Kunstgeschiedenis - Dada

• Kunst
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Dadaïsme

• 1916-1923
  
  
• Tijdens WOI ontstaan in neutrale Zürich. 
• Dada is babytaal, Frans voor ‘stokpaardje’, een onzinwoord.
• Zien de oorlog als het einde van de Westerse beschaving en vragen zich af wat kunst nog betekent in zo’n wereld.
• Dachten dat rationaliteit en vooruitgang de oorlog hadden veroorzaakt. 

“De kunst is dood. Leve dada.”

Vervreemding

• Bizarre en absurde voordrachten.
• Experimenteel van karakter.
• Ter bespotting van de gangbare idealen van de cultuur en van de kunst.  
• Multidisciplinair, naast beeldende kunst ook literatuur, theater en muziek. 
• Vreemde kostuums,
    simuultaangedichten
    klankgedichten.

In Café Voltaire in Zurich werden veel absurde Dada voorstellingen gehouden.

Welke uitspraak over Dadaïsme is waar?

1. Dada streeft naar een nieuwe maatschappij.
2. Dada gelooft niet meer in de maatschappij en kunstwereld.
3. Dada gelooft in technologie en vernieuwing.
4. Dada is gericht op amusement en vermaak.

Urinoir

• In 1917 wordt “Fontein” ingezonden voor een tentoonstelling door R. Mutt. 
• Geclaimd door Marcel Duchamp, maar eigenlijk van Elsa von Freytag-Loringhoven.
  
• Discussie over “Wat is kunst?”
  
• Ready-made
  
• Het concept (idee) is belangrijker dan het object of de naam van de kunstenaar.
  
• Uitgeroepen tot invloedrijkste kunstwerk van de 20e eeuw. 

Provoceren

• Dada maakt kunst belachelijk, antikunst.
•  L.H.O.O.Q. = “Elle a chaud au cul” (ze heeft een hete kont).
• Dada-kunstenaars veroorzaken schandalen en roepen weerstand op in de kunstwereld. Publicaties worden verboden en een tentoonstelling wordt gesloten.
  
• Rond 1920 raakt het publiek er aan gewend, waardoor de dada-acties hun effect verliezen. 

Wat past niet bij het dadaïsme?

1. Collage, montage, ready made, en klankgedichten.
2. Wereldbeeld vol idealen en geloof in een betere maatschappij.
3. Chaos creëren: antiburgerlijk, cultuurkritiek en antikunst.
4. Reactie op ontreddering na WOI.

Verknipt

• Bij Dada wordt er veel gebruik gemaakt van tekst en collages. 
• Invloed kubisme en constructivisme.
  
• Hannah Höch wordt door mannelijke Dada-collega's niet serieus genomen. 
• Kritiek op maatschappij (oude en nieuwe Duitse machthebbers).
• Chaotische compositie past bij de tijdgeest van onrust. 

Dada

Fotomontages

Verknippen van herkenbare foto's is een ideaal 

middel om commentaar te geven op de actualiteit.

• Elke vorm van schoonheid wordt opzettelijk
   verworpen.
• Toeval speelt een belangrijke rol. 
• Object trouvé = gevonden voorwerp
• Kurt Schwitters

• Assemblage
• Object trouve
• Naast kritiek op kunst ook op de maatschappij.
• Raoul Hausmann is de theoreticus en   schrijver van de Berlijnse Dadagroep.
• “Mechanisch hoofd” => mens steeds afhankelijker van apparatuur, we worden robotachtig.