Kleur en verf

Kleur en verf
Hoofdstuk 5
Van Gogh onder de loep
1 / 32
next
Slide 1: Slide
Natuur, Leven en TechnologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 32 slides, with interactive quizzes, text slides and 4 videos.

Items in this lesson

Kleur en verf
Hoofdstuk 5
Van Gogh onder de loep

Slide 1 - Slide

Kleurstoffen
  • oplosbaar in water
  • organische stoffen
  • geschikt voor kleuren van kleding en gekleurde inkt
  • kleurstoffen hechten aan hetgeen dat ze kleuren

Slide 2 - Slide

Pigmenten
  • stof die bepaalde kleur licht reflecteert
  • onopgelost is het een poeder/korrels
  • hecht niet aan hetgeen je wilt kleuren
  • heeft bindmiddel nodig voor hechting

Slide 3 - Slide

Eigenschappen van pigmenten
  • lichtechtheid
  • oplosbaarheid in bindmiddel
  • dekkend vermogen
  • grootte van korrels
  • chemische reactiviteit 

Slide 4 - Slide

Lichtechtheid
UV-licht heeft invloed op de kleur van pigmenten
Door breken van chemische bindingen

Hoe beter pigment de kleur behoudt, hoe beter de lichtechtheid

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Video

Oplosbaarheid in bindmiddel
Als pigment oplost in bindmiddel, kan het gaan mengen met lagen verf eronder en erboven. 

Verf gaat dan "bloeden"




Slide 7 - Slide

Dekkend vermogen
Ook wel transparantie genoemd

Geeft aan hoe doorzichtig de kleur is

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Video

Is de lichtechtheid van karmijnrood groot of klein?
A
groot
B
klein

Slide 10 - Quiz

Slide 11 - Video

Organische pigmenten
Afkomstig uit planten en dieren
Koolstofverbindingen

Levert intense, vaak warme, kleuren
kleur kan wel afwijken per 
Cochenille / Karmijnrood

Slide 12 - Slide

Waarom heeft een pigment kleur?
De kleur van het pigment wordt veroorzaakt door reflectie van licht
Bij een blauw pigment, wordt geel en rood licht niet gereflecteerd, maar geabsorbeerd

Slide 13 - Slide

Wanneer is een organische stof een pigment?
Organische pigmenten bevatten dubbele bindingen in een geconjugeerd systeem
Hierin wisselen dubbele en enkele bindingen elkaar af
geconjugeerd systeem
niet-geconjugeerd systeem

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Video

Benzeen
  • De elektronen in de dubbele binding verplaatsen zich;
  • Dat kan in alle geconjugeerde systemen
  • Elektronen in de dubbele binding zijn vrije elektronenparen

Slide 16 - Slide

Organisch pigment
Bevat groepen die voor de kleur zorgen door een elektronenpaar op te nemen 
En groepen die de kleur versterken door elektronenparen te doneren

Samen vormen deze een "complexe verbinding"
Chromofore groep
Auxochrome groep

Slide 17 - Slide

Chromofoor/auxochroom
Chromofore groepen bevatten altijd dubbele bindingen
bijv: -COOH of >C=C<

Auxochrome groepen bevatten vrije elektronenparen
bijv: -OH 

Slide 18 - Slide

Hoe noem je de omcirkelde groep?
A
Chromofoor
B
Auxochroom

Slide 19 - Quiz

Hoe noem je de omcirkelde groep?
A
Chromofoor
B
Auxochroom

Slide 20 - Quiz

Slide 21 - Slide

Anorganische pigmenten
  • Natuurlijke anorganische pigmenten
  • Synthetische anorganische pigmenten

Slide 22 - Slide

Natuurlijke anorganische pigmenten
Afkomstig van mineralen of gesteenten
bijv: lapis lazuli pigment

Meestal oxides van metalen 
bijv: gele oker (gehydrateerd ijzeroxide)

Slide 23 - Slide

Synthetische anorganische pigmenten
Kleur wordt hierbij ook veroorzaakt door overdragen van elektronen:

Via redoxreactie, een overdracht van lading

Door opname vrije elektronenparen (overgangsmetalen)

Slide 24 - Slide

Overgangsmetaal
Bij overgangsmetalen is de d-schil niet volledig gevuld
deze metalen kunnen elektronenparen opnemen

Slide 25 - Slide

Overgangsmetalen in pigmenten
Overgangsmetalen kunnen vrije elektronenparen opnemen
In een binding met groepen die vrije elektronenparen doneren ontstaat een "complexe verbinding"

Waar kwam je dat eerder tegen?

Slide 26 - Slide

Wat is een verschil tussen een kleurstof en een pigment?
A
kleurstoffen zijn organisch, pigmenten zijn anorganisch
B
kleurstof is oplosbaar, pigment is onoplosbaar
C
kleurstof verft zonder bindmiddel, pigment niet
D
kleurstof is niet lichtecht, pigment wel

Slide 27 - Quiz

Indigo wordt gebruikt voor het kleuren van spijkerstof. Is het een kleurstof of pigment?
A
kleurstof
B
pigment

Slide 28 - Quiz

Van pigment naar verf
Bindmiddel 
  • vloeistof
  • plakt pigmentkorrels aan elkaar
  • plakt pigmentkorrels aan doek (of wat je ook schildert)
  • maakt de verf smeerbaar

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Slide

Bindmiddel vs oplosmiddel
Bindmiddel blijft achter op doek -> droogt op
Oplosmiddel wordt soms gebruikt om verf te verdunnen -> verdampt

Slide 31 - Slide

Welk mengsel is verf?
A
een oplossing
B
een suspensie
C
een emulsie

Slide 32 - Quiz