15.5 Zintuigen en regeling V5

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

15.5 Zintuigen en regeling

0

Homeostase

Regelkring voor ademhaling:
Chemo-receptoren in de aortaboog

pH, [O2] en [CO2]

drukzintuigjes-meten druk

Een verhoogde CO2 concentratie  in het bloed leidt tot een versnelde hartslag en ademhaling (H11)

Loopt via de hersenstam

Regelkring

Receptoren

Verhoogde CO2 concentratie

Sensorische neuronen

Impulsen--> ademhalingscentrum in de hersenstam.

Motorische neuronen

--> verhoogde ademhaling

Spierspoeltje: meet spierspanning

Spierspoeltje

Spier uitgerekt:
depolarisatie sensorisch neuron (lichtblauw) en veel impulsen naar de hersenen

        

Spierspoeltje

Spier gespannen: hyperpolarisatie sensorisch neuron (lichtblauw) en geen impulsen naar de hersenen

        

Spierspoeltjes zijn betrokken bij reflexen en het samenwerken van antagonisten.

Golgi peeslichaampje

Registreert rek in de pees

zorgt voor peesreflex bij te

grote rek ter voorkoming

van schade aan spieren

Peesreflex

Als er veel impulsen door een motorisch neuron gaan, zijn er bij het spierspoeltje van diezelfde spier

1. weinig impulsen
2. veel impulsen

Op welk molecuul reageert de chemoreceptor die de zuurgraad van het bloed meet?

1. CO2
2. pH
3. H+
4. OH-

Waar bevinden zich de inwendige chemoreceptoren voor O2, CO2, PH?

spierreflex

In de afbeelding is in een schema de schakeling weergegeven van een aantal

neuronen die verbonden zijn met de buigspier en de strekspier van het

onderbeen. 

Enkele neuronen zijn ter hoogte van het cellichaam genummerd.

In peessensoren en spierspoeltjes ontstaan actiepotentialen in reactie op uitrekking.

Om de spierreflex op te wekken wordt een tik gegeven op de kniepees vlak onder de knie. Het onderbeen wipt in reactie daarop even omhoog.

Welke van de genummerde neuronen in het schema van de afbeelding geven bij deze beweging een transmitterstof af?(2p)

In de volgende afbeelding is het cellichaam van neuron 7 uit de afbeelding op de vorige bladzijde met een aantal uitlopers van andere neuronen schematisch afgebeeld. Via een potentiaalmeter wordt op een bepaald moment de uitslag

gemeten zoals in de tekening is weergegeven.

Door prikkeling van welk neuron of welke neuronen in de afbeelding kan deze uitslag bij neuron 7 zijn veroorzaakt? (3p)

Wel

Niet

neuron 2

neuron 6

neuron 1

neuron 9

Romario Tewari (sterkste man competitie) scheurde zijn spier bij het optillen van een tractorband. Welke sensorische neuronen stuurden meer impulsen door dan normaal, vlak voor de scheuring gebeurde?

1. de peeslichaampjes van de biceps
2. de spierspoeltjes van de biceps
3. de peeslichaampjes en de spierspoeltjes van de biceps
4. geen van beide, ze sturen juist minder impulsen

Opdrachten boek

42, 43, 46, 47 en 48 maken

Klaar? alle theorie is behandeld, leer voor de toets of werk aan het po