Introductie & 1.1 Industrie wereldwijd

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Tm 1:46 laten afspelen. 

WELKOM!

Waar denk je aan bij industrie?

Industrie zijn fabrieken.

In een fabriek maak je van een grondstof een product. Bijvoorbeeld van hout een tafel.

Of van katoen kleding.

Vroeger had je een iemand die boer was, een iemand die smit was, een schoenmaker. Maar, al deze mensen deden er lang over om één tafel/schoen etc te maken. In een fabriek werd dit lopende band werk. Alles ging veel sneller, machines gingen het werk overnemen. 

Blz. 10-11

1.1 Hoe ontstond de industrie?

Industrie zijn fabrieken.

In een fabriek maak je van een grondstof een product. Bijvoorbeeld van hout een tafel.

Of van katoen kleding.

Vroeger had je een iemand die boer was, een iemand die smit was, een schoenmaker. Maar, al deze mensen deden er lang over om één tafel/schoen etc te maken. In een fabriek werd dit lopende band werk. Alles ging veel sneller, machines gingen het werk overnemen. 

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

De tijd vóór de Industriële Revolutie

Door de nieuwe uitvindingen en machines veranderde het leven van de mensen. 

We noemen deze periode daarom de moderne tijd. 

De moderne tijd

Bij veel boeren families deden de vrouwen dit thuis. Dit zorgde voor veel kleine bedrijfjes. De textiel werd vervolgens weer verkocht aan een kleermaker/arbeider die de textiel deed kleuren. 

Boeren eerst in de winter daarna het gehele jaar door. 

Aan het werk

Individueel in stilte 

5 min

Eerder klaar? Lees blauwe leerstofstukje blz. 10

De tijd vóór de Industriële Revolutie

Vanaf 1750 zijn er verbeteringen op de landbouw en neemt de bevolking toe in Engeland.

Katoen: Materiaal (grondstof) wat wordt gebruikt voor het maken van kleding.

Koopmannen kopen het katoen op.

Boeren en ambachtslieden maken van dat materiaal textiel.

Een katoenplantage in de Amerika

Slaven

Katoenplant

De tijd vóór de industriële revolutie

Andere grondstoffen
hout -->

Katoen --> textiel

Aardolie --> benzine

De tijd vóór de Industriële Revolutie

Huisnijverheid: In je eigen huis producten maken zoals textiel.

Textiel: Stukken/lappen stof waar uiteindelijk kleding van wordt gemaakt.

Veel kleine bedrijfjes die het hele 

jaar door werken.

Een spinnenwiel

Textiel

Een familie die katoen spint

Eind 18e eeuw

Heel de familie werkte mee.

De tijd vóór de industriële revolutie

Van dat katoen wordt een draad gemaakt door middel van een spinnenwiel (denk aan Doornroosje)

Als je die draad  hebt, kan je veel draden naast elkaar spannen en die weven. Met behulp van een weefgetouw. Als je al die draden aan elkaar hebt vastgemaakt heb je textiel (een stof) daar kun je dan weer lakens en kleding van maken. 

Bij veel boeren families deden de vrouwen dit thuis. Dit zorgde voor veel kleine bedrijfjes. De textiel werd vervolgens weer verkocht aan een kleermaker/arbeider die de textiel deed kleuren. 

De tijd vóór de Industriële Revolutie

Huisnijverheid: In je eigen huis producten maken zoals textiel.

Textiel: Stukken/lappen stof waar uiteindelijk kleding van wordt gemaakt.

Veel kleine bedrijfjes die het hele 

jaar door werken.

Een spinnenwiel

Textiel

Een familie die katoen spint

Eind 18e eeuw

Heel de familie werkte mee.

De tijd vóór de industriële revolutie

Van dat katoen wordt een draad gemaakt door middel van een spinnenwiel (denk aan Doornroosje)

Als je die draad  hebt, kan je veel draden naast elkaar spannen en die weven. Met behulp van een weefgetouw. Als je al die draden aan elkaar hebt vastgemaakt heb je textiel (een stof) daar kun je dan weer lakens en kleding van maken. 

Bij veel boeren families deden de vrouwen dit thuis. Dit zorgde voor veel kleine bedrijfjes. De textiel werd vervolgens weer verkocht aan een kleermaker/arbeider die de textiel deed kleuren. 

Huisnijverheid = je eigen huis producten maken zoals textiel.  Als aantekening laten opschrijven boven de blauwe tekst. 

De tijd vóór de Industriële Revolutie

Kleermaker: de koopman haalde de lappen stof op en liet het verven. Daarna bracht hij het naar de kleermaker. 

Een kleermakerij eind 18e eeuw

De tijd vóór de industriële revolutie

Bij veel boeren families deden de vrouwen dit thuis. Dit zorgde voor veel kleine bedrijfjes. De textiel werd vervolgens weer verkocht aan een kleermaker/arbeider die de textiel deed kleuren. 

