§5.1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b, mavo
• Leerjaar 3

§5.1 wat levert werk op?

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen wat voor arbeidsmotieven er zijn.
   
2. Je kunt uitleggen hoe de hoogte van je loon bepaald wordt.
   
3. Je kunt je nettoloon berekenen.
   
4. Je kunt het verschil tussen wit, grijs en zwart werk uitleggen.
   
5. Je kunt uitleggen wat het minimumloon is.
   

Noem redenen om te werken

Redenen

• Geld
  
• Sociaal contact
• Je ontwikkelt jezelf
• Je nuttig en/of zinvol voelen

Zoek op en leg uit wat een CAO is

Wat is nettoloon?

Het brutoloon van Karim is € 2.687 per maand. Op dat bedrag wordt € 728 voor loonbelasting en € 266 voor sociale premies ingehouden.

Bereken het nettoloon

Op het brutoloon van Safan wordt 36,7% ingehouden voor loonbelasting en sociale premies. Zijn brutoloon is € 3.297 per maand.

Bereken het nettoloon

Wat is zwart werken?

Soorten werk 

Wit:

Met je baantje in de supermarkt verdien je loon waarop belasting en sociale premies ingehouden worden. Dit werk wordt door de Belastingdienst en het CBS bijgehouden.

Soorten werk 

Grijs:

Vrijwilligerswerk en het opruimen van je kamer wordt niet geregistreerd.

Soorten werk 

Zwart:

Is betaald werk dat niet geregistreerd is en waarover je geen belasting of sociale premies betaalt. Zwartwerken is strafbaar.

Mag een baas zelf bepalen hoeveel hij geeft als loon voor werk?

Ja

Nee

Minimumloon 

Als werknemer verdien je ten minste het wettelijk minimumloon. Dat is het brutoloon dat je vanaf 21 jaar minimaal moet verdienen in een voltijdbaan. Als je jonger bent, gelden lagere bedragen. Dat heet het minimumjeugdloon. 

www.rijksoverheid.nl

Huiswerk

Opgaven: 1 t/m 16

Rekenopgaven: 1 t/m 12