5.2 Actuele vraagstukken

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

H5 actuele vraagstukken in Brazilië

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

(8) de keerzijde van de economische groei beschrijven;

Ecosystemen

Grote ecosystemen

Welk onderdeel van de waterkringloop zie je hier gebeuren?

Kringlopen

in het tropisch

regenwoud

- voedingskringloop

- hydrologische kringloop

- koolstof kringloop

Met begroeiing/regenwoud is er sprak van evapotranspiratie

oftewel transpiratie en evaporatie. 

Voedings-

kringloop

verklaring waarom de tropische bodem niet vruchtbaar is.

Doordat het warm en vochtig is zijn er veel bacteriën en schimmels in het tropisch regenwoud.

Die zetten het dode blad om in voedingsstoffen.

2

Het hele jaar door blijven de bomen in het tropisch regenwoud groen.

Maar er vallen ook telkens wel bladeren van de bomen.

Die komen op de grond terecht

1

De voedingsstoffen worden gelijk opgenomen door de wortels van de bomen en planten. 

De voedingsstoffen blijven dus niet in de bodem, de bodem zelf is dus voedselarm.

3

Koolstofkringloop

De koolstof kringloop

Koolstof = element C

Gaat verbindingen aan en komt op aarde in verschillende vormen.

Gas en vaste vorm.

Koolstof in de atmosfeer

Broeikasgas.

Er komt koolstof in de atmosfeer bij door:

• vulkaanuitbarsting
• bosbranden
• verbranding fossiele brandstoffen 
• rotten (dode planten/dieren)
• uitademen van dieren

Koolstof uit atmosfeer door

• fotosynthese
       planten groeien, in het

          hout is C opgeslagen.

Lange termijn opslag in gesteentelagen.

          bijv. veen wordt steenkool

       of kalkresten in kalksteen

STELLING

Brazilië en de wereld moeten de inheemse stammen die geisoleerd willen leven met rust laten en ze beschermen

nos.nl

STELLING

De westerse wereld mag niet oordelen over de ontbossing van het Amazonewoud. In Europa is in de loop van de eeuwen bijna al het natuurlijke bos gekapt voor landbouwgrond en steden

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Kleinschalige houtkap door kleine boeren

Commerciële houtkap door grote ondernemingen

Grootschalige kap voor agrarische bedrijven & mijnbouw

Voorbeelden?

soja suikerriet palmolie

ijzererts mijn brazilie

https://www.mo.be/nieuws/na-fatale-dambreuk-bespaart-mijnbouwbedrijf-vale-op-dammen

Aanleg infrastructuur

Wegen, landbouwgebieden en overgebleven stukken bos in het regenwoud in de deelstaat Rondônia in Brazilië.

Keerzijde economische groei

Aanleg infrastructuur

Wegen, landbouwgebieden en overgebleven stukken bos in het regenwoud in de deelstaat Rondônia in Brazilië.

Santo Antônio dam

The Santo Antônio dam on the Madeira River, Brazil, is one of hundreds currently planned, under construction, or operational across the Amazon basin. A new study has quantified the impact that 33 dams have had on river hydrology, by examining river flow before and after dam construction.

Munduruku indigenous people

Brazil's new neoliberal government is intent on building a massive new dam deep in the Amazon rainforest on the on the Tapajós river, writes Helle Abelvik-Lawson, obliterating the indigenous territory

Soy farming

As the demand for plant-based food and drink grows, so too does our love for soy, which is linked to rainforest destruction.

landdegradatie

Na het kappen van het woud kan er op de voedselarme bodem maar kort iets verbouwd worden. Er is snel sprake van bodemuitputting. Overal waar de vegetatie wordt weggehaald, kan de bodem door de vele neerslag snel wegspoelen. Zo ontstaat bodemerosie. Ten slotte kan er ook verdroging optreden. Verdroging heeft heel veel te maken met de verstoring van de lokale of kleine waterkringloop.

Verschillen in oordeel?

1. invalshoek / dimensie
2. tijdschaal
3. ruimtelijke schaal

Lezen H5.2

W10 invullen

Aanleg Bela-Monte waterkrachtcentrale

Waarom niet in Amazone zelf?

Veel te breed.