KD Palliatieve zorg deel 2

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Keuzedeel Verdieping

 Palliatieve zorg 

lesdag 2 

Zijn er nog vragen nav dag 1 ?

De palliatieve zorg kent 4 fasen die gemiddeld genomen ongeveer een jaar duren

1. juist
2. onjuist

Welke ziekten horen NIET tot de categorie waarbij palliatieve zorg vaak voorkomt ?

1. COPD en Kanker
2. ALS en Parkinson
3. MS en Huntington
4. Diabetes Mellitus en dwarslaesie

Welke vorm van angst zie je vaak in de palliatieve fase ?

1. Fobische angst
2. Paniekstoornis
3. Reactieve angst
4. Gegenaraliseerde angst

Wat wordt verstaan onder terminale dehydratie ?

1. Uitdroging door langdurige diarree
2. Uitdroging door veelvuldig braken
3. Uitdroging door niet meer vocht te kunnen opnemen
4. Uitdroging door een falen van de stofwisseling

Welk symptoom is GEEN negatief gevolg van dehydratie tijdens de terminale fase

1. droge mond
2. urineweginfectie
3. pijn
4. delier

Wat is de meest voorkomende oorzaak van overlijden bij een Parkinsonpatient?

1. Dementie
2. Pneumonie
3. Gebrekkige respons op medicatie
4. Dehydratie

Wat kan een oorzaak zijn van chronische hik in de palliatieve fase ?

1. maagdilatatie
2. bijwerking corticosteroïden
3. koolzuurhoudende dranken
4. elektrolytenstoornissen

Orale mucositis is stomatitis tgv chemotherapie

1. juist
2. onjuist

Waaruit kan de medicamenteuze behandeling van stomatitis aphtosa bestaan?

1. tetracycline mondspoeling
2. mondspoeling met fysiologisch zout
3. orale antibiotica
4. chloorhexidine mondspoeling

In de palliatieve fase kunnen cliënten last hebben van slaapstoornissen.
Om welke slaapstoornis gaat dit ?

1. hypersomnia
2. parasomnia
3. insomnia

Wat kan de oorzaak zijn van misselijkheid en braken in de palliatieve fase ?

1. pneumonie
2. dyspnoe
3. retentie
4. ascites

Symptoommanagement

Fase 1: Breng de situatie in kaart

Fase 2: Vat problematiek en beleid samen en maak een                                     pro- actief beleid.

Fase 3: Maak afspraken over evaluatie van het beleid

Fase 4: Stel het beleid zo nodig bij en blijf evalueren

                (stem altijd af met patiënt en naasten)

Betrek bij voorkeur meerdere disciplines. 

Hanteer de volgende systematiek bij de diagnostiek, het beleid en de evaluatie van het effect van het beleid:

Fase 1: Breng situatie in kaart Inventariseer:

medische voorgeschiedenis: diagnose, comorbiditeit, behandeling tot dusver;

beeld van de patiënt op vier dimensies: lichamelijk, psychisch, sociaal en existentieel;

levensverwachting;

medicatie;

analyse van symptomen door middel van anamnese en lichamelijk onderzoek;

betekenisgeving door de patiënt;

prioriteiten en wensen van de patiënt.

Fase 2: Vat problematiek en beleid samen en maak proactief beleid

Benoem problemen en stel werkhypothesen op.

Maak beleidsafwegingen.

Overweeg consultatie en/of aanvullend onderzoek.

Formuleer het doel van het beleid.

Stel plan van aanpak op:

behandeling van de oorzaak c.q. uitlokkende of in stand houdende factoren;

symptomatische behandeling (niet-medicamenteus en medicamenteus);

ondersteunende zorg.

Denk toekomstgericht!

Fase 3: Maak afspraken over evaluatie van het beleid Evalueer:

Spreek af hoe, door wie en wanneer het effect gemeten en besproken wordt.

Meet het effect aan de hand van klachten en problemen, de beleving ervan, functioneren en welbevinden.

Fase 4: Stel het beleid zo nodig bij en blijf evalueren Stel effect vast:

Effect goed:

Blijf periodiek evalueren (-> ga terug naar fase 3);

Effect afwezig of beperkt:

Stel beleid bij,

Breng situatie opnieuw in kaart en stel werkhypothese bij, of

Accepteer.

Voor alle fasen geldt:

Stem af met patiënt en naasten.

Overweeg gebruik van meetinstrumenten.

Symptomen

•  Lichamelijk: Pathofysiologisch , Sensorisch,Functioneel
•  Psychologisch : Affectief, Cognitief
•  Sociaal 
•  Existentieel / spiritueel

lichamelijk:

pathofysiologisch: het mechanisme dat tot het symptoom leidt

sensorisch: de gewaarwording van het symptoom

functioneel: de gevolgen van het symptoom voor het fysiek functioneren

psychologisch:

affectief: de emotionele problemen die ontstaan door, samengaan met of van invloed zijn op het symptoom

cognitief: begrip van het symptoom en gedachten hierover

sociaal: 

gedrag en interactie met de eigen omgeving

functionele gevolgen van het niet meer kunnen vervullen van rollen in het eigen sociale systeem

existentieel c.q. spiritueel: gedachten, gevoelens en vragen die het symptoom oproept ten aanzien van de persoonlijke zin- en betekenisgeving die verbonden zijn met het ziekteverloop en het levenseinde.

Kijk opdracht 

Je gaat de video bekijken van Sander de Hosson (33minuten) .          Schrijf voor jezelf op wat jij hiervan geleerd hebt? Schrijf aan de hand hiervan jouw visie op palliatieve zorgverlening op.

