Les 1.4 koorts kind, waterpokken, 5e en 6e ziekte, hand- voet -en mondziekte

• Zorg en Welzijn
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 1

Triage DA1BOL

Les 1.1.4. 2022-2023

Koorts kind

en kinderziekten

Wat gaan we doen vandaag?

• Terugblik vorige les 
• Pijn - en pijnstilling 
• koorts kind
• Kinderziekten: waterpokken, 5e en 6e ziekte, hand-voet -en mondziekte
• Casus maken
• Huiswerk  

Terugblik vorige les

Wat weet je nog? 

Controleren of iedereen de opdracht heeft gemaakt.

Dhr. van den Berg heeft hoofdpijn, je geeft een advies voor PCM, hoeveel PCM mag hij hebben per dag?

Expres PCM in plaats van Paracetamol gebruikt. 

Lesley van 2,5 jaar heeft koorts. Haar moeder wil haar PCM geven , maar weet niet hoeveel ze mag. Wat is jouw vraag aan moeder?

1. Hoe hoog is de koorts
2. Hoe zwaar is ze?
3. Hoeveel pijn heeft ze?
4. Heeft ze al eerder PCM gehad?

Tim weegt 16 kg. Hoeveel PCM mag hij hebben op een dag? Moeder heeft PCM tabletten in huis

1. Hij mag 4 dd 1 tabl van 250 mg
2. Hij mag 3 dd 1 tabl. van 500mg
3. Hij mag 6 dd 1 tabl. van 250 mg
4. Hij mag nog geen PCM, daar is hij te licht voor.

Wat is de Numeric Scale (NRS)

1. de patiënt de pijn aan op een schaal van 0-10
2. de patiënt geeft de pijn aan op een schaal van 1-10
3. de patiënt geeft de ernst van de pijn aan in matig, hevig.
4. de patiënt geeft aan wat hij nog doet aan dagelijkse activiteiten.

Koorts kind

Wanneer is er sprake van koorts?

Wanneer krijg je koorts?

Is koorts gevaarlijk?

Wat moet je doen bij koorts? 

38+

door een virus of bacterie

Nee in principe niet koorts boven de 41,7 wel. 

niet te warm kleden, veel drinken, rust nemen en evt. PCM nemen. 

Koorts: 

Kijk in je NHGTriagewijzer; pak deze erbij......

Wat zijn de alarmsymptomen van koorts? 

Begrijp je de vragen op de linker bladzijde?

Waarom stel je ze?

Hoe stel je ze in eigen woorden?  

Koorts:  gevaar! 

in combi met petechiën: Zijn kleine niet wegdrukbare plekjes in de huid. speldenknopjes, niet wegdrukbaar->  worden later purpura, onderhuidse bloedingen

Bij meningococcen-sepsis

Meningitis-> symptomen

Onschuldige petechiën:  na bijv. op de kop hangen op de kop aan een rekstok, door persen, zuigzoen, huilen

Bij mogelijk meningitis - vooral op romp en ledematen

Koortsstuip

leeftijd: 6 maanden en 5-6  jaar

Snel opkomende temp-> meestal begin van koortsperiode

strekkramp stijf, schokkende beweging - ogen draaien

daarna slap 

kan  wel 15 min duren

suf en slaperig  nadien

Niet te voorkomen, erg beangstigend voor ouders

U1 koortsstuip nog aan de gang

U2  koortsstuip (vermoed) nu voorbij  kind < 6 maanden

U3 koortsstuip vermoed, nu voorbij kind  6 maanden - 5 jr

Vervolg koorts

Wanneer spreken we van koorts?

Koorts is een lichaamstemperatuur gelijk aan of hoger dan 38 graden celsius, rectaal gemeten (axilair (onder de oksel), in de mond of via het oor de temperatuur meten is minder betrouwbaar)

Is koorts een ziekte?

Nee, koorts is een symptoom, geen ziekte

Is koorts gevaarlijk?

In principe niet, de temperatuur zal vaak onder de 42o C blijven.

Vaak zijn ouders echter wel meer ongerust bij een hoge temperatuur. Vaak temperaturen heeft geen zin (1x per dag is voldoende).

Vervolg koorts

Koorts is een afweerreactie van het lichaam tegen een virus of bacterie en veroorzaakt zelf geen schade

(bij een hogere lichaamstemperatuur kan het lichaam meer afweerstoffen maken tegen virussen of bacteriën)

Is de hoogte van de temperatuur belangrijk?

Koorts is een normale reactie van het lichaam op een infectie met virussen of bacteriën. Waarschijnlijk helpt koorts de infectie te bestrijden. Bij een hogere temperatuur maakt het lichaam meer afweerstoffen tegen virussen en bacteriën.

Koorts wordt meestal door een onschuldige virusinfectie veroorzaakt. Zoals bij een verkoudheid met wat keelpijn en hoesten.

Koorts kan ook door een infectie met bacteriën worden veroorzaakt.

Soms kan koorts ook een teken zijn van een ernstige infectie. Bijvoorbeeld een longontsteking of hersenvliesontsteking. Maar dat komt veel minder vaak voor.

U4 wanneer?

Staat niet in het  boek, wanneer zou je toch laten komen? 

