Spelling - meervoud en werkwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Spelling - Blok 5

- Meervoudsvormen

- Werkwoorden

Blz. 182-186 uit het boek

In deze les...

In deze les ga je zelfstandig aan de slag met verschillende opdrachten over spelling (meervoud  van zelfstandig naamwoorden en werkwoorden). Je zal ongeveer een 40-50 minuten bezig met de les. Het is de bedoeling dat je serieus aan het werk gaat. Je mag gebruik maken van je lesboek, een schrift en een pen. Het is handig om je oortjes/koptelefoon in de
buurt te hebben! 

Schrijf van de volgende woorden het meervoud op: braam, zoon, idee, museum, politicus, café, massa

Schrijf de persoonsvorm uit de volgende zin in de juiste vorm op.
Mijn oma (hebben) drie jaar geleden twee nieuwe heupen gekregen.

Schrijf de persoonsvorm uit de volgende zin in de juiste vorm op (verleden tijd).
Door de harde storm (slapen) Ben en zijn zusje de hele nacht niet.

Meervoud

Eend - eenden, zolder - zolders, knie - knieën... 

In het Nederlands zijn er verschillende manieren om van een zelfstandig naamwoord het meervoud op te schrijven. In de volgende dia's staan de manieren uitgelegd. Lees ze goed door en maak de opdrachten.

Succes!

Meervoud op -en

In veel gevallen kan je de letters -en aan een woord vastplakken om daar een meervoud van te maken. Enkele voorbeelden:

Eend - eenden, hond - honden, baard - baarden, pompoen - pompoenen, schrift - schriften.

Let bij sommige woorden goed op. Zo wordt kat niet katen, maar katten. Boom wordt
niet boomen, maar bomen. Bom wordt niet bomen, maar bommen. Het is

belangrijk dat je de uitspraak in de gaten blijft houden.

Wat is de juiste meervoudsvorm van het woord aardappel?

1. Aardappelen
2. Aardappellen

Wat is de juiste meervoudsvorm van het woord aap?

1. Aapen
2. Apen
3. Aaps

Wat is de juiste meervoudsvorm van het woord monnik?

1. Monniken
2. Monnikken
3. Monniks

Wat is de juiste meervoudsvorm van het woord papegaai?

1. Papegaaien
2. Papegaais

Meervoud op -s

De tweede meervoudsvorm die we bekijken, is de vorm die eindigt op een -s. In de meeste gevallen plak je de -s gewoon aan het woord vast.

Voorbeelden: 

Printer - printers, letter - letters, café - cafés, 

Er zijn woorden waarbij je de -s er niet meteen aan vast plakt, maar waarbij je

gebruikt maakt van een apostrof (')  --> je krijgt dus 's. 

Meervoud op -s

In de vorige dia heb je gekeken naar woorden waar je de -s er in het meervoud aan vastplakt. Nu kijken we naar woorden waar je een -'s schrijft. De regel is: kan je het woord nog goed uitspreken als je de -s eraan vast plakt? Nee → dan schrijf je -'s.

Voorbeelden:

Panda - panda's, oma - oma's, radio - radio's, cola - cola's.

In het enkelvoud klinkt de laatste letter lang. De 's zorgt ervoor dat die letter lang 

blijft klinken.

Tijd voor een filmpje!

Op de volgende dia staat een video waarin de vorige regels nog eens kort en duidelijk uitgelegd worden.

Bekijk de video dus goed!

Meervoud op -ën

De derde regel die we behandelen gaat over meervoudsvormen die eindigen op -ën. Deze regel is ook behandeld in de video die je net hebt gekeken, dus het is een beetje herhaling. De regels:

- Eindigt het woord op -ee (ree, idee)? Je shrijft -ën erachter → ideeën, reeën

- Klemtoon op de laatste -ie (knie, melodie)? Je schrijft -ën erachter → kniën,
melodieën

- Klemtoon niet op de laatste -ie (bacterie)? Je schrijft -n erachter, de trema komt 

op de laatste e → bacteriën

Speciale meervouden

Naast de regels die je nu geleerd hebt, zijn er nog woorden met andere meervoudsvormen. Voorbeelden hiervan zijn:

- Woorden met twee meervouden:  aardappels/aardappelen, weides/weiden, groentes/groenten;

- Woorden uit het Latijn of Grieks: museum - musea (woord op -um krijgt in meervoud -a), politicus - politici (woord op -us krijgt in meervoud -i)

Deze woorden moet je vooral goed kennen en leren. Twijfel je? Zoek het op!

Meervoud van historicus

1. historici
2. historicussen
3. historica

Hoe schrijf je het meervoud van
genie

Wat is het meervoud van kind?

Wat is het meervoud van agenda?

Wat is het meervoud van computer?

Werkwoordspelling - even opfrissen!

In de volgende dia staat een korte video waarin de werkwoordspelling in een vogelvlucht wordt uitgelegd. 

Bekijk de video goed!

Wat is een andere manier om de persoonsvorm in een zin te vinden?

Wat is de persoonsvorm in de onderstaande zin?
Jeroen heeft in verschillende bands gitaar gespeeld en gezongen.

1. gezongen
2. gespeeld
3. heeft

Wat houdt het werkwoordelijk gezegde in?

1. persoonsvorm
2. persoonsvorm + onderwerp
3. persoonsvorm + voltooid deelwoord
4. alle werkwoorden uit de zin

Wat is de verleden tijd van rusten?

Verander de onderstaande zin van tijd.
Op donderdag doet mijn moeder boodschappen, kookt ze voor oma en gaat ze met vriendinnen een uur wandelen in het bos.

Tot zover... 

Nu je deze LessonUp hebt afgerond, ga je verder met de opdrachten uit het boek. Je maakt opdr. 1 t/m 11 op pagina's 182 - 186.