1. Geluid maken en horen deel 1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2,3

1. Geluid maken en horen deel 1

Boeken downloaden

Download met behulp van de linkjes het tekstboek, werkboek en nakijkboek en open deze digitale boeken in iBooks of adobe reader

Linkje

Tekstboek

Linkje

Werkboek

Linkje

Nakijkboek

1

Geluid

1

Geluidsbron

Filmpje 

werking stem

Filmpje

Geluid door lucht

Menselijk gehoor

Gehoorbeentjes

Gehoorgang

Slakkenhuis

Trommelvlies

1

Filmpje

Werking oor

Filmpje

Gehoorbeschadiging voorkomen

1

Echo

Filmpje

Echo

Echo

Filmpje

Sonar

Geluidssnelheid

1

2

Geluidssnelheid

1

Samenvatting

Woordzoeker

1

Galgje

menselijk gehoor

2

iPad-opdrachten

Opgaven

Opgave 1

Een popconcert wordt live op de radio uitgezonden. Op een flinke afstand van het podium hoor je het geluid eerder uit een draagbaar radiootje komen dan uit de luidsprekers op het podium.

a. Verklaar dit.

b. Hoever sta je van het podium als je het podiumgeluid 2 seconden later hoort dan het radiogeluid? 

Opgave 2

Billy the Kid deed in 1886 een poging de geluidssnelheid te bepalen. Eerst bepaalde hij de afstand van de El Paso waterput tot een naburige rotswand door stappen van precies 1 meter te zetten. Zo kwam hij uit op een afstand 260 meter. Terug bij de put trok hij zijn revolver en loste een schot. De echo klokte hij met zijn zakhorloge precies 1,5 seconde later.

Bereken de geluidssnelheid die Billy vond.

Opgave 3

Men wil de diepte van de zee bepalen. Vanuit een schip stuurt zender Z een geluidssignaal naar beneden. 

Na 3,2 s vangt ontvanger O de echo op. De geluidssnelheid in zeewater is 1,5 km/s.

Bereken de diepte van de zee onder het schip.

Opgave 4

Een cowboy rijdt door een diepe kloof. Als hij een schot lost, hoort hij van alle kanten echo’s op hem afkomen. De geluidssnelheid is 343 m/s.

Hoelang na het schot hoort hij de eerste echo als de dichtstbijzijnde rotswand 255 m verwijderd is?

Opgaven

Opgave 1

a. Welke lichaamsdelen gebruiken mens en dier om geluid te horen in hun omgeving?

b. Wat is de functie van het slakkenhuis in het menselijk oor?

Opgave 2

Een ambulance kan twee alarmsignalen afgeven, zowel knipperende lichten als een geluidssignaal. Welk van de twee alarmsignalen werkt het beste om de aandacht te trekken en hoe komt dat?

Opgave 3

Als baby maak je een taalontwikkeling door waar de mensheid tienduizenden jaren over deed.

Leg uit dat een baby in de wieg geen luizenleventje leidt, maar keihard aan het studeren is.

Opgave 4

Geef in beide situaties hieronder aan, wie of wat de bron, het medium en de ontvanger is.

a. Een straaljager gaat sneller dan het geluid, waardoor een harde knal te horen is op de grond.

b. Nadat een motorboot gepasseerd is, klotsen de golven tegen de oevers.

c. Een boer hoort in de verte een kerkklok luiden.

Opgave 5 

In een sciencefictionfilm wordt een vijandelijk ruimteschip op weg van Mars naar de Aarde opgeblazen. De explosie gaat gepaard met een geweldige lichtflits en een oorverdovende knal.

Leg uit dat de filmregisseur vroeger bij de natuurkunde les heeft zitten slapen.

Antwoorden

Opgave 1

a. Oren

b. In het slakkenhuis zitten gehoorcellen die geluid omzetten in signalen voor de hersenen.

Opgave 2

Het geluidssignaal werkt het beste. Dit kan je al van verre of zelfs van achter lage gebouwen al horen aankomen. Lichtsignalen hebben die laatstgenoemde eigenschap niet.

Opgave 3

Een baby neemt heel veel klanken en geluiden op. Met die kennis en ervaringen zal een jong kind proberen eerste geluidjes te maken om uiteindelijk te communiceren. Dit komt niet zomaar ergens vandaan, hier was het kind als baby al (onbewust) mee bezig.

** Opgave 4

Geef in beide situaties hieronder aan, wie of wat de bron, het medium en de ontvanger is.

a. Een straaljager gaat sneller dan het geluid, waardoor een harde knal te horen is op de grond.

b. Nadat een motorboot gepasseerd is, klotsen de golven tegen de oevers.

c. Een boer hoort in de verte een kerkklok luiden.

** Opgave 5 

In een sciencefictionfilm wordt een vijandelijk ruimteschip op weg van Mars naar de Aarde opgeblazen. De explosie gaat gepaard met een geweldige lichtflits en een oorverdovende knal.

Leg uit dat de filmregisseur vroeger bij de natuurkunde les heeft zitten slapen.

a. Heb je alles van deze les begrepen?
b. Zijn er onderdelen van deze les die je nog niet zo
goed begrijpt of waar je meer uitleg voor nodig hebt?
c. Heb je nog tips of suggesties voor deze les?