocapnie verdwijnt. 

OSAS

Obstructief slaap apneu syndroom, uitleg in het volgende filmpje.

OSAS

Stridor

Piepende ademhaling door een obstructie of vernauwing in de luchtwegen.

Inspiratoire stridor

expiratoire stridor

In het volgende filmpje hoor je hoe dit klinkt.

Pneumothorax

Uitleg in de volgende 2 filmpjes

Oorzaken:

- Spontane klaplong (primaire pneumothorax)

- ziekte of trauma (secundaire pneumothorax)

Complicatie: spanningspneumothorax

Symptomen:

- Scherpe pijn in de borstkast, gerelateerd aan de ademhaling

- Acute kortademigheid

- Cyanotisch mogelijk

- Soms nemen de klachten af en kan een pt lang hiermee rondlopen.

Behandeling:

- Soms spontaan indien klein en spontaan ontstaan.

- Lucht af zuigen via een naald of katheter

- Bij een grote pneumothorax  thoraxdrain

- Bij recidieven is het mogelijk om de long te laten vastgroeien aan de borstwand (plakken van de long).

- Operatief herstel indien noodzakelijk.

Pneumonie: bekijk het volgende filmpje

Symptomen:

- Koorts

- Koude rillingen

- Pijn in de zij die verergert bij hoesten en diep ademhalen

- Groen, geen of roestbruin sputum

- Kortademig

- Snelle oppervlakkige ademhaling

- Soms cyanose

- Neusvleugelen (vooral bij kinderen)

Diagnose:

- Anamnese

- Lichamelijk onderzoek

- Longfoto

- Aanvullend bloedonderzoek

- Sputumkweek

Behandeling:

- Pijnstilling

- Koortsremmers

- O2 toedienen

- Antibiotica

- Fysiotherapie

Pleuritis

Uitleg in het volgende filmpje

Longembolie

Bekijk het volgende filmpje. Longembolie is ook al kort behandeld in periode 1.

Longcarcinoom

Longkanker

Een maligne (kwaadaardige) tumor in de longen.

Bekijk het volgende filmpje

 Oorzaak vaak roken of metastase van prostaat en borstkanker.

Symptomen:

- Hoesten

- Verandering van de hoestklachten

- Opgeven van bloed

- Kortademigheid

- Terugkerende temperatuur verhoging

- Heesheid

- Pijn

- Vermagering

- Moeheid

- Slechte eetlust

Diagnose:

- Anamnese

- Lichamelijk onderzoek

- Bloedonderzoek

- X-thorax

- CT-scan

- Bronchoscopie (punctie en biopsie)

Behandeling:

- Operatie

- Bestraling

- Chemo

- Combi

Behandeling moeizaam, keert vaak terug en vaak laat opgespoord, dan zijn er al uitzaaiingen.

Heb je vragen over de LessonUp, meld je de volgende les bij de docent. 

Voor informatie over verschillende longaandoening kijk op longfonds.nl. Hier is betrouwbare informatie te vinden en vaak ook filmpjes.