Uitleg (geen les) Woord & zin H2

• Nederlands
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 1

Intonatie en klemtoon

Intonatie

Intonatie is het veranderen van de toon in een zin.

Je kunt met de intonatie bijvoorbeeld aangeven welk woord in de zin het belangrijkste is. 

Je spreekt een zin niet op 1 toon uit. Je toon verandert bij bepaalde woorden. Dat kan komen omdat je een bepaald woord in een zin veel nadruk geeft, bijvoorbeeld:'

• Mijn broer is de allerbeste voetballer van het team.' 
•  iets vraagt, bijvoorbeeld: 'Kom je vanavond bij mij?' 
•  iets roept omdat je boos bent, bijvoorbeeld: 'lk wil dat je nu ophoudt met jennen!' 
•  iets roept omdat je heel blij bent, bijvoorbeeld: 'Wat lief van je!' 

broer

De klemtoon ligt op één lettergreep van een woord.

telefoon: te - Ie - foon

De klemtoon ligt bij 'telefoon' altijd op de laatste lettergreep, of je nou een mededeling doet of een vraag stelt. 

Bommelwoorden

(van 'bommelding' )

Bom-melding of bommel-ding

bommelwoorden dl1

– Bedelen (aalmoezen vragen of uitdelen)

– Voetbalster (vrouwelijke voetballer of ster in het voetbal)

– Kantelen (omdraaien of die dingen op een kasteelmuur)

– Verspringen (een lange afstand springen of van positie veranderen met een sprong)

– Voorkomen (bestaan of preventief handelen)

bommelwoorden dl2

– Massagebed (massage-bed, of …)

– Kartongeluk (kart-ongeluk, of …)

– Bisschopsmijter (bisschops-mijter, of …)

– Drugsmokkel (drugs-smokkel, of …)

– Verfrommel (verf-rommel, of …)

– Inkepinkje (in-kepink-je, of …)

bommelwoorden dl4

– Pijpetuitje

– Draaikiepraam

– Hyenavel

– Neppelgrims

– Dijkramp