Bij erge ongerustheid van ouders

Koorts langer dan 3 dagen, waarbij onduidelijk waardoor er koorts is.

Kinderziekten

Neem de kaart van thuisarts.nl door over 

Waterpokken ( 10 min. leestijd)

Wat kun je voor adviezen geven? 

Welke uitleg geef je over waterpokken

Uw kind wordt eerst verkouden.

Uw kind kan koorts hebben, hangerig en ziek zijn. Soms al voordat de waterpokken te zien zijn.

Uw kind krijgt vlekjes en blaasjes over het hele lichaam, vaak ook in de mond, in het haar en op de oogleden.

De huiduitslag jeukt.

De blaasjes verdrogen tot korstjes.

De korstjes zijn na 10 dagen verdwenen.

Waterpokken wordt door een virus veroorzaakt.

Waterpokken is heel besmettelijk: iemand met waterpokken kan het virus gemakkelijk aan uw kind doorgeven.

Het waterpokkenvirus wordt bij hoesten en praten via druppeltjes in de lucht overgedragen. Ook door contact met het vocht uit de blaasjes kan het virus worden overgedragen.

Na besmetting duurt het maximaal 3 weken voordat de vlekjes ontstaan.

De ziekte is besmettelijk voor anderen vanaf 2 dagen voordat de vlekjes zichtbaar worden, totdat de blaasjes zijn ingedroogd. Dit duurt ongeveer 10 dagen.

Welke adviezen geef je? Wat wel en wat niet te doen, medicatie?

Er is geen medicijn dat waterpokken sneller kan laten genezen.

Zinkzalf helpt tegen de jeuk.

Uw kind mag naar school of het kinderdagverblijf-> overleg dit met juffen

Het gaat vanzelf over.

Binnen 10 dagen is uw kind weer beter.

Houd de nagels van uw kind schoon en kort. En zorg dat uw kind zich niet krabt. Door krabben wordt de jeuk erger en kunnen infecties en kleine littekens ontstaan.

Uw kind mag gewoon in bad of onder de douche.

Bij pijnlijke blaasjes in de mond kan een waterijsje of koude drank de pijn tijdelijk verzachten.

Als uw kind zich goed voelt mag het naar school of naar het kinderdagverblijf.

Uw kind is al besmettelijk vanaf 2 dagen voordat het de blaasjes krijgt. Daardoor heeft het andere kinderen meestal al besmet. Het heeft dan geen zin om uw kind thuis te houden om besmetting van andere kinderen te voorkomen. Het kan zijn dat de school of het kinderdagverblijf daar andere afspraken over heeft.

Als u met uw kind moet vliegen, informeer dan bij uw luchtvaartmaatschappij wat daar de regels over waterpokken zijn.

Er zijn geen medicijnen die helpen tegen waterpokken. Ook geen medicijnen waar het sneller van overgaat.

Wel kunt u op de vlekjes (niet op wondjes):

een koelende vloeistof (lotio alba, dat is een zink-lotion) of

koelende mentholgel of

carbomeerwatergel aanbrengen

Daardoor vermindert de jeuk en drogen de blaasjes sneller in.

Zink-lotion en mentholgel koopt u bij de drogist of apotheek. Carbomeerwatergel bij de apotheek. Een recept is niet nodig.

Let op: mentholgel mag u niet bij kinderen jonger dan 2 jaar smeren. Als zij dit inademen kan het gevaarlijk zijn.

Als uw kind koorts heeft kunt u paracetamol geven.

Let op: geef geen ibuprofen bij waterpokken. Dit kan soms ernstige huidproblemen geven.

Vijfde ziekte:

eerst rode wangen, 

daarna uitslag op strekzijde van armen en benen tussen 4-10 jaar (vanaf kleuterleeftijd)

Zesde ziekte:

verheven vlekjes op nek romp en ledematen, komen nadat koorts etc verdwenen zijn   vooral onder de 2 jaar. 

hand-voet-mondziekte 

pijnlijke kleine rode vlekjes en blaasjes in de mond, later ook op de handpalmen en voetzolen. 

Niet veel algemene verschijnselen

duur 1 a 2 weken

                                  vermijdt contact met zwangeren

Urgentie heeft te maken met de noodzaak (in dit geval medische noodzaak) 

Hoe urgent is een geval?

Ofwel - binnen hoeveel tijd moet dit gezien worden?

Moet dit direct, of kan dit nog best even wachten? 

We houden in triage 6 urgenties aan die we aangeven met een nummer en een kleur. 

In je werk als doktersassistent; afhankelijk van waar je werkt zul je de ene urgentie vaker meemaken dan de andere. 

Opdracht casus maken

Document klassikaal doornemen

Kijk op Cumlaude TRG 1.1.4 document casus maken

Ga aan de hand van dit document je eigen casus maken 

Is alles duidelijk?

Zijn er nog vragen over waterpokken en koorts kind? 

Huiswerk

- expertcollege maken: koorts kind

- opdracht kinderziekten maken Cumlaude

- casus maken aan de hand van document op Cum Laude

-doorlezen:  koorts volwassene - zoek moeilijke woorden alvast op

Tip: Lees nogmaals goed PCM-schema door NHGTriagewijzer, blz 17 en 18 

AFTEKENKAARTEN OP TAFEL!