Schimmels en bacterien

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

Thema 3: Ordening

Basisstof 5: schimmels

BLZ. 209

Leerdoelen

• Je kunt de kenmerken noemen van schimmels.
• Je kunt uitleggen dat schimmels zowel gevaarlijk als nuttig kunnen zijn, en hier voorbeelden van noemen. 

Cel kenmerken

De cellen van schimmels hebben een celkern en een celwand, maar geen bladgroenkorrels. 

- Welk grote verschil zien we met een plantencel?

Voortplanting

Gisten (eencellige schimmels) planten zich voort door celdeling, er ontstaat een knop en daaruit groeit een nieuwe gistcel.

Voortplanting meercellige schimmel

Sommige schimmels planten zich voort door sporen; cellen waaruit nieuwe schimmels kunnen ontstaan. 

waar ontstaan die sporen?

• Aan het uiteinde van schimmeldraden die omhoog groeien
• of
• speciale organen: Paddenstoelen 

Voortplanting

Bij sommige schimmel soorten ontstaan de sporen in speciale organen: paddenstoelen.

Dus paddenstoelen hebben de functie van voortplanting

Gisten planten zich voort door

1. celdeling
2. Schimmeldraden
3. Sporen
4. fotosynthese

Schimmels hebben geen

1. Celkern
2. Celwand
3. Bladgroenkorrels
4. Vacuole

Aan de slag

Lees blz. 152

Maak opdracht 1 en 2 blz. 153

Noem een voorbeeld van nuttige schimmel

Noem een voorbeeld van schadelijke schimmel

Nut en schade

Nuttig:

• Ruimen dode resten van organismen op
• antibioticum
• voedsel

Schadelijk:

• ziekteverwekker (infectie) --> zwemmerseczeem
•  voedselbederf

Aan de slag!

Lees blz. 209 t/m 211

Maak opdracht 1 t/m 4

3.6 Bacteriën

Bouw van bacteriën

Bacteriën hebben als enige groep geen celkern. 

Bacteriën zijn eencellig: ze bestaan altijd maar uit één cel.

bacteriën zijn nuttig en schadelijk

Nuttige bacteriën:

zuurkool, kaas, yoghurt en nog 

veel meer voedsel wordt gemaakt 

met bacteriën. bacteriën zijn dus 

heel erg nuttig! Ze zitten zelfs in je darmen

schadelijke bacteriën:

puistjes, keelontsteking en blaasontsteking zijn voorbeelden van bacteriën waar je ziek van kan worden. Deze kunnen best wel schadelijk zijn.

De meeste bacteriën voeden zich met resten van dode organismen. 

Zo ruimen bacteriën andere organismen op. 

Het menselijk lichaam telt 10 x meer bacteriën dan cellen

Het menselijk lichaam telt 10x meer bacterien dan cellen

In de darmen zitten ontzettend veel bacteriën. De meeste zijn nuttig. 

Ze helpen bij het verteren van voedsel.

Door de goede, nuttige bacteriën hebben schadelijke bacteriën geen kans. Nuttige bacteriën beschermen de huid.

In je mond zitten 25 x meer bacteriën 

dan er mensen op de aarde leven.

Het zijn veel nuttige bacteriën maar er zijn ook schadelijke bacteriën.

Nuttige bacteriën

Nuttige bacteriën

Nadelige bacteriën

Wat is geen celkenmerk van bacteriën?

1. geen celkern
2. meercellig
3. geen bladgroenkorrels
4. eencellig

Wat zijn bacteriën voor ons?

1. Vrienden
2. Vijanden
3. Allebei
4. Allebei niet

In een schaal liggen 10 bacteriën.
Die bacteriën delen zich elk uur.

Hoeveel bacteriën heb je na 2 uur?

1. 15
2. 20
3. 35
4. 40

Bacteriën

1. planten zich niet voort
2. vermeerderen zich door te delen
3. planten zich voort met zaadjes

Bacteriën kunnen oorontsteking veroorzaken.

1. juist
2. onjuist