11.1 Man en vrouw

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Leerdoelen

• Je leert de onderdelen en functies van de mannelijke en vrouwelijke voortplantingsorganen.
• Je leert hoe de menstruatiecyclus werkt.
• Je oefent met de onderdelen van het de voortplantingsorganen.

Wanneer is een jongen vruchtbaar?

Wanneer is een jongen vruchtbaar?

Voortplantingscellen: zaadcellen en eicellen

Met een zaadcel en eicel kan een kindje gemaakt worden, vandaar de naam voortplantingscellen.

Zaadcellen zijn mannelijke voortplantingscellen.

Zoek op in je boek!

Zaadleider

Urineblaas

Zaadblaasje

Prostaat

Zwellichaam

Penis

Bijbal

Zaadbal

Balzak

Urinebuis

Eikel

Voorhuid

Wanneer is een jongen vruchtbaar?

Een jongen is vruchtbaar vanaf de eerste zaad-

lozing. Dit hoeft niet perse een natte droom te

zijn.

Zaadcellen worden gemaakt in de zaadballen.

Ze worden opgeslagen in de bijballen.

Wanneer is een jongen vruchtbaar?

Bij een erectie gaat er extra bloed naar de zwellichamen

in de penis. Hierdoor wordt de penis stijfer en rechter

De weg van een zaadlozing

1. De zaadcellen gaan uit de bijballen door de zaadleiders.
   
2. Ze komen eerst langs de zaadblaasjes en vlak daarna bereiken ze de prostaat. De zaad-blaasjes en de prostaat voegen allebei  zaad- vocht 

toe aan de zaadcellen. Het mengsel van zaadvocht

 en zaadcellen heet sperma. 

1. Bij de prostaat komt het sperma in de urinebuis.
   
2. Via de urinebuis verlaat het sperma de penis.

Zaadleiders

Zaadblaasjes

Prostaat

Sperma

Urinebuis

Wanneer is een meisje vruchtbaar?

Wanneer is een meisje vruchtbaar?

Voortplantingscellen: zaadcellen en eicellen

Eicellen zijn de vrouwelijke voortplantingscellen.

Wanneer een eicel rijp is, is een meisje vruchtbaar

Eileider

Eierstok

Baarmoeder

Urineblaas

Vagina

Clitoris

Kleine schaamlip

Grote schaamlip

Hoe vaak rijpt een eicel?

1. In de eierstokken liggen de onrijpe eicellen in blaasjes. Die blaasjes heten follikels.
   
2. Eén eicel rijpt: de eicel neemt vocht met voedingsstoffen op en wordt daardoor groter. Het blaasje dat om de eicel heen zit, wordt ook groter. De voedingsstoffen zijn nodig als de eicel bevrucht is door een zaadcel.
   

Hoe vaak rijpt een eicel?

3. Na ongeveer 14 dagen zitten er voldoende voedings
stoffen in de eicel: de eicel is rijp. De follikel barst dan open en de rijpe eicel komt in de eileider. Het vrijkomen  van een rijpe eicel uit de eierstokken heet eisprong of  ovulatie.  
4. Na de eisprong blijft de eicel 12 tot 24 uur in de 

eileider leven. De eileider vervoert de eicel richting de 

baarmoeder.

Wanneer wordt een meisje ongesteld?

Ongeveer 1 keer in de 4 weken wordt een meisje ongesteld. Ongesteldheid noemen we ook wel de menstruatie. De tijd tussen 2 menstruaties, met 1 menstruatie erbij in, noemen we de menstruatiecyclus. De dagen rondom de eisprong noemen we de vruchtbare periode, omdat de vrouw dan vruchtbaar is. Deze cyclus zie je in de afbeelding. Hij wordt uitgelegd in het volgende filmpje.

Wanneer wordt een meisje ongesteld?

Bekijk deze afbeelding goed. Het is de menstratiecyclus,

maar dan in cirkelvorm.

Als je de volgende vragen goed kan beantwoorden, dan weet je dat je de paragraaf goed snapt.

Twijfel je nog of maak je nog veel fouten, maak dan de extra oefeningen in de studiewijzer of maak zelf samenvatten.

Let op! Je zult nooit de vraag letterlijk goed hebben, maar vergelijk jouw antwoord met het goede antwoord en kijk of het overeen komt.

Waar wordt sperma gemaakt en waar wordt het opgeslagen?

Welke twee dingen kunnen er gebeuren met een eicel in de eileider?

Hoe lang duurt een gemiddelde menstruatiecyclus?

Iris had op 3 maart haar eerste dag van de menstruatie. Op welke dag zal haar eerstevolgende eisprong vermoedelijk zijn?

1. 14 maart
2. 17 maart
3. 24 maart
4. 31 maart

Wanneer is de vrouw vruchtbaar?