Grafieken (1)

• ICT
• MBO
• Studiejaar 2

Wat is een grafiek?

Simpel gezegd, is een grafiek een visueel element dat gegevens laat zien. U kunt de gegevens efficiënter analyseren door naar een grafiek te kijken in plaats van naar getallen in een dataset.

Wat zijn voordelen van
grafieken t.o.v. datasets?

Sleepvraag: welk soort grafieken zien je hier? 

staafdiagram

kolomdiagram

cirkeldiagram

lijndiagram

spreidingsdiagram/
puntenwolk 

vlakdiagram

radardiagram

Een staafdiagram toont informatie over twee of meer groepen. Staafdiagrammen worden voornamelijk gebruikt om vergelijkingen over een bereik te maken.

Een staafdiagram is net als een kolomdiagram vooral bedoeld om een frequentieverdeling van data grafisch weer te geven. Een kolom- en een staafdiagram verschillen in de oriëntatie. Bij een kolomdiagram heb je staande balken en bij een staafdiagram liggende balken.

Bij meerdere gegevensreeksen kun je de kolommen en staven naast elkaar zetten, maar je kunt er ook voor kiezen om ze boven op elkaar te zetten. In dat geval spreekt men van een gestapeld kolomdiagram of gestapeld staafdiagram. Dis is vooral handig wanneer ook het totaal van belang is.

https://www.mijnrekensite.nl/staafdiagram

Bij een cirkeldiagram is de cirkel opgedeeld in een aantal sectoren (taartpunten). De grootte van elke sector geeft het deel van het geheel weer. De gehele cirkel is steeds 100%. Cirkeldiagrammen worden vooral gebruikt voor het weergeven van procentuele gegevens, zoals bijvoorbeeld verkiezingsresultaten. Cirkeldiagrammen geven de lezer een snel inzicht in de verdeling van de gegevens binnen een groep. Teveel sectoren maakt een diagram onoverzichtelijk. Meer dan 6 à 7 sectoren moet een cirkeldiagram eigenlijk niet hebben. Bij meer sectoren kan beter voor een combinatiediagram gekozen worden.

https://www.rekenen-oefenen.nl/instruction/rekenen/verbanden/diagrammen/soorten-diagrammen/cirkeldiagram-aflezen-2

Een lijngrafiek wordt gevormd door een reeks waarden/gegevenspunten met rechte lijnen te verbinden. Een lijngrafiek kan worden gebruikt wanneer u wilt controleren of de waarden in de loop van de tijd stijgen of dalen. Denk aan: beurskoersen, energieprijzen, bevolkingsgroei. De gegevens staan in verband met elkaar.

Een lijndiagram wordt meestal gebruikt om het verloop van een gemeten waarde (een variabele) met een continu verloop over een bepaald tijdsinterval zichtbaar te maken. Hierdoor kan de trend in de gegevens getoond worden. Lijndiagrammen zijn goed voor het weergeven van trends in de tijd voor bedrijfsgetallen als verkoop, omzet en winst. Gebruik een lijndiagram als u datums onder aan de grafiek wilt, om historische ontwikkelingen in één oogopslag duidelijk te maken.

Er is geen vrije keuze wat er langs de assen wordt uitgezet. Langs de horizontale as, de X-as, wordt de onafhankelijke variabele, de tijdseenheid, uitgezet. Bij elke waarde hiervan hoort een gemeten waarde van de meetvariabele, de afhankelijke variabele. Deze afhankelijke variabele wordt langs de verticale as, de Y-as, uitgezet. Elke combinatie levert een punt op en elk punt wordt in het diagram geplaatst. Vervolgens wordt er tussen de punten rechte verbindingslijnen getrokken. Deze verbindingslijnen geven het continue verloop over de periode aan.

http://informaticalessen.be/spreadsheet-rekenblad/grafieken/oefeningen/

Een spreidingsdiagram, ook wel een coördinatengrafiek genoemd, gebruikt punten om de gegevenswaarden voor twee verschillende variabelen weer te geven, één op elke as. Deze grafiek wordt gebruikt om een ​​patroon/relatie te vinden tussen twee datasets.

