Paragraaf 3.2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Opdrachten

Maak opdrachten 2, 4 en 5

Opgave 1

1 a Een geografisch beeld is gebaseerd op feiten over ruimtelijke verschijnselen, terwijl een mental map gebaseerd is op de perceptie van mensen van die ruimtelijke verschijnselen. Perceptie is de manier waarop we de werkelijkheid ervaren.

 b Er staan weliswaar elementen op de kaart die overeenkomen met het geografisch beeld van Brazilië (bijvoorbeeld de Amazone), maar er worden accenten gelegd op verschijnselen (traditionele kleding, rol van de katholieke kerk) die eerder gebaseerd zijn op beeldvorming dan op feiten over ruimtelijke verschijnselen. Lang niet iedereen in Brazilië loopt in traditionele kleding en de rol van de katholieke kerk is niet zo groot meer als hij ooit geweest is.

 c stereotiepe elementen: klompen, molens, voetbal, tulpen, haring, wiet, koningin Máxima, Amsterdam

Opgave 1 (deel 2)

traditionele kleding en de rol van de katholieke kerk is niet zo groot meer als hij ooit geweest is.

 c stereotiepe elementen: klompen, molens, voetbal, tulpen, haring, wiet, koningin Máxima, Amsterdam

Opgave 2

2 a 1 Wat is dat? Een favela is een illegaal gebouwde zelfbouwwijk.

  2 Waar is dat? Favela’s vind je in de armere delen van Rio de Janeiro, vooral in het noorden van de stad.

  3 Hoe vaak is dat daar? Er zijn tientallen favela’s in Rio de Janeiro.

  4 Waar komt dat nog meer voor? In (semi)perifere landen.

  5 Van wie en voor wie is dat? De favela’s zijn gebouwd door de bewoners, zonder toestemming van de overheid. De bewoners zijn vaak migranten van het Braziliaanse platteland.

  6 Hoe werkt dat daar? Het leven in de favela’s is minder veilig dan in andere wijken en er zijn minder goede voorzieningen. Veel bewoners zijn werkloos of werken in de informele sector. De bewoners vormen wel een hechte gemeenschap.

  7 Waarom is dat daar zo? Voor veel migranten is een gewoon huis te duur, waardoor ze moeten uitwijken naar een favela als ze naar de stad verhuizen.

 b Slechts in beperkte mate. Het kaartje in bron 2 van paragraaf 1 laat niets zien over het leven in de favela’s. De foto’s in bron 1 en 3 zijn slechts momentopnamen en laten een kleurrijker, positiever beeld zien van het leven in de favela dan het in werkelijkheid is.

Opgave 2 (deel 2)

wijken en er zijn minder goede voorzieningen. Veel bewoners zijn werkloos of werken in de informele sector. De bewoners vormen wel een hechte gemeenschap.

  7 Waarom is dat daar zo? Voor veel migranten is een gewoon huis te duur, waardoor ze moeten uitwijken naar een favela als ze naar de stad verhuizen.

 b Slechts in beperkte mate. Het kaartje in bron 2 van paragraaf 1 laat niets zien over het leven in de favela’s. De foto’s in bron 1 en 3 zijn slechts momentopnamen en laten een kleurrijker, positiever beeld zien van het leven in de favela dan het in werkelijkheid is.

Opgave 3

3 a Mentale beelden kunnen gevormd worden door stereotiepe beelden. Stereotiepe beelden kunnen vervolgens het mentale beeld van mensen over gebieden en verschijnselen versterken.

 b − Brazilianen doen zich rijker voor dan ze zijn.

  − Brazilianen zijn charmeurs.

 c Voorbeelden van goede antwoorden:

  – Argument voor: stereotiepe beelden zijn vaak voorspelbaar en humoristisch, waardoor ze in cartoons goed te gebruiken zijn.

  – Argument voor: door het gebruik van stereotypen in cartoons is voor de lezer meteen duidelijk waar iemand vandaan komt / wat iemand voorstelt.

  – Argument tegen: als cartoonmakers stereotiepe beelden gebruiken in hun tekeningen, blijven stereotypen over landen of bevolkingsgroepen bestaan. Dat leidt tot vooroordelen.

Opgave 3 (deel 2)

lezer meteen duidelijk waar iemand vandaan komt / wat iemand voorstelt.

  – Argument tegen: als cartoonmakers stereotiepe beelden gebruiken in hun tekeningen, blijven stereotypen over landen of bevolkingsgroepen bestaan. Dat leidt tot vooroordelen.

Opgave 4

4 a 1 Brazilië bestaat vooral uit tropisch regenwoud.

  2 In Brazilië wonen vooral indianen.

  3 In Braziliaanse gezinnen zijn veel kinderen.

 vaak op foto’s staan afgebeeld.

Opgave 4 (deel 2)

 b 1 Doordat het tropisch regenwoud wordt bedreigd, is dat het Braziliaanse landschap dat we het vaakst zien. Daardoor denken veel mensen dat Brazilië vooral uit tropisch regenwoud bestaat.

  2 Voordat de Europeanen zich in Brazilië vestigden, waren de indianen wél in de meerderheid. Ze waren immers de oorspronkelijke bewoners. Mensen kunnen het idee hebben dat in Brazilië vooral indianen wonen, omdat die vaak op foto’s staan afgebeeld.

Opgave 5

5 a – Brazilië bestaat vooral uit tropisch regenwoud.

  – Brazilianen zijn katholiek.

 b – Brazilië bestaat vooral uit tropisch regenwoud.

  – In Brazilië wonen vooral indianen.

  – In Braziliaanse gezinnen zijn veel kinderen.

  – In Brazilië is iedereen arm.

 

  4 economische dimensie

  5 economische dimensie

  6 sociaal-culturele dimensie

 d Politieke dimensie.

  Een kenmerkende uitspraak kan zijn: bestuurders in Brazilië zijn corrupt.

Opgave 5 (deel 2)

  c  1 natuurlijke dimensie

      2 sociaal-culturele dimensie

      3 sociaal-culturele dimensie

      4 economische dimensie

      5 economische dimensie

      6 sociaal-culturele dimensie

 d Politieke dimensie.

  Een kenmerkende uitspraak kan zijn: bestuurders in Brazilië zijn corrupt.

Laat zien dat je de leerdoelen van de paragraaf/paragrafen beheerst.