Formatief handelen - bijeenkomst 26-03

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Formatief handelen 

Nicolaas - Sectiebijeenkomst 26 maart 2024

Programma

1. Introductie: welkom!
2. Introductie: Formatief handelen (5 min) 
3. Voorkennis: Wat is formatief handelen niet & wel?  (15 min) 
4. Formatief handelen in de praktijk

Achtergrond

Formatief handelen een belangrijk onderdeel van betekenisvol onderwijs 

- persoonlijke ontwikkeling

- actualiteit en belevingswereld

- inzicht in eigen leerproces

Leerdoelen - formatief handelen

1. Ik kan onderscheiden wat formatief handelen wel én niet is. 
2. Ik kan de definitie van formatief handelen formuleren.
3. Ik kan zelf een start maken met formatief handelen.  

Waar denk jij aan bij formatief handelen?

Het afnemen van een (diagnostische) toets halverwege een hoofdstuk of een week voor de ‘echte’ toets,
en vervolgens het cijfer met een weging nul in een online systeem plaatsen is formatief handelen.

1. Juist
2. Onjuist

Er is sprake van formatief handelen wanneer docenten veel feedback geven, vooral op individuele basis.

1. Juist
2. Onjuist

Docenten zijn aan het formatief handelen wanneer zij gebruik maken van apps zoals Kahoot of LessonUp, of bij het gebruik van een wisbordje, het afnemen van een exit ticket
of het ophalen van voorkennis bij aanvang van een lesperiode.

1. Juist
2. Onjuist

Er is sprake van formatief handelen wanneer de docent één meerkeuzevraag stelt via LessonUp om erachter te komen welke twee veel gemaakte denkfouten de leerlingen maken. De leerlingen die een fout antwoord geven krijgen een verlengde instructie of een extra opdracht afhankelijk van de gemaakte denkfout, daarna krijgen deze leerlingen opnieuw een vraag om te bekijken of zij de kennis nu wel onder de knie hebben.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is formatief handelen dan wél? 

1. Formatief handelen is een didactisch proces, kort-cyclisch als onderdeel van jouw lessen. 
2. Formatief handelen is een aanvulling op, en geen vervanging van didactisch handelen van een docent. 
3. Formatief handelen komt pas tot zijn recht binnen een doordacht onderwijsontwerp.
4. Formatief handelen is pas zinvol als de uitvoering trouw blijft aan een aantal principes die gebaseerd zijn op wetenschappelijke inzichten.

(Kneyber,  2022)

Definitie 

Formatief handelen is een kort-cyclisch proces. Het is een verzameling van didactische activiteiten waarbij de docent de leeractiviteiten van de leerlingen in kaart brengt, interpreteert en samen met de leerling gebruikt om betere beslissingen te maken over vervolgstappen. (Kneyber, 2022) 

Stappenplan formatief handelen

Aan de slag!

Groep van 2 personen: het nummer bepaalt met wie je werkt.

Doorloop fase 1 en 2 

Denk na over de volgende dingen:

- wat wil je met de leerlingen bereiken?

- hoe wordt leren zichtbaar?

Exit ticket

Formatief handelen is ...

Een voorbeeld van formatief handelen dat ik in mijn toekomstige les ga gebruiken is ... 

Een vraag die ik over formatief handelen heb is ...