HAVO - Rechtsstaat - par. 3

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Par. 3 - Hoe transparant moet de overheid zijn?

Rechtszekerheid

Als burger weet je wat je rechten zijn en waar je aan toe bent (legaliteitsbeginsel). Ze mogen jou dus niet zo maar aftappen.

AIVD

Overheidsinstantie verantwoordelijk voor de nationale veiligheid. Zij verzamelen 'inlichtingen'.

Veiligheid of Privacy?

Wet Inlichtingen- Veiligheidsdiensten (Wiv)

De AIVD mag via de glasvezelkabel internetverkeer aftappen.

- Encryptie: het versleutelen van berichten in Whatsapp zodat het onleesbaar is voor overheden.

Wat is géén rechtsbron?

1. Grondwet
2. Internationaal verdrag
3. Uitspraak rechter
4. NOS Journaal

Rechtsbronnen

- Grondwet

- Wetten

- Rechtspraak

- Jurisprudentie: geschiedenis van rechterlijke uitspraken.

- Internationale verdragen

- Gewoonterecht

Wet Openbaarheid Bestuur (WOB)

De overheid is verplicht om info over haar werk aan burgers te geven.

Wie worden er ook wel gezien als 'waakhonden'?

1. Ambtenaren
2. Lobbyisten
3. Journalisten
4. Leraren

Schaduwmachten

Welke groepen beïnvloeden onze democratische rechtsstaat nog meer?

- 4e macht: ambtenaren

- 5e macht: de media

Verder: belangengroepen/adviesbureaus/lobbyisten