Bij een spreidingsdiagram, ook wel XY diagram of scatterdiagram genoemd, worden de waarden van twee numerieke variabelen tegen elkaar uitgezet. Elk paar getallen levert een punt in het diagram op. Door naar het verloop van deze punten te kijken kun je zien of er een bepaald verband, een correlatie, tussen de twee variabelen zit.

Wanneer er door de puntenwolk een rechte lijn getrokken wordt en de meeste punten dan dichtbij die lijn komen te liggen dan bestaat er een lineair(rechtlijnig) verband. Zijn de punten kris kras over het diagram verspreid, dan is er geen verband. Bij weinig punten levert het spreidingsdiagram geen betrouwbare informatie op.

https://www.excelleren.nl/wanneer-welk-soort-grafiek-toepassen/spreidingsdiagram/

Een vlakdiagram geeft de verandering van twee of meer gegevenspunten in de loop van de tijd weer. Ze lijken op de lijndiagrammen, behalve dat de vlakdiagrammen onder de lijn met kleur zijn gevuld. Hoewel dit type gegevens ook kan worden weergegeven met een lijndiagram, geeft een vlakdiagram meer impact, vooral wanneer de metrics die worden getoond in de loop van de tijd een grote sprong of daling hebben gemaakt en je die wilt benadrukken.

In een radardiagram worden meerdere gegevensreeksen (categorieën) uitgezet langs afzonderlijke assen die steeds vanuit een punt in het midden, de oorsprong, vertrekt. Het diagram ziet er daardoor webvormig uit en wordt daarom ook wel spindiagram of sterdiagram genoemd. De hoeken tussen deze assen zijn gelijk. De gegevenspunten op de assen worden meestal met een lijn verbonden.

Een radardiagram kan gebruikt worden om vragen te beantwoorden als: Welke categorie is dominant? Welke categorieën zijn het meest vergelijkbaar? Zijn er uitschieters? Radar diagrammen worden ook vaak gebruikt om verschillende aspecten van een bepaald onderwerp te onderzoeken en gevisualiseerd weer te geven

https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.r-graph-gallery.com%2Fspider-or-radar-chart.html&psig=AOvVaw1G8nRu8KgiJMKeKz_PmvZ-&ust=1638973367051000&source=images&cd=vfe&ved=0CAsQjRxqFwoTCLDAlt7x0fQCFQAAAAAdAAAAABAD

Welke grafiek zou jij gebruiken?

Op de volgende slides zie je telkens een dataset voorbij komen. Aan jou de vraag: welke grafiek/diagram zou jij gebruiken om de dataset te visualiseren?

Welke grafiek/diagram gebruik je?

staafdiagram             spreidingsdiagram

kolomdiagram          vlakdiagram

cirkeldiagram            radardiagram

lijndiagram

De cirkeldiagram is in deze situatie de beste optie, omdat hier duidelijk de verdeling binnen het geheel te zien is. Totaal is altijd 100%. De staafdiagram laat ook duidelijk zien hoe groot de delen zijn.

Bijvoorbeeld een lijngrafiek laat een trend zien, maar dan moeten de onderdelen wel in verband staan met elkaar. Hier zijn losse waarden van toepassing. Daarom vallen de lijngrafiek en vlakdiagram al af.

Het spreidingsdiagram valt ook af, omdat in die grafiek het verband tussen twee gegevens laten zien. Hier is alleen het percentage van het geheel te zien, en kan er dus geen verband gelegd worden tussen twee waardes.

Het radardiagram valt ook af, omdat dit geen logische manier is voor het weergeven van deze data. Waarom? Omdat het gewoon niet te begrijpen is wat er staat.

Welke grafiek/diagram gebruik je?

staafdiagram             spreidingsdiagram

kolomdiagram          vlakdiagram

cirkeldiagram            radardiagram

lijndiagram

In deze twee opties is duidelijk te zien wat hoog en wat laag scoort. Dat is belangrijk bij deze gegevens, omdat het allemaal losse waardes zijn, die niets met elkaar te maken hebben.

