2.1 Handel en nijverheid in de Republiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

De Gouden Eeuw

Hoofdstuk 2

de Gouden Eeuw

Handel en nijverheid in de Republiek

paragraaf 2.1

Handel in de Republiek

Vanaf 1450 begonnen Nederlandse kuststeden over de Oostzee te handelen. 

Oorzaak: Nederland had niet echt geschikte grond om graan te verbouwen. 

Gevolg: Nederland ging dat halen uit Duitsland en Scandinavië.

= moedernegotie: de graanhandel op de Oostzee

Handel in de Republiek

Nederlanders hoeven zelf dus minder op het land te werken.

→ specialisatie!

Nederlanders gaan zich specialiseren in de nijverheid (=productie van alles wat geen etenswaar is) of alleen verbouwen voor de verkoop en handel, niet voor zichzelf.

Dit noemen we commerciële landbouw.

De Gouden Eeuw

Nederland was tijdens de 17e eeuw het rijkste land van Europa. 

De oorzaken hiervoor waren:

1. De moedernegotie = graanhandel op de Oostzee
2. De uitvinding van het fluitschip
3. De uitvinding van efficiëntere windmolens: minder arbeidskrachten nodig
4. de val van Antwerpen (1585) waardoor het handelscentrum verplaatste naar Amsterdam

Oostzee

Antwerpen

Amsterdam

De Gouden Eeuw

Het meeste geld werd verdiend in de handel. Kooplieden kochten producten op en verkochten dat weer met winst. Deze winst gebruikten ze weer om nieuwe producten te kopen.

= handelskapitalisme

In Amsterdam ontwikkelde hierdoor een stapelmarkt. Kooplieden stapelden ingekochte producten op in een pakhuis en verkochten het als ze wisten dat ze er veel geld voor konden krijgen.

Wereldhandel

In de 16e eeuw hadden Portugezen en Spanjaarden nieuwe vaarroutes en werelddelen ontdekt. 

Dit leidde tot  handel in producten die hiervoor onbekend waren, zoals rietsuiker, cacao, koffie, tabak uit Amerika of specerijen uit Azië.

Er kwam een wereldeconomie. 

De VOC

In de Republiek gingen ze ook meedoen met de
wereldeconomie.

Eerst met voorcompagnieën, maar in in 1602 bedacht de Republiek dat het winstgevender was om al deze compagnieën te verenigen, zodat er geen concurrentie was. 

Dit werd de Verenigde Oost-Indische Compagnie (=VOC)

De VOC

De VOC kreeg privileges van de Republiek:

• Een handelsmonopolie: het recht om als enige te handelen in Azië 
• Het recht om verdedigingsforten te bouwen
  
• Het recht om oorlog te voeren namens de Republiek
  
• Het recht om verdragen te sluiten namens de Republiek
  
• Het recht om veroverde gebieden te besturen

Handel en nijverheid in de Republiek

paragraaf 2.1

Hoe heette Nederland tijdens de periode dat de Gouden Eeuw plaatsvond?

1. Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
2. Koninkrijk der Nederlanden
3. De Lage Landen
4. Bourgondische Nederlanden

Waarom noemen we de Gouden Eeuw 'goud'?

1. Doordat Nederland erg veel geld verdiende in deze eeuw.
2. In de kunst werd erg veel goud gebruikt.
3. Omdat er veel goud te vinden was in de steden
4. Het was een eeuw van grote voorspoed.

Welk woord hoort NIET bij de Gouden Eeuw?

1. rijkdom
2. kunst
3. koninkrijk
4. oorlog

Tijdens welke eeuw was de Gouden Eeuw?

1. 14e eeuw
2. 15e eeuw
3. 16e eeuw
4. 17e eeuw

De WIC

Nadat bleek dat de VOC een succes was, werd ook de West-Indische Compagnie opgericht. 

Zij handelden in West-Afrika en Amerika. 

De WIC was voornamelijk kaapvaart, ook wel piraterij. 

Ze waren een stuk minder succesvol dan de VOC, omdat er veel meer concurrentie was. 

Slavernij

De WIC handelde in zilver en goud, maar ook in mensen.

In Amerika was veel vraag naar arbeidskrachten omdat er veel plantages waren. Op die plantages werden producten verbouwd waar veel vraag naar was in Europa. 

→ hierdoor besloot de WIC te handelen in mensen: slavenhandel. 

tabak, suiker en koffie

slaven

wapens
en drank

Driehoekshandel

Slavernij

https://schooltv.nl/video/vroeger-zo-slaven/

Noem minimaal 3 verschillen tussen de WIC en VOC