Les 8

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Planning les 8

Lesstart: Vraag over erfelijkheid

Herhalen 3.5 -> Maken test jezelf 3.5 groen vinkje.

Uitleg 3.6

Aan de slag

Startvraag erfelijkheid

PKU is een erfelijke stofwisselingsziekte. Dit wordt onderzocht met bloed uit een hielprik bij pasgeboren baby's. Wanneer het kind PKU heeft zal het kind een speciaal dieet moeten volgen.

Twee ouders die beide gezond zijn hebben al een kindje met PKU. Hoe groot is de kans dat hun tweede kind ook PKU heeft?

3.6

3.6.1 Je kunt omschrijven wanneer organismen tot één soort behoren.

3.6.2 Je kunt beschrijven wat de evolutietheorie inhoudt en hoe geslachtelijke voortplanting, mutatie en natuurlijke selectie bijdragen aan het ontstaan van nieuwe rassen en soorten.

Is dit dezelfde soort?

Belangrijke begrippen:

Soort= Organismen die samen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.

Ras= Groep organismen binnen een soort die verschilt van de rest van de soort.

Kunnen een Afrikaanse olifant en een Indische olifant samen nakomelingen krijgen?

1. Ja
2. Nee

Een paard en een ezel kunnen zich samen voortplanten. Hun nakomelingen heten muilezels. Muilezels kunnen zich niet voortplanten, ze zijn onvruchtbaar.
Behoren paarden en ezels tot dezelfde soort?

1. Ja
2. Nee

Behoren alle planten van een populatie brandnetels tot dezelfde soort?

1. Ja
2. Nee

wee Waddeneilanden zijn Texel en Vlieland. Op deze eilanden leven eekhoorns die allemaal met elkaar vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen. De eekhoorns behoren ....... tot dezelfde soort

1. Wel
2. Niet

Evolutietheorie

Verklaring voor het ontstaan, veranderen en verdwijnen van levensvormen op aarde. 

Door:

1. verandering in genotypen

2. natuurlijke selectie

3. ontstaan van nieuwe soorten

1. verandering in genotypen

Een populatie is een groep organismen van dezelfde soort die zich onderling kunnen voortplanten.

2. natuurlijke selectie

Dieren of planten met een fenotype dat goed is aangepast aan het milieu (de omstandigheden), hebben een grotere overlevingskans. 

Zij krijgen meer nakomelingen die overleven en die zelf ook weer nakomelingen krijgen. 

Dit noem je natuurlijke selectie. 

3. ontstaan van nieuwe soorten

Een nieuwe soort kan bijvoorbeeld ontstaan als een populatie wordt gescheiden in twee groepen.

Als de verschillende vormen van een soort zich niet meer met elkaar voortplanten, kunnen na lange tijd twee soorten ontstaan. 

De vormen gaan dan zoveel van elkaar verschillen, dat ze niet meer met elkaar kunnen voortplanten.

Aan de slag

Maken opdracht (van 3.6)

2

4

5

9

Maken test jezelf 3.6