20240108 Mask BASVMBO leerjaar 1 Thema's pol-jur 3

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

BASVMBO

David Lindenaar

Docent burgerschap en maatschappijleer & -kunde bij de afdelingen:

Zorg, Vavo en Educatie

[e-mail]

Maatschappijkunde

AFSPRAKEN 

1. Kom op tijd.

2. Neem altijd jouw spullen mee. Je neemt elke les een opgeladen laptop, boek en pen mee.

3. Telefoon in de tas, dopjes uit, smartwatch verbinding uit.

4. Jas uit, tas van tafel en niet eten in de les.

5. Ben je er een les niet? Maak het huiswerk dan thuis. Gebruik de e-mail die ik elke les verstuur.

6. Sla geen vragen over en antwoord altijd met uitleg.

Maatschappijkunde: 

Thema's kgt examenkatern plu. sam.

LESSEN VOOR SO 2:

27-11: 1: Cultuur en identiteit

29-11: 2: De pluriforme samenleving

04-12: 3 Migratie naar Nederland

06-12: 4 Samenleven

11-12: 5 Integratie gaat niet 

vanzelf

13-12: 6 Maatschappelijke 

positie

  

LESSEN SO 3:

18-12: 1. De maatschappij en de politiek

20-12: 2. Rechtsstaat, democratie en dictatuur

08-01: 3. Politieke partijen

10-01: 4. Politieke stromingen

15-01: 5. Kabinet en
regering

17-01: 6. Het parlement

Toetsweek 2:
ma 29-01 t/m vrij 02-02

Terugblik op 20-12: 

Les 2. Rechtsstaat, democratie en dictatuur

Les 2: Rechtsstaat, democratie en dictatuur

2.1 Wat is een rechtsstaat?

Rechtsstaat: Een land waar de rechten en plichten van de burgers en van de overheid zijn vastgelegd.

Kenmerken van een rechtsstaat

1. Er is een grondwet die voorschrijft hoe overheid en burgers met elkaar om moeten gaan.
2. In de grondwet staan grondrechten, de belangrijkste rechten die in de samenleving gelden.
3. De overheid moet zich houden aan wat in de wet staat.
   
4. De macht binnen een land mag niet in handen zijn van één persoon of een kleine groep.
   
5. Burgers hebben invloed op de manier waarop het land wordt geregeerd.
   

2.2 Wat is een parlementaire democratie?

Kenmerken parlementaire democratie:

1. Er zijn vrije en geheime verkiezingen en er is algemeen kiesrecht.
2. De politieke macht ligt namens de burgers bij het parlement, in ons land de Eerste en de Tweede Kamer.
3. Elk besluit komt democratisch tot stand, dat wil zeggen: met meerderheid van stemmen.
4. Er is een Grondwet, waarin de rechten en plichten van burgers en overheid geregeld zijn. Legaliteitsbeginsel is belangrijk : Bij de uitvoerende macht hoort het legaliteitsbeginsel: Iedere handeling van de overheid moet gebaseerd zijn op een wet.
5. Er is sprake van een ‘scheiding der machten’. Dit heet de trias politica, de scheiding van de politieke macht in drie onderdelen.

Les 2: Rechtsstaat, democratie en dictatuur

2.2 Wat is een parlementaire democratie?

Trias politica in Nederland:

Wetgevende macht: Stelt wetten vast waaraan burgers en de overheid zich moeten houden.

Uitvoerende macht: Zorgt ervoor dat eenmaal goedgekeurde wetten worden uitgevoerd.

Rechterlijke macht: De rechterlijke macht beoordeelt of wetten goed worden nageleefd en doet uitspraak in conflicten.

2.3 Wanneer is een land een dictatuur?

Dictatuur: Wanneer in een land de macht in handen is van één persoon, een kleine groep mensen of één partij.

Een dictatuur heeft enkele belangrijke kenmerken:

1. Eén persoon of één partij heeft alle macht.
   
2. Er bestaat geen democratie en het land is geen rechtsstaat.
   
3. De bevolking heeft geen (politieke) grondrechten.
   
4. Er bestaat geen vrije pers.
   
5. De (geheime) politie en het leger spelen een grote rol.
   

08-01: Les 3. Politieke partijen

Lesdoel 08-01: 

Les 3. Politieke partijen

• 3.1 Verkiezingen
  
  
  
• 3.2 Indeling partijen

DEZE LES MOET JE HET VOLGENDE AFRONDEN:

Les 3: Politieke partijen (pag.30-41)

opdrachten 01 - 19 + Begrippen en samenvatting

Zelfwerktijd 08-01: 

Les 3: Politieke partijen

Pagina 40-41: 

Begrippen en samenvatting

Les 3:

pag. 30-41

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

Begr

Samenv

Ben je klaar? Werk verder.

3.1 Verkiezingen

• Actief kiesrecht: Het recht om te stemmen.
  
  
• Passief kiesrecht: Het recht om je verkiesbaar te stellen

3.1 Verkiezingen

In Nederland stemmen wij voor de volgende niveau's:

1. Europees Parlement (elke 5 jaar) (internationaal: EU)
   
   
2. Tweede Kamer (elke 4 jaar of als de regering valt eerder) (nationaal)
   
   
3. Provinciale Staten (elke 4 jaar) (provinciaal)
   
   
4. Gemeenteraad (en de Waterschappen (elke 4 jaar) (lokaal)

Zelfwerktijd 08-01: 

Les 3: Politieke partijen

Pagina 30-33: 

vragen 01 - 10

Les 3:

pag. 30-41

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

Begr

Samenv

Ben je klaar? Werk verder.

3.1 Verkiezingen

De manier waarop verkiezingen worden georganiseerd, heet een kiesstelsel.

Evenredige vertegenwoordiging: het totale aantal uitgebrachte stemmen wordt gedeeld door het aantal zetels. Tegenover ons stelsel staat het districtenstelsel.

Districtenstelsel: de winnaar krijgt alle zetels.

3.1 Verkiezingen

Een politieke partij: een groep mensen met ongeveer dezelfde ideeën

over hoe de samenleving eruit zou moeten zien.

Een lijsttrekker is de belangrijkste persoon van een politieke partij in verkiezingstijd.

Peilingen: de voorspellingen van de verkiezingsuitslag op dat moment.

3.1 Verkiezingen

Wat doen politieke partijen?

1. Ze leveren mensen voor politieke functies.
2. Zij komen uit voor bepaalde standpunten.
3. Ze vertegenwoordigen vaak de belangen van maatschappelijke organisaties en bepaalde groepen in de samenleving.
4. Ze beïnvloeden mensen in politieke functies.

Zelfwerktijd 08-01: 

Les 3: Politieke partijen

Pagina 34-39: 

vragen 11 - 19

Les 3:

pag. 30-41

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

Begr

Samenv

Ben je klaar? Werk verder.

3.2 Indeling partijen

• Progressief betekent in de politiek veranderingsgezind.
  
• Conservatief betekent behoudend.
  

SP- PvdA/GroenLinks -PvdD - Denk

VVD - SGP - FVD - PVV - NSC

D66 - CDA - ChristenUnie

3.2 Indeling partijen

3.2 Indeling partijen

Terugblik 08-01: 

Les 3. Politieke partijen

• 3.1 Verkiezingen
  
  
  
• 3.2 Indeling partijen

DEZE LES MOET JE HET VOLGENDE AFRONDEN:

Les 3: Politieke partijen (pag.30-41)

opdrachten 01 - 19 + Begrippen en samenvatting