Biologie calcium en vezels

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Inhoud

• herhaling vorige les
• uitleg vezels
• uitleg calcium
•  quiz
•  vragen

Vetten

Wat zijn de functies van vetten?

de staart van de lipase is ..., de kop van de lipase is ...

1. hydrofiel, hydrofiel
2. hydrofoob, hydrofoob
3. hydrofoob, hydrofiel
4. hydrofiel, hiedrofoob

waar mengt het gal met de vetten?

1. de lever
2. de twaalfvingerige darm
3. de darmen
4. de maag

noem de belangrijkst lypoproteïne

1. chylomicron
2. fosfolipiden
3. lyplase
4. lymfen

Good Job!!

                                        (Jij beheerst nu de stof van de vorige les!)

Vezels

• Wat zijn vezels?
• Wat doen vezels?
• waarin zitten vezels?
• Verschillende soorten vezels (Fermenteerbare en niet Fermenteerbare)
• Waar zijn vezels goed voor?
• Quiz!

Wat zijn Vezels?

• Niet verteerbare Plantaardige stoffen
• opgebouwd uit C (Koolhydraten)
• zitten vaak in de cel wand van planten en zorgen voor versteviging. 

Wat Doen Vezels?

• ze zorgen voor stevigheid in de ontlasting
• een verzadigd gevoel
• verminderen het risico op  hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en darmkanker.  
• verschillende soorten (Cellulose en Pectine)

omdat ze de bestaan uit koolstoffen zorgen ze voor stevigheid en de tekstuur van de ontlasting. bij de juiste hoeveelheid.  ook kunnen ze water opnemen waardoor de ontlasting een zachte vorm houd

hierdoor zorgen ze ook voor een verzadigd gevoel

Er zijn verschillende voedingsvezels bijvoorbeeld cellulose of Pectine. Omdat er veel verschillende typen vezels zijn met elk hun eigen goede eigenschappen, is het belangrijk om vezels uit verschillende typen voedingsmiddelen te eten.  

• noten en fruit
• schillen
• celwanden

Waarin zitten vezels?

Voedingsvezels komen vooral uit de celwand van planten. Bij het malen van graankorrels tot bloem of het pellen van rijst, wordt een groot deel van de vezels verwijderd. Daarom zijn volkoren graanproducten (volkorenbrood, volkorenpasta, bulgur, volkoren couscous en zilvervliesrijst) rijker aan vezels dan andere soorten brood en witte rijst. In dierlijke producten zit geen vezel.

.

.

Fermenteerbaar:

Voorbeeld: pectine

• Worden afgebroken door microbiota
• leveren een beetje energie
• worden omgezet in vetzuren
• houden de brei soepel
• kunnen LDL- cholesterol verlagen
• ook wel prebiotica genoemd

Niet Fermenteerbaar:

Voorbeeld: Cellulose

• Worden niet afgebroken door microbiota
• leveren geen energie
• vergroten volume darm inhoud

• Goed tegen hart- en vaatziekten
•  Diabetes type 2 voorkomen 
• Lager risico op kanker 
• Goede darmfunctie en stoelgang 
• Binas tabel 82E!

Waar zijn vezels goed voor?

Waar zitten weinig vezels in?

1. Bananen schil
2. amandelen
3. witte rijst
4. zilvervlies rijst

noem 3 functies van vezels

Je kan te veel vezels eten?

1. jazeker!
2. Nee

calcium

- mineraal

- geen spoorelement (1100-1200 mg per dag)

- fermenteerbaar

- opname in de darmen

- vitamine D

functies calcium

- opbouw en onderhouden van botten en gebit

- gaat botontkalking tegen

- zorgt voor goede werking zenuwen en spieren op latere leeftijd

- belangrijk voor het vervoeren van andere mineralen

- zorgt voor bloedstolling (wanneer nodig)

- BINAS tabel 82b

calcium tekort:

oorzaken:

- te weinig vitamine D

- te hoge inname natrium (zout)

- kinderen consumeren minder dan 125 milligram per dag

gevolgen:

- botontkalking

- botten breken sneller

- skeletvervorming

- spierkrampen

calcium overschot

oorzaak:

- als je meer dan 2,5 gram calcium per dag eet

gevolgen:

- ontstaan urinewegstenen

- nieren en bloedvatwanden kunnen verkalken

In welke voedingsmiddelen zit calcium?

hoeveel mg calcium moeten jongeren van 14-17 jaar per dag innemen?

1. 1000-1100
2. 1100-1200
3. 1200-1300
4. 2500

wat is GEEN functie van calcium

1. opbouwen en onderhouden botten
2. tegengaan botontkalking
3. brandstof
4. vervoer van andere mineralen

Waar wordt het calcium opgenomen

1. de lever
2. de twaalfvingerige darm
3. de darmen
4. de maag

welk mineraal kan voor een calcium tekort zorgen

1. Kalium
2. zink
3. magnesium
4. natrium

calcium is en niet-fermenteerbare stof

1. fout
2. goed

vragen?