Paragraaf 3 Literaire Genres

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Donderdag 15-4-2021

havo 4

Vandaag

- Bespreken toets

- Studiewijzer periode 4

- Uitleg betoog

- Paragraaf 3 Literaire Genres

Toetsweektoets

- puntjes op i, j, ij

- interpunctie

- hoofdletters

- leesbaar schrijven

- antwoorden in hele zinnen

- let op maximaal aantal woorden

Studiewijzer periode 4

• 3 betogen per les
• 3x werkwoordspellingtoets onverwachts
• Literatuurtoets paragraaf 3 t/m 10
• Toetsweek: tekstbegrip, samenvatten en argumenteren, hoofdstuk Communicatie, par. 2 t/m 7 en 19 t/m 22

Uitleg betoog

• Mening, standpunt, gebaseerd op goede argumenten
• Betrouwbaar --> geloofwaardiger

Uitleg betoog

Opbouw:

• Inleiding: stelling
• Kern: voorargumenten, tegenargumenten, weerleggen
• Slot: herhalen stelling, goede uitsmijter

Uitleg betoog

Regels:

• Onderwerp doorgeven aan docent
• 5 - 10 minuten
•  Spiekbriefje van maximaal 75 woorden
• Afwezig? Eerst volgende les dat je er bent.
• Aanwezig, maar geen betoog: 1
• Onderdeel van eerste schoolexamen

Uitleg betoog

Beoordeling:

1. Is het overtuigend gebracht?

2. Was het een goede stelling?

3. Actueel en controversieel?

4. Goede argumenten gebruikt?

5. Was er contact met het publiek?

6. Spreek- / schrijftaal

Uitleg betoog

Verstaanbaarheid:

• tempo
•  volume
•  intonatie
•  uitspraak
•  oogcontact
•  houding
•  pauzes
•  taalgebruik

Uitleg betoog

8. Uit het hoofd (geen voorleesbeurt)

9. Goede verdeling: inleiding / middenstuk / slot

10. Tijd (5 – 10 minuten): per 15 seconden langer of korter –0,25 aftrek

Literaire genres

Genres

Verzameling teksten die op grond van bepaalde overeenkomsten onder één noemer kunnen worden samengebracht.

Hoofdgenres literatuur

• Griekse oudheid
• Plato

Globale indeling:

1. Lyriek: auteur

2. Dramatiek: personages

3. Epiek: auteur én personages

Hoofdgenres literatuur

Lyriek: 

• poëzie en liedteksten
• evocatie

Epiek:

• verhalende literaire teksten
• tegenwoordig: literair proza

Hoofdgenres literatuur

Dramatiek:

• toneel en film

Welke genres ken jij?

Literair proza

Klassieke oudheid: heldendichten

Middeleeuwen: Karelepiek, Arthurepiek

Mythen: verhalen over (half)goden en helden

Legenden: levens van heiligen en wonderen

Sagen: fantasie, mystieke zaken

Sprookjes: moralistische volksverhalen

Fabels: dierenverhalen

Het wezenlijke verschil tussen proza en poëzie is de bladspiegel.

Omvang van verhalen

• zeer kort verhaal, maximaal 500 woorden
• kort verhaal: verhalenbundel
• novelle: meestal niet langer dan 100 pagina's
• roman

Poëzie

- Traditionele of klassieke poëzie

- Vrije of moderne poëzie

Klassieke poëzie

Formele kenmerken:

• klank: rijm
• ritme
• strofebouw
• thematiek

Klassieke poëzie

Genres:

• Sonnet
• Haiku
• Puntdicht, epigram: limerick, ollekebolleke en foppen
• Ballade
• Volksballade
• Levenslied of Smartlap

Moderne poëzie

• Zeer vrij
• Prozagedichten: Lieke Marsman 

Aan de slag

- Lezen bladzijde 136 t/m 141 (harde boek)

- Maken bladzijde 138 oefening 1 t/m 6 (slappe boek)

- Maken bladzijde 140 oefening 1 t/m 5 (slappe boek)