Sondevoeding toedienen via de pomp

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1,2

Sondevoeding toedienen via de pomp

Leerdoelen

De student :

• kan indicaties benoemen voor het toedienen van sondevoeding
• kan complicaties benoemen voor het toedienen van sondevoeding
• kan benoemen welke soorten sondevoeding er zijn
• kent de aandachtspunten bij het geven van sondevoeding
• weet hoe het sondevoedingssysteem moet worden gevuld
• weet hoe de pomp op de juiste voorgeschreven hoeveelheid wordt       ingesteld.

Soorten Sondes

1. neus-maagsonde: plaatsing door de neus, via de keelholte en de slokdarm in de maag;
   
2. neus-dunnedarmsonde: plaatsing door de neus, via de keelholte, de slokdarm en de maag in de dunne darm;
   
3. PEG(percutane endoscopische gastrostomie)-sonde: plaatsing via een opening in de buikwand en de maag in de dunne darm;
   
4. PEJ(percutane endoscopische jejunumstomie)-sonde: plaatsing via een opening in de buikwand in de darm.

Wanneer krijgt iemand sondevoeding?

Indicaties

• somatische (lichamelijke) aandoeningen
• neurologische aandoeningen
• psychische aandoeningen

Somatische aandoeningen

• spijsverteringsproblemen
• stofwisselingsziekten
• ziekten van het spijsverteringsstelsel, zoals de ziekte van Crohn
• obstructie in het spijsverteringskanaal door bijvoorbeeld een tumor
• niet mogen eten en drinken na een operatie van het spijsverteringskanaal
• Letsels na trauma

Neurologische aandoeningen

• multiple sclerose
• ziekte van Parkinson
• traumatisch hersenletsel
• hersentumoren
• meningitis
• ALS (amyotrofische laterale sclerose)
• syndroom van Guillain-Barré
• tumoren

Psychische aandoeningen

Anorexia nervosa

Sondevoeding is ......

1. vervangende vaste voeding die via een slangetje in de maag of buik komt.
2. volledig vloeibare voeding die via de buikwand wordt opgenomen.
3. volwaardige vloeibare voeding die via een sonde in de maag of dunne darm komt.
4. bijna volwaardige voeding die in de maag of dunne darm komt via een sonde.

Wat is geen aandachtspunt bij het geven van sondevoeding?

1. Het bijhouden van een vochtbalans
2. Mondverzorging
3. Het inschakelen van een diëtist
4. Het afstemmen van de smaak van de voeding

Duodenum

• Twaalfvingerige darm.

• Het eerste deel van de dunne darm, waar de vertering van je eten begint. De twaalfvingerige darm zit vol met verteringssappen. 
  

Jejunum

• Nuchtere darm.

• Het tweede deel van de dunne darm.
  De nuchtere darm haalt de voedingsstoffen uit je eten. Deze komen via het slijmvlies in je bloed. 
  

Welke controles bij de patiënt voer je uit voordat je SV toedient via de NMS?

1. Visuele controle
2. Standaard controle met de PH indicator

Met hoeveel ml water spuit je het sondesysteem door?

1. 5 ml
2. 10 ml
3. 20 ml
4. 40 ml

Indicaties andere voedingssondes?

1. Slikstoornissen
2. Aandoeningen aan de slokdarm en/of maag
3. Indien langer dan 4 weken sondevoeding wordt toegediend
4. Alle antwoorden zijn goed

Wat zit er in sondevoeding?

• In sondevoeding zit vocht, energie en alle voedingsstoffen die je dagelijks nodig hebt, zoals eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en mineralen.
• Sondevoeding kan het gewone eten voor een deel of helemaal vervangen.

Sondevoeding is parenterale voeding...

1. waar
2. niet waar

Mogelijke complicatie bij sondevoeding?

1. Stomatitis
2. Aspiratie pneumonie
3. Misselijkheid
4. Alle antwoorden zijn juist

Welke soorten sondevoeding zijn er?

Soorten sondevoeding

• standaard sondevoeding
• energieverrijkte sondevoeding
  
• vezelverrijkte sondevoeding
  
• eiwitverrijkte sondevoeding
  
• soja sondevoeding

Polymere voeding:
bevat stoffen die in het spijsverteringskanaal
afgebroken moeten worden (eiwit,
    vet,  koolhydraten)

monomere voeding = astronautenvoeding
bevat stoffen die deels al verteerd zijn
 (bij malabsorptieklachten)

kant-en-klare sondevoeding

sondevoeding in poedervorm

Hoe bewaar je ongeopende sondevoeding ?

1. In de koelkast
2. Op kamertemperatuur

Waar let je op voor
je de SV toedient?

