3.7 Volksvermaak in Rome

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom

• Instructie P3.7
• Samen aan de slag met opdrachten P3.7 (opdracht 10 niet)
• Samen bespreken opdracht 5! + 8 + 9
• Delen van lesson up + HW: staat in magister

Romeinen

3.7 Volksvermaak in Rome

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Deze keer...

• Je weet hoe Romeinen zich vermaakten...met name in een Amphitheater

Locatie: Amfitheater?!

ἀμφι = rondom  

θεατρον = theater

=> 2 theaters tegen elkaar

rond een arena (zandvlakte) trappen als zitplaatsen

Ante Meridiem(A.M.)

• Voorstellen van spelers in de arena
• Dierengevechten en jachtaferelen
• 12 uur: Pauze-->openbare executies op wrede wijze. 
• Wat jullie hier zien, wordt 'condemnatio ad bestias' genoemd. 

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Voor de leeuwen gooien, was een gebruikelijk doodstraf voor christenen tijdens hun vervolgingen in het Romeinse Rijk.

Het moet een gruwelijk spektakel zijn geweest, maar wat vooral indruk op de toeschouwers maakte was dat de christenen soms niet gingen vechten met de leeuwen, maar bidden tot hun god. 

De toeschouwers waren verbijsterd, maar ook nieuwsgierig: als je toch zoveel vertrouwen in je god hebt, dan moet het wel een hele goede god zijn. 

Post Meridiem (P.M.)

• Gladiatorenspelen
• 3 bekende types gladiatoren
  

Soorten Gladiatoren

• Retiarius
• blootshoofds
• drietand
• net
  

Thraex

• klein schild
• opvallende helm
  
• beenbeschermers
  
• krom zwaard
  

Murmillo

• groot, zwaar schild
  
• ook opvallende helm
  
• meestal 1 beenplaat
  
• recht zwaard

Brood en spelen: Gladiatoren

Veel gladiatoren zijn/waren slaven.

• Een goede gladiator (de naam komt van gladius, het korte zwaard) is daarom duur. 
• Gladiatoren worden opgeleid door een  lanista in een gladiatorenschool.
  

Ze trainden hiervoor op gladiatorenscholen. 

Het ziet er allemaal erg spectaculair uit, maar dit schilderij heeft niet zoveel met de werkelijkheid te maken. Het is een zwaar geromantiseerd beeld uit de 19e eeuw, ongeveer 1500 jaar na de val van het Romeinse Rijk!

Bij veel gevechten was er zelfs een scheidsrechter die keek of het gevecht wel eerlijk verliep.

'Morituri te salutant'

• 'Zij die gaan sterven, groeten u'
• Een fabeltje uit de filmwereld
  
• En 1x gezegd in 52 n. Chr


• Gladiatoren niet zo maar doden want...
• ....er is in hem geïnvesteerd met voeding, training en verzorging.
• gladiatoren zijn razend populair!
  

Weetje

• Romeinse vrouwen kochten zelfs parfums die het zweet van de gladiatoren bevatten...

Video gladiatoren

Waarom Gladiatorengevechten?

• 'Brood en spelen' van de keizer
• Populariteit (Hoe meer spelen, hoe geliefder bij het volk  / Sociale contacten onderhouden)

• Macht uitstralen: Beslist over leven/dood
  

De Limes in Nederland

In Nederland is de grens van het Romeinse Rijk de rivier Rijn. Langs deze rivier bouwen de Romeinen forten en wachttorens.

Vanaf de grens kunnen ze de stammen in het noorden van het Rijk in de gaten houden, maar óók handel met ze drijven.

Het Forum Romanum (Romeins marktplein) was het politieke, juridische, religieuze en commerciële centrum van Rome. 

Het Colosseum heet eigenlijk Amphitheatrum Flavium. Het was het grootste amfitheater van het Romeinse Rijk.

Het Circus Maximus was een groot stadion in Rome. Het circus werd voornamelijk gebruikt voor de populaire wagenrennen.

Dit schaalmodel werd vanaf 1933 gemaakt door de archeoloog en architect Italo Gismondi, in opdracht van de Italiaanse dictator Mussolini. Het laat Rome zien zoals het was rond 300 n. Chr.

Gismondi deed er in totaal 37 jaar over om het schaalmodel af te maken.

Om voldoende drinkwater in Rome te hebben, gebruikten de Romeinen aquaducten om water uit de bergen vervoeren (naar grote waterbassins). Dit is het Aqua Claudia.

Het Pantheon was gebouwd als tempel. Tegenwoordig is het één van de meest bezochte toeristische attracties in Rome. Een bijzonder kenmerk van het gebouw is de koepel met een gat (oculus, oog) erin.

Het Colosseum heet eigenlijk Amphitheatrum Flavium. Het was het grootste amfitheater van het Romeinse Rijk.

Net als bij een modern stadion was (een deel van) de tribune overdekt met zonneschermen (velarium). Soms waren er de hele dag spelen, en dan moet je wel bescherming kunnen zoeken tegen de zon.

Er konden ongeveer 50.000 toeschouwers plaats nemen in het Colosseum.

Vlakbij het Colosseum lagen vier gladiatorenscholen. Eén van deze scholen stond met een ondergrondse gang in verbinding met het Colosseum.

Behalve gladiatorengevechten zijn er bij de opening ook zeeslagen nagespeeld. De arena werd dan gevuld met miljoenen liters water, en schaalmodellen van de schepen speelden de zeeslag dan na.

De loge van de Keizers

In de catacomben onder de arena-vloer wachtten de gladiatoren en de wilde dieren tot ze mogen vechten.

Het Circus Maximus was een groot stadion in Rome. Het circus werd voornamelijk gebruikt voor de populaire wagenrennen.

Het wagenrennen was levensgevaarlijk. Snelheden van meer dan 70 km/u kwamen voor, en in de smalle bochten was het dringen geblazen. Het publiek vond het prachtig. Overigens ook om met elkaar op de vuist te gaan: als hun renner niet had gewonnen, gingen hooligans met elkaar in gevecht.