les 3.1 Van mond tot stront spijsvertering

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Van mond tot stront

Week 2

Programma

Inleveren deeltaak 2, Schijf van vijf

Herhaling vorige week

De spijsvertering

Deeltaak 3: Spijsvertering

Lesdoel

Je weet wat de spijsvertering betekent

Je weet hoe voedsel verteert wordt in het lichaam

Je kent de organen van het spijsverteringsstelsel

Vorige les
Waar hebben we het over gehad?

Beschermstof

Bouwstof

Brandstof

Water 

Vetten

Suiker

Vezels

Eiwitten

Vitaminen

Mineralen

Vetten

Mineralen

Water is geen cruciale voedingsstof.

1. Waar
2. Niet waar

De functie van voedingsvezels is...

1. Een goede werking van de blaas stimuleren
2. Een goede werking van de hersenen stimuleren
3. Een goede werking van de spijsvertering stimuleren
4. Een goede werking van de ogen stimuleren

Eiwitten leveren ... aan het lichaam.

1. Bouwstoffen
2. Beschermstoffen
3. Brandstoffen

Vetten en suikers zijn energieleveranciers voor het lichaam.

1. Waar
2. Niet waar

Natrium, calcium en ijzer zijn...

1. Vetten
2. Eiwitten
3. Vezels
4. Mineralen

Zijn vitaminen bouwstoffen voor het lichaam?

1. Ja
2. Neen, het zijn beschermstoffen
3. Neen, het zijn brandstoffen

De spijsvertering

Wat weet jij al?

Spijsverteringsstelsel

Sleep de woorden naar de juiste plek.

Slokdarm

Lever

Dikke darm

Galblaas

Maag

Alvleesklier

Dunne darm

Anus

Blinde darm

De organen voor de spijsvertering
mondholte, keelholte en slokdarm

De mondholte bestaat uit het gebit, de tong en de speekselklieren

1. de oorspeekselklier maakt speeksel als voedsel dichtbij komt
2. de ondertong- en onderkaak- speekselklier maken 24/7 speeksel

ondertong- en

onderkaakspeekselklier

2

(oor)speekselklier

1

De organen voor de spijsvertering
mondholte, keelholte en slokdarm

Speeksel bestaat uit...

• Waterig slijm
• Enzym 

De organen voor de spijsvertering
mondholte, keelholte en slokdarm

De slokdarm brengt het voedsel van de keel naar de maag.

• de holte is geplooid en gevuld met slijm
• de slokdarm heeft een dubbele spierlaag

slijm

S

kringspieren

K

lengtespieren

L

De organen voor de spijsvertering
de maag

Na de slokdarm komt de maag 

• ligt onder het middenrif, linkerzijde
• de maag kneedt het voedsel
• de maag heeft verteringsklieren
• zoutzuur

Maag

Lever

Slokdarm

Duodenum

Galblaas

Alvleesklier 

De organen voor de spijsvertering
12v-darm en alvleesklier

Vanuit de maag komt het zure voedsel in de twaalfvingerige darm 

• het maakt zelf geen verterings- sap, maar krijgt ze van twee organen: de alvleesklier en galblaas

alvleesklier

A

galblaas

G

twaalfvingerige darm

T

De organen voor de spijsvertering
12v-darm en alvleesklier

De alvleesklier heeft klieren die enzymen maken om koolhydraten, vetten en eiwitten te verteren.

Samen met gal wordt alvleessap toegevoegd aan het voedsel

Gal wordt gemaakt door lever, opgeslagen in galblaas

alvleesklier

A

galblaas

G

twaalfvingerige darm

T

De organen voor de spijsvertering
lever en galblaas

De gal wordt bewaard in de galblaas. Wanneer het voedsel de twaalfvingerige darm inkomt, knijpt de galblaas zich samen en komt gal bij het voedsel.

galblaas

galbuis

van de lever

naar de 12v-darm

De organen voor de spijsvertering
lever en galblaas

De functie van gal is het emulgeren van vet; grote vetdruppels klein maken.

Hierdoor verloopt de vetvertering door enzymen beter.

Locatie lever

De organen voor de spijsvertering
de dunne darm

Na de 12v-darm volgt de 5 meter lange dunne darm.

De dunne darm...

• heeft veel darmplooien
• maakt darmsap
• neemt de verteringsproducten op in het bloed

De organen voor de spijsvertering
de blindedarm, dikke darm en endeldarm

Onverteerbare resten komen vanuit de dunne darm in de dikke darm terecht.

De functie van de dikke darm is...

• het onttrekken van water (indikken van de resten)
• het maken van vitamine K (voor de bloedstolling) door darmbacteriën

De organen voor de spijsvertering
de blindedarm, dikke darm en endeldarm

De resten leggen deze weg af...

• blinde darm met wormvormig aanhangsel 
• endeldarm waar de ontlasting wordt opgeslagen, met de anus als afsluitspier (kringspier)

Blinde darm

B

Endeldarm

A

Deeltaak 3 Spijsvertering

Je gaat de weg van een koekje tekenen in het spijsverteringsstelsel

Benoem de organen op de achterzijde en kleur deze in