6.2 Wat doet de overheid voor ons?

• Economie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

6.2 Wat doet de overheid voor ons?

Hoofdstuk 6 Wat regelt de overheid?

Wat weten we nog/al?

Waarvoor is de gemeente verantwoordelijk?

1. Internationale handelsovereenkomsten
2. Nationaal defensiebeleid
3. Belastingwetgeving
4. Lokale zaken zoals afvalbeheer en vergunningen

Wie regelt alles in je woonplaats?

1. De provincie
2. De gemeente
3. De rijksoverheid
4. De EU

Wat regelt het bestuur van de provincie?

1. Nationale wetgeving, internationale handel, landelijke infrastructuur, energievoorziening
2. Openbaar vervoer, drinkwatervoorziening, stedelijke uitbreiding, natuurbehoud

Welk orgaan bestaat uit de koning en ministers?

1. De regering
2. De Tweede Kamer
3. De gemeenteraad
4. De provinciale staten

Begrippen paragraaf 6.1 

• Overheid
• Ambtenaren
• Gemeente
• Infrastructuur
• Rijksoverheid

Leerdoelen 6.2

• Je weet wat bedoeld wordt met collectieve voorzieningen.
• Je weet wat de collectieve sector is.
• Je weet waarom er sociale premies op je loon worden ingehouden.
• Je weet wat sociale zekerheid is.
• Je weet wat de particuliere sector is.

Collectieve sector

• De overheid zorgt voor veel voorzieningen, denk aan brandweer, wegen, politie etc.
• Van deze voorzieningen mag iedereen gebruik maken en worden betaald door de overheid.
• Dit noem je collectieve voorzieningen.
• De overheid en instellingen die zorgen voor de uitkeringen, noem je samen de collectieve sector. 
• De collectieve sector hoeft geen winst te maken, maar moet wel uitkomen met het beschikbare geld.

Welke sector hoeft geen winst te maken, maar moet wel uitkomen met het beschikbare geld?

1. Commerciële sector
2. Private sector
3. Industriële sector
4. Collectieve sector

Klassikaal opdracht 20

Sociale premies

• Er zijn veel mensen die een uitkering krijgen, de overheid heeft dus veel geld nodig om de uitkeringen te betalen. 
• Wij zijn een sociaal land. Sociaal betekent dat je rekening houdt met anderen.
• Daarom staat iedereen een deel van zijn inkomsten af voor mensen die zelf geen of te weinig inkomen hebben.
• Daarvoor worden op het brutoloon van werknemers sociale premies ingehouden.
• Met deze premies worden de uitkeringen betaald.

Waarvoor worden sociale premies ingehouden op het brutoloon van werknemers?

1. Om de belastingen te verhogen
2. Om werknemers te straffen
3. Om winst voor de overheid te maken
4. Om uitkeringen te betalen

Klassikaal opdracht 21

Sociale zekerheid

• Als je ziek bent of geen werk hebt, kun je in bepaalde gevallen een uitkering krijgen van de overheid.
• Zo is in de Werkloosheidswet geregeld dat een werklozen een WW-uitkering kan krijgen.
• In de Algemene Oudersdomswet is geregeld dat iedereen vanaf zijn pensioenleeftijd een AOW-uitkering krijgt.
• Alle regelingen waarbij de overheid ervoor zorgt dat mensen die geen of te weinig inkomen hebben een uitkering krijgen, noem je de sociale zekerheid. 

Wat is sociale zekerheid?

1. Een belastingkorting voor gepensioneerden.
2. Een uitkering van de overheid voor mensen zonder inkomen.
3. Een lening van de overheid voor werklozen.
4. Een subsidie van de overheid voor studenten.

Klassikaal opdracht 26

Particuliere sector

• De collectieve sector is niet bedoeld om winst te maken.
• Als je in een bedrijf werkt, is dat anders.
• Bedrijven zijn commercieel, ze moeten wel winst maken.
• Alleen als ze producten verkopen en daar geld aan verdienen kunnen ze bestaan.
• Bedrijven en burgers behoren tot de particuliere sector.

Wat is het doel van bedrijven in de particuliere sector?

1. Winst maken
2. Geen winst maken
3. Sociale diensten verlenen
4. Publieke goederen leveren

Klassikaal opdracht 28

Nog meer sociale zekerheid

• In ons land betalen mensen me tinkomen een deel daarvan aan de overheid.
• Zo kan iemand zonder werk een WW-uitkering aanvragen en krijgt een gepensioneerde AOW-uitkering.
• Iemand met te weinig inkomen om rond te komen, kan huurtoeslag of zorgtoeslag ontvangen.

Wat kunnen gepensioneerden aanvragen?

1. huurtoeslag
2. WW-uitkering
3. zorgtoeslag
4. AOW-uitkering

Klassikaal opdracht 33

Begrippen paragraaf 6.2

• Collectieve voorzieningen
• Collectieve sector
• Sociale zekerheid
• Sociale premies
• Particuliere sector

Je kunt nu

• Je weet wat bedoeld wordt met collectieve voorzieningen.
  
• Je weet wat de collectieve sector is.
  
• Je weet waarom er sociale premies op je loon worden ingehouden.
  
• Je weet wat sociale zekerheid is.
  
• Je weet wat de particuliere sector is.

Aan het werk!

Maken opdrachten 6.2: 18, 20, 21, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 32 en 33

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken herhalingsopdrachten 6.2

Veel goed? -> Maken plusopdrachten 6.2