H5 §3 De Gouden Eeuw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 2

H5 §3

De Gouden Eeuw

Welkom!

1MH

Leerdoel

• Je kunt uitleggen hoe de Republiek bestuurd werd en welke groep de meeste macht had.
• Je kunt uitleggen wat bijzonder was aan de schilderkunst in de Gouden Eeuw en de sociale lagen in de Republiek noemen.
• Je kunt met voorbeelden laten zien dat er in de 17e eeuw een wetenschappelijke revolutie was.

Planning

• Terugblik en voorkennis
• Bestuur van de Republiek
• Gouden Eeuw
• Bloeiende kunst
• Bloeiende wetenschap
• Huiswerk
• Afsluiting

Terugblik

Stapelmarkt

VOC en WIC

Driehoekshandel

Azië

Amerika

Suiker

Tabak

Specerijen

Alleenrecht

Wat betekent het woord wereldeconomie?

1. Een economie waarin landen van over de hele wereld producten aan elkaar verkopen
2. Een economie waarin landen van uit heel Europa handel met elkaar drijven
3. Een wereld waarin alleen handel gedreven wordt via de VOC
4. Een wereld waarin Nederland het sterkste handelsland is

Wat is de driehoekshandel?

1. Handel tussen Europa, Afrika en Azië
2. Handel tussen Europa, Azië en Amerika
3. Handel tussen Azië, Afrika en Amerika
4. Handel tussen Europa, Afrika en Amerika

Vóór 80-jarige oorlog:

• 17 gewesten
• Elk gewest: stadhouder

Plakkaat van Verlatinghe

• Staten Generaal: elk Gewest vergaderd over:

1. 🌎Buitenland, 
2. ⚔️oorlog en defensie, 
3. ⬇️bestuur Spaanse NL

• gewesten en steden: regenten (erfelijk)

Bestuur

De Republiek ≠ eenheid

7 gewesten, elk eigen bestuur en wetten

Samenwerking Gewesten in Staten-Generaal

Elk gewest één stem, Holland het machtigst

Hierin wordt besproken:

1. 🌎Buitenland,

2. ⚔️oorlog en defensie,

3. ⬇️bestuur Spaanse NL

Republiek bestuurd door kleine groep rijke en protestante burgers; Regenten

Stadhouder = militair leider - elk gewest een stadhouder. Meestal benoemden de gewesten dezelfde stadhouder: de prins van Oranje

Raadspensionaris = politiek leider

Het bestuur van de Republiek. Vertegenwoordigers van de zeven gewesten kwamen regelmatig bij elkaar in Den Haag om te vergaderen. Elk gewest mocht een stadhouder benoemen. Meestal benoemden de zeven gewesten dezelfde stadhouder.

Gouden Eeuw

• - Grote economische welvaart
• - Bloeiperiode van kunst en wetenschap

• Door welvaart genoeg werk voor schilders
• In NL werkten schilders niet alleen voor koning en kerk, maar vaak voor burgers.
• Regenten - portretten
• Dagelijks leven en wijze lessen

• In steden toch ook vaak lage lonen arbeiders en armen
• Verzorgt door de kerk of rijke families
• Ook veel rijkdom door de Tulpengekte!

Gouden Eeuw

• Tussen 1600 en 1700 Wetenschappelijke Revolutie
  

• In de Republiek veel geleerden
• Ontleedden mensen en dieren om het lichaam te begrijpen (werking van spieren, longen en aderen)
• Slijpen van lenzen 
• Antoni van Leeuwenhoek bouwde een microscoop en ontdekte bacteriën
• Christiaan Huygens ontwierp een telescoop en ontdekte bijv. een maan bij Saturnus
• Bewijs voor het bestaan van God! - de schepping is slim en wonderlijk gemaakt
• Of twijfel aan de Bijbel
• Spinoza dacht dat God geen 'persoon' was die mensen strafte of beter maakte, maar dat alles een logische oorzaak had in de natuur

Huiswerk

Zelfstandig werken

§3 opdracht 2 t/m 9 en 11 (13 alleen Havo)

Schriftelijk leren (opdracht 14 §3)

HW controleren steekproef