Meervoudsvormen en verkleinvormen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Wat ga je doen vandaag?

Lees alles goed door!

Maak een samenvatting van de regels/schrijf meteen mee.

• Speel de quiz
• Maak de opdrachten op Cambiumned of in je boek.

In welke zin zijn de hoofdletters en leestekens verkeerd gebruikt?

1. Mevrouw Van de Weg is de beste docent drama.
2. 'Geef dat eens hier', zei Anne.
3. Hanin, als jij mij die AirPods leent krijg jij mijn scooter.

Meervoud op -s

Meervoud op -en

Meervoud op -s én -en

Meervoud op -'s 

Niveau

Melodie

Meervouden op -s

Schrijf de -s aan een woord vast als de uitspraak correct blijft.

Voorbeelden:

Kamers

Logés

Dominees

Uitspraakprobleem? Dan schrijf je 's

• Bij afkortingen: vwo's, cao's & cd's
  
• In woorden die eindigen op: a, i, o, u en y: bikini's, piano's, accu's, lama's, hobby's
• UITZONDERINGEN: etuis, bureaus, cowboys, jockeys, essays (geen uitspraakprobleem)

Check: spreek het hardop uit zoals je het leest. Hoe klinkt het?

Meervouden op -en

Schrijf -en aan het woord vast: stoelen, koorden, mensen

• Klinkerweglating: leraar > leraren
• Medeklinkerverandering: glas > glazen
• Mederklinkerverdubbeling: rok > rokken

Let op!

Een woord dat eindigt op een onbeklemtoonde -ik-, -es of -et, verdubbelt de laatste medeklinker niet.

Havik > haviken

Stommerik > stommeriken

Meervouden met -s of -en

Er zijn woorden met twee meervoudsvormen, met -s of met -en.

Groente --> Groentes/groenten

Aardappel --> Aardappels/aardappelen

Gemeente --> Gemeentes/gemeenten

Meervouden op -ie

Woorden die eindigen op -ie krijgen soms een -s (directies, kanaries), maar in andere gevallen -n (bacteriën) of -en (melodieën). Voor meervouden op -n of -en is de regel:

Klemtoon op -ie > meervoud met -iën

• Industrie > industrieën

Klemtoon niet op -ie > meervoud met -n; trema op de e die er al staat

• Olie > oliën 

Meervouden op -ee

Woorden die eindigen op -ee krijgen in het meervoud altijd -ën erbij.

Twee > tweeën

Zee > zeeën

Vreemde meervouden

Oorspronkelijke Latijnse woorden hebben soms twee meervoudsvormen:

Museum > museums , musea

Datum > datums, data

Medium > mediums, media 

Welke woorden zijn verkeerd gespeld in het meervoud?

1. basis - bases
2. stommerik - stommerikken
3. prostituee - prostituees
4. comboy - comboy's

Welke woorden krijgen in het meervoud -ën erbij?

1. Zee
2. Epidemie
3. Bacterie
4. Melodie

Welke woorden hebben een bijzonder meervoud?

1. Dosis
2. Medium
3. Kubus
4. Porie

Verkleinwoorden

• De meeste verkleinwoorden zijn eenvoudig te maken:
  

bank - bankje

film - filmpje

tafel - tafeltje

slang - slangetje

Verkleinwoorden

Bij verkleinwoorden op een a, é, o of u wordt de klinker verdubbeld.

auto - autootje

café - cafeetje

opa - opaatje

kano - kanootje

accu - accuutje

Verkleinwoorden

• Verkleinwoorden op de y, schrijf je met een apostrof. 
  

baby - baby'tje en sherry - sherry'tje

LET OP! display = displaytje. 

Er staan een klinker voor de y en dus is een ' niet nodig.

• Verkleinwoorden op i krijgen ie. 
  

taxi - taxietje

Verkleinwoorden

• Verkleinwoorden van cijfer- of letterwoorden krijgen ook een apostrof.
  

A4 - A4'tje

tv - tv'tje

Onthouden!

machine - machientje

aspirine - aspirientje

jongen - jongetje

karbonade - karbonaadje

pudding - puddinkje

Wat ga je doen?

--> Maak de quizvragen

--> Maak de opdrachten in je boek.

--> Maak een samenvatting/mindmap van alle stof tot nu toe. 

Tip voor de sv/mindmap: schrijf alleen de regels op die je lastig vindt of vergeet. Niet degene die je al weet. Zo houd je het beknopt! 

https:

https:

Lever hier je resultaat in.

Lever hier je resultaat in.

Lever hier je resultaat in.