Lezen als een expert!

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Lezen als een expert!

2 oktober 2024

Lesprogramma

•  Even kletsen...
• Lesdoelen
• Lezen: Blok 1
• Tekstdoelen
• Leesmanieren
• Tekstopbouw
• Zelf aan de slag!

Even kletsen...

•  Wie ben ik ook al weer?

Mevrouw Azaimi

• Wat kom ik hier doen?

• Vragen...?

Lesdoelen

Aan het einde van de les...

• herken je verschillende tekstdoelen;
• kun je aangeven hoe een tekst is ingedeeld.

Lezen: blok 1

We gaan het hebben over...

• Tekstdoelen
• Leesmanieren
• Tekstopbouw

Tekstdoelen: welke zijn er?

1. Informeren
2. Uitleggen
3. Mening geven
4. Overtuigen
5. Amuseren
6. Activeren

Informeren

De schrijver wil informatie verstrekken, iets nieuws laten weten

Voorbeelden:

Nieuwsbericht, artikel in krant, verslag, schoolboektekst

Uitleggen

De schrijver wil uitleg of instructie geven

Voorbeelden:

Handleiding, gebruiksaanwijzing, recept

Mening geven

De schrijver wil een of meer meningen laten zien, de mening van de lezer vormen. 

Voorbeelden:

Artikel in krant of tijdschrift 

Overtuigen

De schrijver wil overtuigen van een mening, waarschuwen of adviseren

Voorbeelden:

Beoordeling, recensie, blog, column, ingezonden stuk 

Amuseren

De schrijver wil amuseren, gevoelens tot uitdrukking brengen of gevoelens oproepen. 

Voorbeelden:

Verhaal, gedicht, column, blog 

Activeren

De schrijver wil tot handelen aansporen, overhalen, de lezer aansporen iets te doen 

Voorbeeld:

Advertentie, poster, folder, flyer, ingezonden stuk, brief 

Wat is het doel van een tekst waarin de schrijver zijn mening geeft?

1. Een tekst waarin de schrijver zijn mening geeft, heeft als doel om de lezer te vermaken.
2. Een tekst waarin de schrijver zijn mening geeft, heeft als doel om zijn standpunt over een onderwerp te delen.
3. Een tekst waarin de schrijver zijn mening geeft, heeft als doel om feitelijke informatie te presenteren.
4. Een tekst waarin de schrijver zijn mening geeft, heeft als doel om een verhaal te vertellen.

Hoe probeert een schrijver met activeren de lezers te beïnvloeden?

1. Door hen te laten ontspannen en genieten
2. Door hen aan te zetten tot een bepaalde handeling
3. Door hen te overtuigen van een bepaald standpunt
4. Door hen te laten lachen om grappige situaties

Leesmanieren

• Verkennend lezen
• Grondig lezen
• Zoekend lezen

Verkennend lezen

Zo ‘lees’ je voor je begint met het echte lezen. Je kijkt wat voor soort tekst het is, voorspelt het onderwerp en denkt na waarom je de tekst leest. 

Grondig lezen

Zo lees je een tekst die je helemaal wilt begrijpen. Je leest actief: je stelt vragen, denkt aan wat je al weet, ziet voor je wat je leest en lost dingen op die je niet begrijpt. 

Zoekend lezen

Zo lees je, als je in een tekst het antwoord op een vraag zoekt. Je leest niet de hele tekst, maar zoekt alleen de informatie die je nodig hebt. Tussenkopjes helpen je bij het zoeken. 

Tekstopbouw

Een tekst is verdeeld in een inleiding, middenstuk en slot.

In het middenstuk wordt vaak het onderwerp van de tekst behandeld. 

Elk alinea in het middenstuk gaat over een nieuw deelonderwerp. 

Tussenkopjes maken duidelijk wat het deelonderwerp is

Hoe ziet de opbouw van een tekst eruit?

1. Inleiding, middenstuk, slot
2. Verschillende alinea's
3. Deelonderwerpen en hoofdgedachte
4. Veel woorden naast elkaar

Terugblikken

Wat hebben we geleerd?

.

.

.

Welke tekstdoelen zijn er?

Welke leesmanieren zijn er?

Aan het werk!

We gaan aan de slag met de opdrachten van blok 1: Lezen

Ben je klaar? Steek je vinger op