Voorbereiding toetsweek 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Voorbereiding toetsweek

Leerstof:

- Tijdvak 10 (hoofdstuk 10 historisch overzicht)

* Alle kenmerkende aspecten (10.1 t/m 10.5)

- Deel 2 HC Duitsland (2.2 en 2.3 uit Historische contexten)

HC Nederland (3.1 en 3.2 uit Historische contexten)

HC Duitsland (2.2)

Hoezeer beïnvloedde het ontstaan en het verloop van de Koude Oorlog de

geschiedenis van Duitsland na de Tweede Wereldoorlog (1945-1961)?

Kenmerkende aspecten

37 De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van

massaorganisatie

38 Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en

fascisme/nationaalsocialisme

45 De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een

wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

47 De eenwording van Europa

48 De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw aanleiding

gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

Highlights

Na WOII verslagen door de geallieerden. 

In 1945 werden gelijk buitengrenzen verlegd:

Dit zorgde voor  Heimatvertriebene

En werd Duitsland verdeeld in 4 bezettingszones: spanningen tussen Stalin/Westen.

Westen: Trumandoctrine + Marshallplan. 

1e conflict: blokkade van Berlijn. reactie daarop: luchtbrug

1949 DDR en BRD

Westen: Adenauer: gericht op het westen/ Wirschaftwunder/niet erkennen DDR

Oosten: Ulbricht: opstand 1953/controle door staatssichterheitsdienst/warschaupact, Conecon.

Slecht functionerende planeconomie zorgde voor vlucht naar het westen. 

1961 stopte dat door de bouw van de Berlijnse muur 

.

HC Duitsland (2.3)

Wat verklaart de hereniging van beide Duitslanden en hun succesvolle

integratie in Europa (1961-1991)?

Kenmerkende aspecten

45 De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een

wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

47 De eenwording van Europa

48 De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw aanleiding

gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

Highlights

Door de detente (ontspanning) verbeterde de relatie tussen de Sovjet Unie en de Verenigde Staten. 

West-Duitsland: onder leiding van Brand: Ostpolitik. In 1972 erkenning van DDR en BRD door elkaar.

Ultieme doel van West-Duitsland was: Duitse eenheid. Brand zette zich actief in voor Europese integratie.

Oost-Duitsland: stond open voor Ostpolitik, maar niet voor Duitse eenheid. 

Onder leiding van Sovjet Leider Gorbastjov: Glasnost en Perestrokja. Gorbatsjov liet de Brezjenevdoctrine los. 

Oost-Duitsland: veel strenger, vreesden voor de gevolgen van de hervormingen. Bevolking was ontevreden en zag via tv de vrijheden van het westen: 1989 protestbewegingen. In 1989 meer grenzen in Oost-Europa open. DDR-ers trekken naar het westen. 

9 november: val van de Berlijnse muur 1990: hereniging van Duitsland.

1991: ineenstorten Sovjet Unie/einde koude oorlog

Frankrijk steunt Duitsland, Duitsland voert Euro in. 

Integratie tussen DDR en BRD verloopt niet soepel. Daarnaast is de immigratie ook een uitdaging voor Duitsland.

Het nieuwe Duitsland integreert snel in Europa en neemt een leidende rol op zich. 

HC Nederland (3.1)

 Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van

1948 tot 1978?

Kenmerkende aspecten

45 De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een

wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

46 De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld

47 De eenwording van Europa

48 De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw

aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

49 De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen

Highlights

Nederland na WOII; snelle wederopbouw, mede door het Marshallplan. 

Nederland was niet langer neutraal: sloot zich aan bij EU/NAVO

Bevolkinsgroei: babyboomer. 

Gevolg: grote economische groei. Door geleide loonpolitiek stimuleerde de Rooms-Rode regering de export en werkgelegenheid + Nederland profiteerde van het aardgas in Groningen en herstel van Duitsland (wirschaftwunder)

Gevolg: politici en sociale partners bouwden verzorgingsstaat. (invoering AOW)

Na 1960 stegen de lonen sterk: Nederland wordt een consumptiemaatschappij (+ vakantie vieren in het buitenland/mobiliteit wordt verhoogd)

Vanaf jaren 50: ontzuiling/ontkerkelijking.

Nieuwe politieke partijen en omroepen: D66, Veronica.

Jongerenculturen: door meer vrije tijd en geld/meer onderwijs/invloed vanuit Amerika. 

jaren 50: nozems, jaren 60: Hippies/provo's (verzet consumptiemaatschapij)

 

. 

Highlights (2)

2de feministische golf: 1956 einde wettelijke handelingsonbekwaamheid getrouwde vrouwen. 

Feministen streden voor gelijke rechten en kansen.

Gevolg: introductie en acceptatie anticonceptiepil, nieuwe echtscheidingswet/onderwijsdeelname voor meisjes. 

Na de oorlog: veel emigratie naar Australië, Nieuw-Zeeland en Canada. 

Maar al snel meer immigratie: dekolonisatie van Indonesië en later Suriname.

Vervolgens door de economische groei: gastarbeiders. Eerst Zuid-Europa, later Turkije en Marokko (gezinshereniging)

In 1973 maakte de oliecrisis een einde aan de economische groei.

Gevolg: vanaf jaren 80 kwam de verzorgingsstaat onder druk te staan. 

HC Nederland (3.2)

Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland

tussen 1978-2008?

Kenmerkende aspecten

45 De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een

wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

47 De eenwording van Europa

48 De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw

aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

49 De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen

Highlights

Economische crisis jaren 80: onder leiding van Lubbers bezuinigingspolitiek/inperken verzorgingsstaat.

Eind jaren 80 herstelde de economie zich: Nederland profiteerde van de Europese samenwerking.

Verdrag van Maastricht: basis voor Europese Unie en de invoering van de Euro.

Liberaal beeld van de wereld: burgers waren zelfredzaam/ kleinere rol van de overheid.

Gevolg: vergaande individualisering.

Wetten/beleid: gedoogbeleid softdrugs, wet gelijke behandeling, invoering homohuwelijk, euthanasiewetgeving.

Nederland liep hierdoor internationaal voorop. 

vanaf jaren 90: nieuwe positie, eerst grote protesten tegen kernwapens in jaren 80, daarna einde koude Oorlog andere rol Navo en EU. Val van Srebrencia zorgde voor terughoudendheid in internationale ambities. 

Na de jaren 60: versplinterde jeugdculturen: punkers, kraakbeweging.

VS: rapmuziek (vanaf jaren 90 populair in Nederland. 

Jaren 90: Gabbercultuur. 

Highlights 2

Jaren 90: globalisering door internet mobiele telefoon. 

Ook migratie nam verder toe: Schengenverdrag, asielzoekers door politieke conflicten. 

Idee van de multiculturele samenleving. 

Rond 2000 polarisatie: 

Grote kloof arm en rijk/ mensen keerden zich tegen de multiculturele samenleving. 

Terreuraanslagen (9/11) en aanslag op Pim Fortuyn vergrootten deze tegenstellingen. 

Beleid van 2002 is meer gericht op integratie of assimilatie. 

IN 2008 nieuwe economische crisis. 

Opdracht

Maak de opdracht op het stencil.