Les 3: Taalgebruik

• Taal
• Basisschool
• Groep 6

Welkom

• Fijn dat je er bent!

• Ga lekker zitten en pak je pen, je leesboek en pak je schrift.

Waar werken we ook alweer naar toe?

--> Fictie boek 'Het Diner' gelezen

--> Begrippen die bij Fictie horen ken je en kun je toepassen op je eigen boek

We gaan het nu hebben over taalgebruik:

Schrijvers doen vaak hun best om hun zinnen zo mooi mogelijk op te schrijven. Hiervoor gebruiken ze verschillende manieren:

- letterlijk taalgebruik

- figuurlijk taalgebruik

- vaktaal/jargon

- synoniemen

- homoniemen

- homofonen

Aan het einde van de les:

- heb je je enkele begrippen over Fictie herhaald en opgeschreven

- heb je weer enkele bladzijden uit het leesboek gelezen

Tot nu toe?

- We hebben het 'Aperitief' van het diner gelezen

- We hebben de volgende begrippen behandeld:

   a) (non)fictie

   b) (niet)realistisch

   c) leessmaak

   d) waargebeurd

   e) leeservaring

   f) beoordelingswoorden

   g) argumenten

Letterlijk of figuurlijk?

Letterlijk taalgebruik = 

als je iets precies zegt zoals je het bedoelt

Figuurlijk taalgebruik = 

betekent een woord niet precies wat er staat. Je moet de betekenis van het woord niet letterlijk nemen, het woord wordt dan figuurlijk gebruikt. Het gaat erom wat er bedoeld wordt.

Quiztime!

Wordt het letterlijk of figuurlijk bedoeld?

- schrijf als antwoord F voor figuurlijk

- schrijf als antwoord L voor letterlijk

Marshairo klimt in een grote boom.

Max is een boom van een vent.

Zoey trekt de stoute schoenen aan.

Ik kan geen goede knoop maken. 

De meester struikelde over zijn eigen woorden.

Valentijn maakt zich uit de voeten.

Joya verroert geen vin.

Ryano schudt een gum uit zijn mouw.

Jongleren is voor Ibrahim een koud kunstje.

Naomi draagt een roze bril.

Wat weet je over jargon/vaktaal?

Staande houden

1. Het kort ter plaatse houden van een verdachte
2. Het tonen van je identiteitsbewijs
3. Arrestatie
4. Iemand ondersteunen die onwel is geworden

BHV

1. burgerhulpverlening
2. brandhulpverlening
3. beroepshulpverlening
4. bedrijfshulpverlening

Noodweer

1. Zelfverdediging met geweld
2. Zelfverdediging met een geweer
3. Zelfverdediging met gepast geweld
4. Zelfverdediging met karate

Synoniem = 

een woord met dezelfde of bijna dezelfde betekenis

bijvoorbeeld: wat een mooie fiets/ wat een prachtige fiets 

Die actie was fenomenaal.

1. buitengewoon
2. rampzalig
3. twijfelachtig

Ik vind dat dubieus

1. doeltreffend
2. verwaand
3. twijfelachtig

Die maatregelen zijn effectief

1. doeltreffend
2. wanordelijk
3. rampzalig

Homoniem = 

woorden die hetzelfde klinken, die je hetzelfde uitspreekt maar die een andere betekenis kunnen hebben

Bijvoorbeeld: bank, arm, haar

Welk homoniem past in de zin?

De getuige kon bevestigen dat hij de verdachte die avond had gezien.

_________

1. zeggen dat het klopt
2. vastmaken

Welk homoniem past in de zin?

De douane neemt bij een controle veel pillen in.

______

__

1. neemt in bezit
2. gebruikt

Welk homoniem past in de zin?

Erik heeft een gemene streek uitgehaald; zijn zusje is erg geschrokken.

______

1. gebied
2. daad waarover je boos bent

Homofoon = 

Een woord dat je hetzelfde uitspreekt, maar dat je anders schrijft en een andere betekenis heeft

Bijvoorbeeld: hart/hard, meel/mail, rat/rad

Welk woord past op de puntjes?

Hij reed veel te ... op de snelweg.

1. hard
2. hart

Welk woord past op de puntjes?

Ik weet niet waar mijn boek ...

1. licht
2. ligt

Welk woord past op de puntjes?

Hij mocht aan het ... draaien.

1. rat
2. rad

Nu jij! Maak het stencil

Aan het einde van de les:

- heb je je enkele begrippen over Fictie herhaald en opgeschreven

- heb je weer enkele bladzijden uit het leesboek gelezen