ACP = advance care planning

                  Bespreken van wensen, doelen,

                  Voorkeuren toekomstige zorg

                  Met de patiënt en de naaste

                  Vroegtijdig, vaak, van breed naar gericht

                  Eventueel vastleggen van wensen, behoeften, 

                  gedachten.

ACP staat voor 

waar en hoe palliatieve zorg plaats?

Hoe en waar vindt zorg plaats?

Zorg thuis/ verpleeghuis of ziekenhuis

Advance care planning

Zorgpad stervensfase (end of live care)

Advance care planning: tijdig in gesprek gaan met de patiënt over de laatste fase van het leven. Wat wil iemand nog.? Gaan we in de opdracht op in.

Belangrijkste reden van ziekehuisopname:

Benauwdheid 31%

Digestieve problemen 17%

Cardio-vasculaire problemen 14 %

Pijn 6 %

5 strategieën die kunnen bijdragen aan vermijden van een ziekenhuisopname (hierin spelen verpleegkundige een belangrijke rol)

Markeren van de naderende dood en een omslag in het denken maken

Acute behandeling en zorg thuis geven bij het levenseinde

Anticiperende gesprekken voeren en interventies thuis uitvoeren.

Begeleiden en monitoren gedurende het ziekteproces

Continuïteit in behandeling en zorg thuis

Het Zorgpad Stervensfase is ontwikkeld voor de patiënt van wie het behandelteam verwacht dat hij binnen enkele uren of dagen zal overlijden. In het zorgpad zijn doelen geformuleerd.

Deze vormen de basis, waarbij op systematische wijze aandacht besteed wordt aan alle aspecten van zorg voor de stervende patiënt.

Uit onderzoek blijkt het zorgpad de volgende meerwaarde te hebben:

draagt bij aan betere symptoomcontrole;

vermindert het aantal onnodige diagnostische interventies;

bevordert de interdisciplinaire afstemming;

heeft een positief effect op de rouwverwerking bij nabestaanden;

maakt de zorg inzichtelijk, toetsbaar en daarmee ook stuurbaar.

Welke vragen stel je ?

Welke vragen stel je?

Geen medische vragen.

Waar hoopt u op?

Waar bent u bang voor?

Wat is voor u en uw naaste belangrijk?

Wat heeft u tot nu toe ervaren bij ziekte?

Wat wilt u afspreken?

Verantwoordelijkheden van de verpleegkundige

Er worden zes fasen beschreven:

Fase 1: Verkennen van wensen, verwachtingen en behoeften van de patiënt.

Fase 2: Proactieve zorgplanning introduceren bij de patiënt.

Fase 3: Wensen, verwachtingen en behoeften omzetten naar doelen.

Fase 4: Zorgdoelen officieel vastleggen.

Fase 5: Communicatie met het multi-disciplinair team.

Fase 6: Evalueren van doelen, wensen en behoeften.

Tips

• Wees zo concreet mogelijk
  
• Leg behandelingen uit (dialyse, wat vergt dat)
•  Controleer of ander het heeft begrepen
  
• Niet alles hoeft in 1 gesprek
  
• Stem plan af met mantelzorgers (zodat niet een bezorgde buurman 112 belt) en zorgverleners
  

 www.pratenoveruwlevenseinde.nl

Opdracht 1

1. Kies één van de ondergenoemde symptomen en beschrijf daarvan de behandeling en de vp begeleiding.
   

Deze opdracht werk je individueel uit gedurende 30 minuten.

Nadien ga je met drie medestudenten jullie behandeling en begeleiding bespreken 

Vermoeidheid

Pijn

Gebrek aan energie

Zwakte

Gebrek aan eetlust

Gespannenheid

Gewichtsverlies

Droge mond

Somberheid

Obstipatie

Zich zorgen maken

Slaapproblemen

Kortademigheid

Misselijkheid

Angst

Prikkelbaarheid

Opgeblazen gevoel

Hoesten

Cognitieve symptomen

Snelle verzadiging

Smaakveranderingen

Pijn in de mond

Braken

Sufheid

Oedeem

Mictieklachten

Duizeligheid

Dysfagie

Verwardheid

Bloedingen

Neurologische klachten

Heesheid

Dyspepsie

Huidsymptomen

Diarree

Jeuk

Hik

Symptomen

1. Vermoeidheid                                       11. Zich zorgen maken                          21. Smaakverandering
2. Pijn                                                             12. Slaapproblemen                              22. Pijn in de mond 
3. Gebrek aan energie                            13.  Kortademigheid                              23. Braken  
4. Zwakte                                                      14. Misselijkheid                                     24. Sufheid
5. Gebrek aan eetlust                              15. Angst                                                     25. Oedeem
6. Gespannenheid                                    16. Prikkelbaarheid                                26 .Mictieklachten 
7. Gewichtsverlies                                    17. Opgeblazen gevoel                          27. Duizeligheid
8. Droge mond                                            18. Hoesten                                               28. Dysfagie

  9. Somberheid                                             19. Cognitieve symptomen                29 . Verwardheid

10. Obstipatie                                                 20. Snelle verzadiging                         30 . Bloedingen 

Smaakveranderingen

Pijn in de mond

Braken

Sufheid

Oedeem

Mictieklachten

Duizeligheid

Dysfagie

Verwardheid

Bloedingen

Huiswerk 

Onderzoek de visie op palliatief beleid binnen je organisatie .

Vergelijk jouw visie met de visie van de organisatie mbt palliatief beleid 

Beschrijf dit kort en breng deze mee naar lesdag 3 

Terugblik tweede bijeenkomst 

Wat zijn jullie ervaringen?

Wat vind je  TOP?

Welke tip heb je?