H9.2 additiepolymeren

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

les 3

Additiepolymeren

NOVA H9.2    HAVO5

HAVO5

deze les

kort herhaling koolstofchemie havo4

uitleg vorming additiepolymeren

stappenplan additiepolymeren tekenen

leerdoelen H9.2

• je kunt een additiereactie in structuurformules weergeven
• je weet welke rol een initiator speelt bij additiepolymerisatie
• je kunt uitleggen waarom niet alle ketens even lang worden
• je kunt een stukje uit het midden van het polymeer tekenen

Additiereactie

Wat is een additiereactie?

Waaraan kun je een additiereactie herkennen?

Weet je het nog?

Additiereactie

• De beginstof is onverzadigd (C=C)
• Je voegt klein molecuul toe, bijvoorbeeld: 

             Br2,    Cl2,    H2,    HF,    HCl,    HBr,     HI  of    H2O.

• De C=C verdwijnt en er ontstaat één nieuwe stof
• De reactie verloopt snel

Weet je het nog?

Additie van waterstof aan propeen

Bijvoorbeeld:

Additiepolymeren

door middel van de additiereactie kun je polymeren maken

Wat is een polymeer?

Wat is een polymeer?

polymeer= zeer groot molecuul

Het is opgebouwd uit

monomeren

monomeren

polymeer

Additiepolymerisatie

Om de reactie op gang te brengen, voeg je een hulpstof toe: de initiator

door UV-straling of warmte wordt de initiator actief en zorgt ervoor dat de eerste C=C openklapt

Additiepolymerisatie

daarna reageert dit monomeer met het volgende monomeer enzovoort tot twee halve ketens elkaar tegenkomen:

polymeermolecuul

Hoe geef je zo'n groot molecuul weer?

Hier zie je een manier om een polymeer te noteren.

Tussen de vierkante haken noteer je de repeterende eenheid

Dit is het fragment dat zich steeds herhaalt

Hoe geef je zo'n groot molecuul weer?

Als je een klein stukje uit het midden van de keten moet tekenen, zet je golfjes (~) aan het uiteinde.

Dit noem je een open uiteinde
Hiermee geef je aan dat het molecuul aan beide kanten nog doorgaat 

Hoe teken je een additie-polymeer? NOTEER

1. schrijf de structuurformule van het monomeer op
2. zorg dat C=C in het midden staat en teken alle zijgroepen en H-atomen naar boven en beneden
3. laat de dubbele bindingen openspringen
4.  teken een stuk uit het midden van het polymeer door de repeterende eenheden aan elkaar te koppelen en sluit af met een golfje

Voorbeeld: polybut-2-een

H9.1 Opgave 2

• Teken een stuk uit het midden van een molecuul polypropeen.
• Teken 3 monomeereenheden

Antwoord

• Teken monomeer met de dubbele binding centraal, rest van de groepen omhoog of omlaag
• De dubbele binding gaat reageren 
• let op de open uiteinden (~)

naamgeving

het polymeer wordt genoemd naar het monomeer waar het mee wordt gemaakt

Noteer & Leer

Voorbeelden

Heeft het polymeer polyetheen
nog dubbele bindingen?

1. ja, dat zie je aan de uitgang "- een" in de naam
2. ja, er zijn C=C in de keten die nog niet gereageerd hebben
3. nee, bij de additie van etheen tot polyetheen verdwijnt de C=C van etheen
4. nee, etheen heeft ook geen C=C

Aan de slag

Opdrachten 1 t/m 16

H9.1 opgave 3ab

• Teken een stuk uit het midden van een molecuul polybut-1-een
• Teken 3 monomeereenheden

extra uitleg (gedeelde les)

In de volgende filmpjes zie je de vorming van polyetheen, polypropeen en PVC uit hun monomeren. 

Daarnaast zie je in de filmpjes enkele toepassingen van polyetheen, polypropeen en PVC

0

0