3VM - NaSk2 4.2 Stoffen veranderen door ontleden

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

4.2 Stoffen veranderen door ontleden

Ontleding

• Altijd één beginstof
• 2 of meer reactieproducten

Ontleding

• Altijd één beginstof
• 2 of meer reactieproducten

Alleen verbindingen zijn ontleedbaar.

Verbinding = 2 of meer atoomsoorten

✔ CO₂

✔ C₆H₁₂O₆

✕ O₂

✕ Au

Aan de moleculen kan je ook zien of het gaat om een niet-ontleedbare stof,  een ontleedbare stof of een mengsel.

Niet-ontleedbare stof

Ontleedbare stof

Typen ontledingsreacties

Verschillende typen ontledingsreacties door verschillende bronnen van energie

• Thermolyse - ontleding door middel van warmte
• Elektrolyse - ontleding door middel van elektriciteit
• Fotolyse - ontleding door middel van licht

Thermolyse

Ammoniumdichromaat --> chroomoxide + stikstof + water

(NH₄)₂Cr₂O₇(s) --> Cr₂O₃(s) + N₂(g) + 4 H₂O(l)

Elektrolyse

Toestel van Hofmann:  ontleding van water d.m.v. elektriciteit

2 H₂O (l)  -->  2 H₂ (g)  +  O₂ (g)

plus pool: 

• zuurstofgas

min pool: 

• waterstofgas

Fotolyse

Behalve met warmte of elektrische stroom, kunnen stoffen ontleed worden door licht.

 

Wanneer je stoffen ontleed met licht heet dat fotolyse

Fotolyse van zilverchloride

Voor: witte vaste stof

Na: met licht is het donkerder geworden.

Reactieschema: Zilverchloride --> zilver + chloor

Fotolyse

In polairoid camera's wordt gebruik gemaakt van zilverbromide.

 Zilverbromide is erg gevoelig voor licht. Wanneer zilverbromide in contact komt met licht, ontleed zilverbromide naar zilver en broom.

Sleep de juiste omschrijving naar het juiste begrip

Elektrolyse

Fotolyse

Thermolyse

Ontleden door licht

Ontleden door warmte

Ontleden door elektrische stroom

Sleep de stoffen naar het juiste vakje:

Ontleedbaar

Niet-ontleedbaar:

water

koolstofdioxide

C₆H₁₂O₆

heliumgas

zuurstofgas

SO₂

NO₂

goud

brons

ijzer

staal

Bij een ontledingsreactie gaan moleculen kapot

1. waar
2. niet waar

Bij een ontledingsreactie gaan atomen kapot

1. waar
2. niet waar

Welke van de onderstaande reactiesoorten is geen ontledingsreactie?

1. Fotosynthese
2. Fotolyse
3. Elektrolyse
4. Thermolyse

Welke van de volgende reacties is een ontledingsreactie?

1. benzine(g) + zuurstof(g) -> koolstofdioxide(g) + water(g)
2. water(l) -> waterstof(g) + zuurstof(g)
3. magnesium(s) + zuurstof(g) -> magnesiumoxide(s)
4. waterstof(g) + zuurstof(g) -> water(g)

2 H2O --> 2 H2 + O2
Wat voor soort reactie is dit?

1. Verbranding
2. Ontleding
3. Vorming