Urine, hygiëne, katheterzak, condoomkatheter

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Wat kan je observeren aan urine?

Goed:

Geur: geen sterke of onaangename geur

Kleur: lichtgeel tot geel

Helderheid: helder

Hoeveelheid: 1500-2000 ml per 24 uur

Frequentie: 4 tot 6 x per 24 uur

Manier van urineren; pijnloos en regelmatig

Mogelijke problemen:

Geur: ammoniak geur, aceton/zoetige, appel geur, urine ruikt naar asperges

Kleur: donkere urine : kan duiden dat je meer moet  drinken

donkerbruin : kan duiden op aandoening aan lever/alvleesklier /nieren

oranje/ rood: kan duiden op bloed in urine of...

Helderheid: troebel met vlokken 

Hoeveelheid: <  1000ml en > 2000ml p/24 u

Frequentie: < dan 2 x per 24 uur en > dan 8 x per 24 uur

Manier van urineren; pijnlijk, sproeiend, nadruppelen...

Wat betekent 'retentie'?

1. iemand houdt urine vast in de blaas
2. de urine wordt gezuiverd
3. er ontstaat plotseling urineverlies
4. een blaasontsteking

Hoeveel vocht moet een cliënt met een katheter minimaal per dag drinken

1. 1 liter
2. 1,5 liter
3. 2 liter
4. 0,5 liter

Wat zie je?
Leg uit wat wat is...

katheteriseren is een voorbehouden handeling

1. juist
2. onjuist

Een urinezak legen is een voorbehouden handeling

1. juist
2. onjuist

Bij h et legen van een urinezak moet je zorgvuldig en hygiënisch werken

1. juist
2. onjuist

Stelling:
met een katheter heeft iemand een verhoogd risico op blaasontsteking

1. juist
2. onjuist

Verblijfskatheter of een eenmalige katheter.

Opdracht 5 en 6 maken en bespreken.

Wat voor complicaties kan jij bedenken bij iemand met een katheter?

• adviezen voeding minimaal 2 liter vocht inname/24 uur
• let op vrijhangen van de slangen
  
• voorkom knikken in de slangen
  
• katheter bij fixeren op het bovenbeen niet te krap
  
• “rijdende katheter” pas op
  
• urine opvangzak altijd lager dan de blaas
  

Stelling:
Een katheterzak is voor eenmalig gebruik

1. juist
2. onjuist

Dag en nacht opvangzak

Dagzakken - 800 ML 

nachtzakken 4 tot 6 L

Er zijn dag- en nachtzakken. De dagzakken waarin tot 800 ml past. Dat kan jemet speciaal fixatiemateriaal bevestigen aan het been. De nachtzakken zijn wat groter van formaat; hier gaat 2 tot 4 liter in. Deze hangt meestal met een haak aan het bed. 

Condoomkatheter

Condoomkatheters voeren urine af naar een opvangsysteem. Ze worden gebruikt door mannen met plas problemen.

Een condoomkatheter bestaat uit een wat steviger condoom met een trechtervormig uiteinde.

Deze is met een slangetje verbonden aan een urine-opvangzak.

blaas katheter

externe katheter

latex 

verblijfskatheter

silicone verblijfskatheter

1-malige katheter vrouw en man

zelfklevende condoomkatheter

latex condoomkatheter

Uitwendige katheter

Een condoomkatheter bestaat uit een wat steviger condoom met een trechtervormig uiteinde.

Deze is met een slangetje verbonden aan een urine-opvangzak.

Verblijfskatheter (inwendig)

6 tot 12 weken 

Condoom katheter (uitwendig) eenmalig 

Wanneer moet de verblijfskatheter vervangen worden?

Een arts of verpleegkundige vervangt de verblijfskatheter om de zes tot twaalf weken, afhankelijk van het materiaal waarvan de katheter is gemaakt. Dit kan ook eerder zijn. Bijvoorbeeld na een operatie, waarbij de katheter korter dan zes weken in de blaas blijft.

Waar let je altijd op bij het legen van een katheterzak? (Noem zoveel mogelijk dingen!)