§4.4 Oorlog in Azië en onafhankelijkheid van Indonesië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

De Tweede Wereldoorlog

1939-1945

§4. Oorlog in Azië en onafhankelijkheid van Indonesië

Leerdoel

Aan het eind van deze paragraaf weet je:

1. Hoe de Indonesische nationalisten vóór de 2e WO dachten over het Nederlands bestuur
2. Wat er gebeurde in Nederlands-Indië tijdens WO2
3. Hoe de Republiek Indonesië onafhankelijk werd
   

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

De tijd van wereldoorlogen

1900-1950

4.4.1| Indonesisch nationalisme vóór de oorlog

0

KOLONIE VAN NEDERLAND

• Nederlands-Indië
• Begin 20e eeuw geen problemen
• Jaren vóór de Tweede Wereldoorlog verzet tegen Nederlandse overheersing
• Vooral jonge, goed opgeleide mensen
  

SOEKARNO

• middelbare school
• Technische hogeschool Bandung
• Krijgt geen functie in Nederlands bestuur ondanks opleiding............
• gevolg: NATIONALISME
  

Partai National Indonesia (PNI)

• Opgericht: 1927                                        Leider: Soekarno

           

• Krijgt door zijn vlammende toespraken veel medestanders
• Gevangengezet door Nederlandse regering in 1929

DOEL: ONAFHANKELIJKHEID !

Onafhankelijkheid: Zelfstandig zijn met een eigen bestuur.

Indonesisch nationalisme vóór de oorlog

Nationalisme neemt toe door

Scholing over democratie/vrijheid/gelijkheid -> niet in de praktijk

De PNI (Partai Nasional Indonesia)

Onder leiding van Soekarno: Onafhankelijkheid

1929 > gevangen gezet

4.4.2| Nederlands-Indië in de Tweede Wereldoorlog

jaren '30: 

Japan begint met gebieden veroveren (China)

- groeiende bevolking kunnen blijven voeden.

- toenemende industrie van grondstoffen voorzien.

Pearl Harbor, Japan valt de Amerikaanse vloot aan.

Dec '41

Jan '42

Japan valt Nederlands-Indië aan.

Jan '42 - Aug'45

 Japanse bezetting van Nederlands-Indië.

Het KNIL maakt geen kans tegen het beter getrainde en bewapende Japan .

KNIL: Koninklijk Nederland-Indisch leger

Nederlanders en mensen van Europese-Indische afkomst werden opgesloten in kampen.

Velen overleefden de oorlog niet.

De Japanse bezetting!

• Veel Nederlanders worden gevangen gezet in de interneringskampen (Jappenkampen)

• Soekarno en Hatta worden vrijgelaten en gaan met Japanners samenwerken (in ruil voor onafhankelijkheid)

'42 

Soekarno uit de gevangenis.

Japan begint grote veldslagen te verliezen.

'44

Aug '45

> Japan steunt de onafhankelijkheidsbeweging.

- Soekarno werkt samen met de Japanners - 

Atoombommen op Hirsohima en Nagasaki (Japan)

15 Aug 1945

17 Aug 1945

Indonesië bevrijd.

Soekarno roept de Republiek Indonesië uit.

4.4.3| Indonesië wordt onafhankelijk

En nu...?

• Nederland wil de onafhankelijke Republiek Indonesië helemaal niet erkennen.

• Nederlanders wil niet praten met Soekarno (verrader en opstandeling)

De onderhandelingen mislukten ...

Nederland besluit over te gaan op politionele acties.

Politionele acties: Nederlandse militaire acties van juli 1947 tot december 1948 om Nederlands-Indië als kolonie te behouden.

1e Politionele actie 

(juli 1947-januari 1948)

• Operatie Product (herstellen van het Nederlandse gezag)

• Bewuste keuze voor de naam 'politionele' actie en niet voor het woord 'militair', of 'oorlog'

• Militair een succes, politiek niet: Republiek bleef bestaan en er kwam veel kritiek uit het buitenland

2e Politionele actie 

(december 1948-januari 1949)

• Operatie Kraai: vernietigen Republiek Indonesië en leiders gevangen nemen

• Nederland wilde snel afrekenen met onrust in Nederlands-Indië: kostte teveel geld

• Ook nu weer, militair gezien, een succes (let op: op grote schaal zijn oorlogsmisdaden begaan)

Indonesië wordt onafhankelijk

• Grote druk op Nederland: Door VN + Verenigde Staten dreigen met het stopzetten van economische hulp
  

• Nieuwe onderhandelingen: Indonesië zal onafhankelijk worden én er komt een Nederlands-Indonesische Unie

• Soevereiniteitsoverdracht op 27 december 1949

Republik Indonesia

VRAAG?

• OM WELKE 2 REDENEN ZOU DE VERENIGDE STATEN STEUN HEBBEN GEBODEN AAN INDONESIË?

Indonesië wordt onafhankelijk

Aug 1945: Soekarno roept de onafhankelijkheid uit.

> Niet erkend door Nederland

Gevolg: Politionele acties

= militaire acties

Afkeuring van de VS en de Verenigde Naties

Reden: - VS steunt vrijheid van kolonies
               - VS wilt communisme tegen gaan

Dec 1949: Soevereiniteitsoverdracht

> Republiek Indonesië