Katabasis

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5,6

Katabasis

Je begrijpt wat katabasis is, 

het belang ervan in mythologie en literatuur, 

en je kunt voorbeelden geven

Katabasis

κατάβασις = afdaling 

en verwijst in mythologie en literatuur 

naar een reis naar de onderwereld

Welke held kwam niet in de onderwereld terecht?

1. Odysseus
2. Herakles
3. Perseus
4. Orpheus

Welke held die de onderwereld bezocht
is hier afgebeeld?

Welke held die de onderwereld bezocht is hier helemaal rechts afgebeeld?

1

2

3

4

5

6

7

8

Tantalos

Kerberos

Hades

Hermes

Charon

Ixion

Persephone

Rechters

Mythologie

Grieken

• De Griekse onderwereld werd geregeerd door Hades
  
• Charon voer zielen over de rivier de Styx
  
• Cerberus, de driekoppige hond, bewaakte de ingang
  
• Bevatte verschillende gebieden zoals de Elysische Velden en Tartarus

voorbeeld uit
literatuur?

Schimmen die Odysseus ontmoet in de onderwereld:

Teiresias (ziener)

Elpenor 

(makker, van Kirke's dak gevallen)

moeder 

(inmiddels van verdriet gestorven)

Agamemnon, Achilles en Ajax 

(makkers van Troje)

Odysseus in de onderwereld

Odyssee 11

Tiresias waarschuwt Odysseus voor verschillende gevaren op zijn terugreis, vooral over het eiland Thrinakia waar de heilige runderen van Helios grazen. Als zijn bemanning deze runderen zou doden, voorspelt Teiresias rampspoed.

Hij vertelt Odysseus dat hij uiteindelijk thuis zal komen, maar dat hij problemen zal aantreffen met de vrijers die zijn huis bezetten.

Teiresias voorspelt ook Odysseus' uiteindelijke lot: hij zal op hoge leeftijd een vredige dood sterven, ver van de zee.

Aeneis 6

Aeneas ontmoet zijn vader Anchises in de onderwereld. Dit is een cruciale passage waarin Anchises verschillende belangrijke dingen tegen zijn zoon zegt.

Reïncarnatie

Hij legt de cyclus van zielen en reïncarnatie uit.

Grote Romeinen

Hij toont Aeneas de zielen die later herboren zullen worden als grote Romeinen, een soort parade van toekomstige Romeinse helden. 

Rome's missie

Tu regere imperio populos, Romane, memento

(hae tibi erunt artes), pacique imponere morem,

parcere subiectis et debellare superbos.

Nieuwe stad

Hij moedigt Aeneas aan om door te gaan met zijn missie om een nieuwe stad te stichten, nu hij het grotere doel en de toekomstige glorie van Rome heeft gezien.

Waar zal Odysseus uiteindelijk sterven?

1. Op een eiland
2. In zijn huis
3. Bij de rivier
4. Ver van de zee

Wat voorspelt Tiresias over de vrijers?

1. Een rijk leven
2. Onbekende avonturen
3. Vriendschap met hen
4. Problemen in zijn huis

Wat moet Odysseus vermijden op Thrinakia?

1. Gouden schapen
2. Heilige runderen
3. Zwarte varkens
4. Zilvervissen

Wat is het verschil met
Aeneas / Anchises?

De ontmoeting tussen Aeneas en zijn vader is fundamenteel verschillend van die tussen Odysseus en Teiresias, omdat het hier niet zozeer gaat om persoonlijke profetieën, maar om het grotere historische en politieke lot van Rome.

Dante, Divina Commedia

Een katabasis is in feite het hele eerste deel van de Divina Commedia, namelijk Inferno. In tegenstelling tot de klassieke voorbeelden duurt deze tocht veel langer en is veel gedetailleerder beschreven. 

Dante raakt op Goede Vrijdag 1300 de weg kwijt in een donker woud en wordt door Vergilius (!) geleid door de verschillende kringen van de hel. Deze kringen zijn concentrisch en gaan steeds dieper, waarbij de zonden en straffen steeds ernstiger worden.

Op de poort van de hel:

Lasciate ogni sperenza voi che entrate!

Assignment 11

Dante's inferno explained (p26)

Katabasis: samenvatting

Je begrijpt wat katabasis is, 

het belang ervan in mythologie en literatuur, 

en je kunt voorbeelden geven

Betekenis
katabasis?

Betekenis katabasis

We bespreken nu een aantal interpretaties van katabasis. Schrijf steeds kort op wat de interpretatie inhoudt.

Betekenis katabasis

Een katabasis kan worden gezien als een metafoor voor een innerlijke reis, waarbij de held zichzelf beter leert kennen door confrontaties met zijn angsten, herinneringen, en morele dilemma's.

Betekenis katabasis

De reis naar de onderwereld symboliseert vaak een transformatie of initiatie, waarbij de held terugkeert met nieuwe inzichten of wijsheid.

Betekenis katabasis

Katabasis confronteert de lezer of luisteraar met het concept van de dood en het hiernamaals, wat universele vragen oproept over leven, dood, en wat er na komt.

Betekenis katabasis

Het thema van het betreden en terugkeren uit de onderwereld kan ook symbool staan voor het overwinnen van de angst voor de dood.

Betekenis katabasis

In veel verhalen ontmoet de held in de onderwereld figuren die gestraft of beloond worden voor hun daden in het leven, wat morele en ethische reflecties oproept over rechtvaardigheid en schuld.

Betekenis katabasis

De held moet vaak verantwoordelijkheid nemen voor zijn daden, wat een belangrijk ethisch thema is.

Betekenis katabasis

In veel culturen zijn er mythen en rituelen die verband houden met de onderwereld, wat wijst op een diepgeworteld geloof in een hiernamaals en de mogelijkheid van communicatie met de doden.

Betekenis katabasis

Katabasis kan ook symbool staan voor cyclische concepten van tijd en wedergeboorte, wat in veel mythologieën en religies een belangrijk thema is.

Betekenis katabasis

Het is een krachtig middel voor karakterontwikkeling, waarbij de held vaak verandert of groeit als gevolg van zijn ervaringen.