Zoals bij de vorige dia stond, hebben de waardes niets met elkaar te maken. Daarom vallen de lijngrafiek en het vlakdiagram af.

Het cirkeldiagram is ook niet geschikt, omdat de gegevens niet deel uitmaken van een groter geheel. Er is geen 100% binnen deze waardes en dus kan je ze niet in een cirkeldiagram plaatsen.

Het spreidingsdiagram valt ook af, omdat in die grafiek het verband tussen twee gegevens laten zien. Hier is alleen het percentage van het geheel te zien, en kan er dus geen verband gelegd worden tussen twee waardes.

Welke grafiek/diagram gebruik je?

staafdiagram             spreidingsdiagram

kolomdiagram          vlakdiagram

cirkeldiagram            radardiagram

lijndiagram

De gegevens staan in verband met elkaar, aangezien ze een groei laten zien. Daarom is de lijngrafiek hier perfect voor. Ook is een kolomdiagram geschikt, omdat deze ook de waardes en de groei laten zien.

Het vlakdiagram zou in principe gebruikt kunnen worden, maar is vooral bedoeld om meerdere waardes in te laten zien. Stel er werd een verschil gemaakt tussen mannetjes en vrouwtjes, dan zou een vlakdiagram wel interessant zijn. Dan kan je de verdeling binnen het totaal goed zien.

Het cirkeldiagram is ook niet geschikt, omdat de gegevens niet deel uitmaken van een groter geheel. Er is geen 100% binnen deze waardes en dus kan je ze niet in een cirkeldiagram plaatsen.

Het radardiagram valt ook af, omdat dit geen logische manier is voor het weergeven van deze data. Waarom? Omdat het gewoon niet te begrijpen is wat er staat.

Het spreidingsdiagram valt ook af, omdat in die grafiek het verband tussen twee gegevens laten zien. Hier is alleen het percentage van het geheel te zien, en kan er dus geen verband gelegd worden tussen twee waardes.

Welke grafiek/diagram gebruik je?

staafdiagram             spreidingsdiagram

kolomdiagram          vlakdiagram

cirkeldiagram            radardiagram

lijndiagram

In deze grafieken worden de gegevens niet met elkaar vergeleken en staan ze los van elkaar.

In deze grafieken worden de gegevens wel met elkaar vergeleken en kan je de verdeling zien.

Het cirkeldiagram is niet geschikt, omdat er maar 1 waarde per keer gevisualiseerd kan worden. zoals je op de dia kan zien is dit alleen van de wortels. Je zou hiervoor meerdere losse cirkel diagrammen moeten maken om alle gegevens te kunnen laten zien. Bijvoorbeeld per groente een cirkeldiagram, of juist per jaar een cirkeldiagram. Dit zou kunnen, maar omdat er genoeg betere opties zijn, is het niet handig om deze optie te gebruiken.

Het radardiagram valt ook af, omdat dit geen logische manier is voor het weergeven van deze data. Waarom? Omdat het gewoon niet te begrijpen is wat er staat.

Het spreidingsdiagram valt ook af, omdat in die grafiek het verband tussen twee gegevens laten zien. Hier is alleen het percentage van het geheel te zien, en kan er dus geen verband gelegd worden tussen twee waardes.

Welke grafiek/diagram gebruik je?

staafdiagram             spreidingsdiagram

kolomdiagram          vlakdiagram

cirkeldiagram            radardiagram

lijndiagram

Dit is een perfect voorbeeld van data die gebruikt kan worden voor een spreidingsdiagram. Er worden namelijk twee verschillende waardes, lengte en gewicht, met elkaar in verband gebracht. Denk aan BMI: relatie tussen lengte en gewicht Dat kan alleen in een spreidingsdiagram.

Omdat er twee waardes, lengte en gewicht, met elkaar in verband wordt gebracht, vallen alle grafieken af. Zoals te zien is, is deze data in geen andere grafiek goed weer te geven.

Opdracht: grafieken in Excel

In deze opdracht ga je aan de slag met het maken van drie verschillende grafieken in Excel.

1. Staafdiagram

2. Cirkeldiagram

3. Spreidingsdiagram

De opdracht staat klaar in Teams.