2.3 Drietrapsstrategie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Drietrapsstrategie

klimaat adaptatie

(we passen ons aan aan de veranderingen, leren omgaan met de negatieve impact)

klimaat mitigatie

(we veranderen ons gedrag en pakken de oorzaak aan, minder uitstoot broeikasgassen, gebruik hernieuwbare energie)

Nederland, steeds droger

Droge periodes veroorzaken:

• Verzilting in West-Nederland
• Verdroging van natuur op hoge gronden
• Schade aan landbouwgewassen
• Problemen met regelen waterpeil rivieren
• Minder zoetwater 
• Kwaliteit water neemt af

denk in oplossingen

Andere mindset,

-vroeger alles zo snel mogelijk afvoeren

-niet 'oldschool' beregenen

 Deltaprogramma drie doelen

1. een gezond en evenwichtig (grond)watersysteem in stand houden en bevorderen 
   --> water opslaan in natte periodes
2. noodzakelijke gebruiksfuncties beschermen
   --> bijvoorbeeld zwembad verbod of sproeiverbod tuin
3. zuiniger en effectiever omgaan met zoet water.
   --> druppelirrigatie in de landbouw

Drietrapsstrategie

Vasthouden

Bij een groot wateraanbod is het de bedoeling dat het water eerst zelf in het gebied wordt vastgehouden. 

Bergen

Is het watervasthouden op de plek niet meer mogelijk, dan berg je het water tijdelijk in een retentiegebied. Dit gebied wordt tijdelijk gebruikt om water op te slaan.

Lozen

Als het niet anders kan, dan wordt het water afgevoerd. Om dit te bevorderen verwijder je bijvoorbeeld obstakels in de uiterwaarden (het gebied van de rivier tussen de dijken). 

1. Vasthouden

Zorgen dat het water daar waar de neerslag valt zoveel mogelijk de grond in kan trekken.

2. Bergen

Wanneer water niet meer opgeslagen kan worden in de bodem (infiltratie), dan moeten we water bergen. We slaan het tijdelijk elders op.

Rivieren: waterbergend vermogen vergroten - kan meer water bevatten.

3. Afvoeren (lozen)

Zorgen dat het rivierwater zo makkelijk en snel mogelijk kan doorstromen (naar zee). Water moet dus niet tegengehouden worden door o.a. obstakels.

Maatregelen in stedelijk gebied

Vasthouden en bergen van water:

• aanleggen wadi's
• meer grachten/sloten in de stad
• bergingsgebieden

en in jou wijk? 

Landelijke gebieden

Bodem moet gaan dienen als een soort van spons, dus dat betekent meer water vasthouden of water minder snel laten wegstromen, bijvoorbeeld met minder sloten, meer dammen, en omgekeerde drainage. 

maar: boeren willen niet dit liever niet. Waarom niet? 

Adaptief deltamanagement

Vooruit kijken en flexibel blijven.

1. Waterveiligheid: bescherming tegen overstromingen.
   
2. Zoet water: voorkomen van tekorten aan drinkwater.
   
3. Ruimtelijke adaptatie: rekening houden met klimaat en water.
   
4. Rijn-Maasdelta: veiligstellen Rijnmond-Drechtsteden en Zuidwestelijke delta.
   
5. IJsselmeer gebied: veiligstellen van zoetwatervoorraad en voorkomen overstromingen.
   

Hoe verdelen we het Rijnwater over de rivieren de Waal, de Nederrijn-Lek en de IJssel? Het antwoord op die vraag is belangrijk voor de waterveiligheid in dit gebied. Tot 2050 verandert er volgens deze voorgestelde deltabeslissing niets. Of de afvoerverdeling na 2050 nog veranderd mag worden, wordt de komende jaren duidelijk.

Hierin staat onder andere hoe overtollig water naar de Waddenzee kan worden afgevoerd. En onder welke voorwaarden het IJsselmeergebied kan dienen als zoetwatervoorraad voor andere gebieden. Verder staat in de deltabeslissing wat de hoogste waterstand is voor het IJsselmeer en de meren er omheen.

In deze deltabeslissing staan plannen voor de bouw en inrichting van het landschap. Het voorstel is om bij bouwplannen beter te kijken naar de gevolgen van overstromingen en wateroverlast. En hoe het in de stad koel blijft in heel warme zomers. Dat wordt steeds belangrijker als het klimaat verandert.

Wat kan de overheid bieden als er te weinig zoetwater is voor landbouw, industrie en natuur? De Deltacommissaris stelde voor om daar afspraken over te maken. In de deltabeslissing staan ook plannen om meer zoetwater naar (droge) gebieden (Hoog-Nederland, zandgronden!) te laten stromen. En wat gebruikers zelf moeten doen om zuiniger om te gaan met water.

In de deltabeslissing Waterveiligheid staan nieuwe afspraken om Nederland te beschermen tegen overstromingen. Denk bijvoorbeeld aan afspraken over de hoogte van dijken. Het voorstel is om nieuwe normen af te spreken. Doel is om de kans op een overstroming, en de gevolgen daarvan zo klein mogelijk te maken.

3. Ruimtelijke adaptie

Watertoets: bij nieuwe bouwlocaties wordt de watertoets uitgevoerd.

De overheid kijkt of rekening is gehouden met:

• de veiligheid
  
• de mogelijke wateroverlast
  
• de waterkwaliteit
  
• de verdroging
  
• of de waterproblemen niet worden afgewenteld op een ander gebied
  
  

Middels de drietrapsstrategie: vasthouden, bergen, afvoeren.

Bij welke stap van de drietrapsstrategie past de afbeelding?

1. Bergen
2. Vasthouden
3. Afvoeren

Bij welke stap van de drietrapsstrategie past de afbeelding?

1. Bergen
2. Vasthouden
3. Afvoeren

1. Vasthouden
2. Bergen
3. Afvoeren

1. Vasthouden
2. Bergen
3. Afvoeren

1. Vasthouden
2. Bergen
3. Afvoeren

De Rijn stroomt via Duitsland Nederland binnen. Welke stap uit de drietrapsstrategie wil Nederland niet dat Duitsland veel uitvoert?

1. Bergen
2. Vasthouden
3. Afvoeren

Wat is geen gevolg van verdroging in Nederland?

1. Landbouw oogsten worden minder
2. Er kan meer water worden vastgehouden
3. Verzilting in West-Nederland
4. Minder tot geen aanvoer van rivier water

Waarom is water vasthouden uit de winter een mogelijke oplossing?

1. Om te zorgen dat de winter niet te koud wordt
2. Om het land van water te voorzien in het voorjaar en de zomer
3. Om het land te beschermen tegen overstromingen
4. Om de zomerse verdamping van water te verminderen

Hoe kan druppelirrigatie helpen tegen de verdroging in Nederland?
Kies het beste antwoord

1. Dat de planten zonder water komen te zitten
2. Dat de bodem verdroogt
3. Planten groeien minder snel
4. Dat er minder water wordt verspild

werktijd

paragraaf 2.3