10.3 transcriptie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Basisstof 3 DNA transcriptie

Leerdoelen

Je kunt beschrijven hoe transcriptie plaatsvindt.

Je kunt uitleggen wat splicing is.

Deze les

Herhaling transcriptie + extra details

Aan de slag met BS10.3

Opdrachten bespreken

(Quiz)

Herhaling

1. Wat zijn de drie verschillen tussen DNA en RNA? (binas)

2. Wat is het verschil tussen replicatie en transcriptie? (binas)

3. Waarom wordt DNA niet direct omgezet naar een eiwit maar gaat dit via een tussenstap (RNA)?

4. Wat kan RNA-polymerase wel, wat DNA-polymerase niet kan?

nucleotide DNA vs nucleotide RNA (waar in BINAS?)

1. fosfaat

2. ribose (suiker)

3. stikstofbase 

1. fosfaat

2. desoxyribose (suiker)

3. stikstofbase 

RNA - RiboNucleicAcid - Ribonucleïnezuur

RNA is opgebouwd uit 4 verschillende bouwstenen (nucleotide); A,C,U,G

Elk nucleotide is opgebouwd uit 

3 onderdelen:

1. fosfaat

2. ribose (suiker)

3. stikstofbase 

engels                                  nederlands

Herhaling

1. Wat zijn de drie verschillen tussen DNA en RNA? (binas)

2. Wat is het verschil tussen replicatie en transcriptie? (binas)

3. Waarom wordt DNA niet direct omgezet naar een eiwit maar gaat dit via een tussenstap (RNA)?

4. Wat kan RNA-polymerase wel, wat DNA-polymerase niet kan?

Transcriptie

Nucleotidenvolgorde van een gen in DNA wordt gekopieerd naar RNA

Herhaling

1. Wat zijn de drie verschillen tussen DNA en RNA? (binas)

2. Wat is het verschil tussen replicatie en transcriptie? (binas)

3. Waarom wordt DNA niet direct omgezet naar een eiwit maar gaat dit via een tussenstap (RNA)?

4. Wat kan RNA-polymerase wel, wat DNA-polymerase niet kan?

Transcriptie

1. Transcriptiefactoren binden promotor

2. RNA polymerase bindt dit complex

3. pre-mRNA wordt gevormd

4. transcriptie eindigt bij eindsignaal 

5. RNA polymerase en RNA streng laten los

6. waterstofbruggen DNA herstellen

Hoe kan het dat er 20.000 genen zijn en zo'n 200.000 (schatting) eiwitten?

Transcriptie en splicing (celkern)

Aan de slag

Maak opdracht 30, 31, 33, 36 t/m 41

Aan welke kant van het DNA molecuul bevindt zich het 5' uiteinde?

1. Bij B en D
2. Bij A en D
3. Bij A en C
4. Bij C en D

Match de begrippen met de functie 

schuift langs enkel strengs DNA en verbindt deze met complementaire nucleotiden 

enzym dat lossen stukjes DNA met elkaar met elkaar verbindt

enzym dat de helix losmaakt

het uiteinde van een chromatide

bouwsteen van het DNA

telomeer

DNA-polymerase

helicase

ligase

nucleotide

Zet de stappen van replicatie in de juiste volgorde 

1

2

3

4

5

6

Primers binden aan DNA en functioneren als startpunt van DNA polymerase

Ligase verbindt alle DNA fragmenten aan elkaar.

RNA-primers worden vervangen door DNA-nucleotiden

Replicatie start bij een replicatiestartpunt

Helicase verbreekt de waterstofbruggen en maakt van de dubbele strengen enkele strengen DNA

DNA polymerase bindt een primer en verlengd deze aan de 3' uiteinde.

Wat is de RNA sequentie na transcriptie van de matrijsstreng
3' CGGATACGGTTAA 5'?

Transcriptie gaat van
Gebruik BiNaS 71 E

1. Lezen van 3' --> 5' Bouwen 3' --> 5"
2. Lezen 5' --> 3' Bouwen 5'--> 3'
3. Lezen 3' --> 5' Bouwen 5'--> 3'
4. Lezen 5'--> 3' Bouwen 3' --> 5'