Boeren eerst in de winter daarna het gehele jaar door. 

Eventueel tekenen. 

• Een plantage met katoen (vak tekenen met plantjes)
• Handelaar/koopman brengt het naar boeren families. Daar heb je een spinnenwiel en weefgetouw
• Als de lappen klaar waren bracht de handelaar het naar een kleermaker.

• Lees zelfstandig het blauwe leerstofstukje 'thuis aan het werk' op blz. 10
• Markeer belangrijke woorden. 
• Maak daarna opdracht 2 + 3 bladzijde 11. 

Eerste 5 minuten individueel in stilte. 

Daarna 5 minuten samenwerken. 

Aan de slag! 

Bij veel boeren families deden de vrouwen dit thuis. Dit zorgde voor veel kleine bedrijfjes. De textiel werd vervolgens weer verkocht aan een kleermaker/arbeider die de textiel deed kleuren. 

Boeren eerst in de winter daarna het gehele jaar door. 

WELKOM

Ga rustig zitten

Pak je boek (A)

Neem voor je blz. 10-11

 

Planning van vandaag

• Herhaling vorige les
• Opdracht 2 + 3 blz. 11 controleren. 
• Nieuwe uitleg
• Filmpje  

Planning van vandaag

Weten jullie nog wat een paragraaf is? 

Hoe ontstond de industrie?

• Het achtste tijdvak duurde van 1800 tot 1900 en heet:
•  Tijd van burgers en stoommachines

• Hoe werkten, kooplieden, boeren-families en ambachtslieden samen?
  

Kooplieden leverden ruw textiel. Boerenfamilies sponnen en weefden hier stof van. Ambachtslieden kleurden het textiel.

• De komst van (kleine) bedrijfjes en een moderner leven is de start van:  
• De moderne tijd.

Hierna opdracht 2 + 3 controleren

Samen lezen + markeren blz. 11

De tijd vóór de industriële revolutie

Oude energiebronnen

1. Spierkracht

2. Dierkracht

3. Waterkracht

4. Windkracht

= machine die alle andere energiebronnen kon vervangen

Hoe werkte het?

• Water warm maken met steenkool
• Ontstaan stoom
• Door druk van stoom ging machine draaien

Stoommachine moest van ijzer zijn. Waarom?

Nieuwe energiebron: stoommachine

Welk begrip hoort erbij?

• Spierkracht, windkracht en steenkool leveren energie. Dat zijn dus ook:
• Energiebronnen

• Welke machines worden vanaf 1780 veel gebruikt om apparaten in beweging te zetten?
• Stoommachines

• Fabrieken werden gebouwd door:
• Ondernemers

Grondstoffen en producten uit fabrieken werden vervoerd via nieuw aangelegde:

• Spoorwegen en kanalen

Planning van vandaag

• Maak individueel in stilte opdracht 4 + 5 bladzijde 12. 
• Lees + markeer daarna het blauwe leerstof stukje 'ook industrie in Nederland?' blz. 13. 
• Maak daarna opdracht 6 + 7 blz. 13

Aan het werk!

Weten jullie nog wat een paragraaf is? 

Planning van vandaag

• Opdracht 4,5,6,7 controleren. 
• Opdracht 8 klassikaal maken. 

Controleren 

Weten jullie nog wat een paragraaf is? 

Ga rustig zitten op je mentorplek

Pak je naamkaartje

Neem voor je blz. 12

• Wat is energie?
• Welke energiebronnen heb je? 
• Hoe veranderde de productie?
• Hoe ontstonden de eerste fabrieken?

De vorige les...

Energie = iets wat kracht op wekt/ in beweging brengt.

Nieuwe energiebron/uitvinding: de stoom machines. 

Industriële Revolutie

Stoommachine werd in fabrieken gebruikt --> machines aandrijven

Machines konden sneller werken dan mensen (spierkracht) en dus meer katoen spinnen...

= snelle verandering 

= Revolutie

Industriële revolutie 

De huisnijverheid kon de snelheid van de industrie niet bijhouden...

... de boeren kwamen zonder werk te zitten en gingen naar de stad, om daar in de fabrieken te werken.

Werken in de fabriek

Werkgevers hadden werknemers in dienst.

• Mannen, vrouwen én kinderen (kinderarbeid)
• Lang en hard werken, weinig loon

Wat voor problemen ontstonden er door de komst van fabrieken?

Werken in de fabriek

Histoclip: Industriële revolutie 

(Kijk op de M&M drive voor video vragen + antwoorden) 

Maak opdracht 9 t/m 12. 

Je mag rustig overleggen. 

Aan het werk!

Energie = iets wat kracht op wekt/ in beweging brengt.

Nieuwe energiebron/uitvinding: de stoom machines.