Aandachtspunten

• Juiste patiënt
  
• Juiste sondevoeding
  
• Juiste dosering
• Juiste tijd
• Controleer sonde
• Controleer de houdbaarheidsdatum
  
• Na openen datum/tijd noteren (24uur houdbaar)

Verschillende opties voor toedienen SV

Intermitterend: bepaalde periode
Continu: via pomp doorlopend
Per portie/bolus: via spuit/trechter meerdere malen per dag

Mogelijke problemen

1. niet doorlopen van de sondevoeding
2. misselijkheid en braken
3. aspiratie
4. gestoord defecatiepatroon
5. ontstekingen in de mond

Toediening via voedingspomp

Toediening via spuit (bolus)

Verschillende merken pompen

Rekenen bij sondevoeding

Situatie 1  Per portie 

Bij toediening per portie wordt op verschillende momenten per dag een bepaalde hoeveelheid sondevoeding gegeven. Dit gaat vaak per spuit. Hierdoor kan een normale maaltijdcyclus worden nagebootst. 

Situatie 2 Volumegestuurde pomp

Geeft automatisch een bepaalde portie in milliliter per uur. 

Situatie 3 Druppelgestuurde pomp

Geeft een constante hoeveelheid druppels per minuut. 

1. Toedienen per portie 

Formule

Totaal toe te dienen ml : aantal porties dat je wilt geven =

aantal ml per portie 

Voorbeeldsom per portie

Mw. de Winter krijgt 800 ml sondevoeding per 24 uur toegediend. De sondevoeding wordt in porties gegeven. De sondevoeding wordt verdeeld over 4 momenten.

Totaal toe te dienen sondevoeding : aantal porties dat je wilt geven = aantal ml per portie.

Totaal toe te dienen sondevoeding = 800 ml

Aantal porties is = 4

800 : 4 = 200 ml per portie.

Mw. de Wit krijgt 1200 ml sondevoeding per 12 uur. Dit wordt verdeeld over 5 porties. Deze voeding mag je hevelen. Hoeveel ml sondevoeding bied je per portie aan.

Pien krijgt 1800 ml sondevoeding per 24 uur toegediend. Dit wordt verdeeld over 8 porties. Deze voeding mag je hevelen. Hoeveel ml sondevoeding bied je per portie aan.

2. Per volumegestuurde pomp

Formule 

Aantal ml PER PORTIE : aantal uur toe te dienen = ml per uur

Voorbeeldsom volumegestuurde pomp

Dhr. Lente krijgt continue sondevoeding in verband met ondervoeding. Hij krijgt 3000 ml per 24 uur via een volumegestuurde pomp. Op hoeveel ml per uur stel jij de pomp in?

Aantal ml PER PORTIE : aantal uur toe te dienen = ml per uur

Het is 1 grote portie van 3000ml. 

3000 ml : 24 uur = 125 ml per uur 

Hoe herken je de situatie met een pomp?

Volumegestuurde pomp stel je in op ML PER UUR

Dus je antwoord is altijd in milliliter per uur!

Druppelgestuurde pomp stel je in op AANTAL DRUPPELS PER MINUUT

Dus je antwoord is altijd in druppels per minuut!

Mw. Veldhoven krijgt 2400 ml sondevoeding per 24 uur via een volumegestuurde pomp. Dit wordt verdeeld over 8 porties die in 1 uur tijd moeten worden toegediend. Op hoeveel ml per uur stel jij de pomp in?

Vraag 1

Een bewoner krijgt 2 liter sondevoeding gedurende 12 uur doorlopend met de hand toegediend. 

Bereken de druppelsnelheid. 

Vraag 1

2 liter = 2000 ml

12 uur = 12 X 60 minuten = 720 minuten

2000 ml x 16 druppels = 32000 druppels /720 minuten = 44,44 (= 44 druppels/min.)

Vraag 2

Een bewoner krijgt 3 maal daags een zak van 450 ml sondevoeding. Iedere zak moet in 1 uur inlopen. 

Hoe veel druppels geef je per minuut?

Vraag 2 

450 ml × 16 druppels = 7200

1 uur × 60 minuten = 60

7200/60=120 druppels per minuut

Vraag 3 

Het is nu 13.00 uur. Een zorgvrager krijgt 350 ml sondevoeding. De druppelsnelheid is 40 druppels per minuut. Hoe laat is de zak leeg?

Vraag 3

350×16 = 5600 druppels

40 druppels/minuut

5600/40 = 140 minuten

140/60 = 2 uur en 20 minuten

Dus om 15:20 is de zak leeg.

Vragen?

Feedback?

Laten we gaan oefenen!

• Protocol Vilans;
  'Sondevoeding via neus-maagsonde - pomp'

• Opdracht:
  

    1.  Geef 2 ltr SV per 24 uur
    2. Geef 750 ml SV in 4 uur