strijden of sporten 3.4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Strijden of sporten

oorlogen in het Griekse  Rijk

Programma

• Terugblik
• uitleg 3.4
• check

Lees de volgende teksten van de Griekse geschiedschrijver Herodotus.

⇒Is Herodotus een voor- of tegenstander van de bestuursvorm die hij beschrijft in tekst 1? Leg je antwoord uit met voorbeelden uit de tekst.

Gebruik de tekst

Lees de volgende teksten van de Griekse geschiedschrijver Herodotus.

⇒Welke bestuursvorm beschrijft Herodotus in tekst 2?

Gebruik de tekst

In welke gebieden hadden de Grieken kolonies?
Kies het juiste antwoord

1. Gebied B, F en A
2. Gebied B, E en D
3. Gebied B, C en D
4. Gebied A, B en D

Ik ben de heerser in deze polis omdat mijn vader dat ook was 

In deze polis nemen we de beslissingen met alle burgers samen

Ik weet wat het beste is voor deze polis. Goed dat ik hier de macht heb gegrepen! 

Laat dat besturen maar aan ons over. Wij hebben er verstand van en er de tijd voor 

Monarchie

Aristocratie

Tirannie

Democratie

Leerdoel

aan het eind van deze les:

- weet je waarom de Grieken samen streden tegen de Perzen

- weet je welke oorlog de Grieken onderling voerden en waarom

- weet je waarom de Olympische spelen gehouden werden en

 kun je 3 kenmerken hiervan noemen 

De Grieken deden veel samen:

samen vechten (tegen elkaar!!!)

samen oorlog voeren tegen het buitenland (Perzen)

samen sporten (als offer en voorbereiding op de oorlog)

De twee Perzische Oorlogen

Eerste perzische oorlog 499 v.C - 492 v.C

Tweede Perzische oorlog 480 v.C-479 v.C

Eerste Perzische oorlog 

• Grieken hadden veel stadstaten, ook in het Perzische Rijk --> veroverd door de Perzen 
• Grieken kwamen met steun van Athene in opstand --> Motief voor koning Darius I om oorlog te starten
• aanval op Athene in 490 V.C 
• Perzen zijn gestopt en verslagen bij de stad Marathon 

De Eerste Perzische Oorlog: aanleiding

• De Perzen nemen veel Griekse koloniën over.

• Ionië, voormalige Griekse kolonie, was ontevreden over de hoge belastingen en hindering van het Griekse zeehandel.

Falanx opstelling

Tweede Perzische oorlog

• Xerxes (zoon van Darius) probeerde in 480 V.C. weer opnieuw de Grieken te verslaan --> werd gestopt bij Thermopylae 
• Lukte Xerxes om de stad in te nemen, maar lukte het niet om van de Grieken te winnen
• Tweede Perzische oorlog weer verloren 

Marathon

 

Een Atheense soldaat rende in één keer van Marathon naar Athene (42km) om de overwinning te melden...

Waarom begon Darius I de eerste Perzische oorlog tegen de Griekse stadstaten?

1. Hij wilde Griekenland veroveren vanwege de vruchtbare grond
2. Hij wilde Athene straffen voor het steunen van opstandige Griekse steden
3. Athene had zilver ontdekt in de bergen. Dit was de reden waarom de Perzen Athene wilde veroveren
4. De Perzen hadden andere goden dan de Grieken en wilde iedereen bekeren tot hetzelfde geloof

Binnenlandse strijd 

er werd niet alleen buiten Griekenland gevochten: ook stadstaten onderling

VB: Peleponnesische oorlog

Oorzaken:

• Athene bleef na Perzische oorlog het politieke en culturele centrum van Griekenland
• Dwongen andere stadstaten democratisch te worden, belasting te betalen en militaire steun te bieden 

Aanleiding:

• handelsconflict tussen Athene en de stadstaat Margera.

oorlog gewonnen door Spartha 

Perzische Oorlogen

Oorzaak

Gevolg

Peloponnessische Oorlog 

Oorzaak

Gevolg

TERUGBLIK

Perzen verslagen

Griekse stadstaten verzwakt

Kolonies betalen veel belasting aan de Perzen

Grote verschillen Sparta en Athene

Perzische oorlogen

Peloponnesische oorlog

490-480

431-404

Grieken en Perzen

Athene en Sparta

Athene verliest- Einde democratie

Slag bij Thermopylai

Alexander de Grote

zoon van koning Phillipus, veroverde 338 V.C vanuit Macedonië verschillende Griekse stadstaten  

Alexander de Grote

• In 334 v.C. valt Alexander de Grote met een Grieks leger Perzië binnen. 
  
  
• Alexander de Grote verovert het Perzische Rijk. 
  
  
• Overal stichtte Alexander de Grote steden. Deze steden hebben een Grieks uiterlijk.
  
  
• Zo werd de cultuur van de Oude Grieken ook verspreid in Afrika en Midden-Oosten.= Hellenisme
  

Wat is Hellenisme?

1. Dat was de hoofdstad van rijk van Alexander de Grote.
2. Dat was de verspreiding van de Griekse cultuur in het rijk van Alexander de Grote.
3. Dat was een Griekse god die erg belangrijk gevonden werd in het rijk van Alexander de Grote.
4. Dat was de filosofie van Alexander de Grote.

Gymnasium: sportschool

De Olympische spelen

• iedere vier jaar spelen ter ere van de Goden
• alleen mannen en Grieken mochten meedoen
• alles werd naakt gedaan!
• vooral atletiek: hardlopen, speerwerpen, verspringen
• maar ook vechtsporten! 
• Winnaar kreeg een olijfkrans en levenslang gratis eten

Wie mochten meedoen aan de OS?

- Vrouwen? Nee, zij bleven thuis

- Niet-Grieken (barbaren)? Nee, je moest Grieks spreken

-Slaven? Nee, slaven hadden geen rechten

- Vrije Grieken ? Ja, alleen mannen dus....

In welke Griekse stad zijn de eerste Olympische Spelen gehouden?

1. Athene
2. Olympia
3. Delphi
4. Issos

Wat werd in de Griekse Oudheid tijdens de Olympische Spelen tijdelijk stilgezet?

1. Theatervoorstelling, zoals tragedies en komedies
2. Oorlogen
3. De handel tussen stadstaten