Geluid

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Geluid

Planning

1 ste lesuur: 

Geluidssnelheid

 Beeldvorming

2de lesuur: 

Geluidoverlast

3de lesuur:

 opdracht geluid

Les 1: Wat is geluid?

L TRILLING

altijd een tussenstof (bv  lucht of water).

Komt aan bij het  trommelvlies

Je trommelvlies in je oor gaat meetrillen met de lucht

Je zintuigcellen geven de trilling door aan je hersenen: dan hoor je geluid.

Van bron naar oor

• Geluid heeft altijd een tussenstof (bijv. lucht) nodig
• Geluid heeft een snelheid
• De geluidssnelheid is 343 m/s (meter per seconde), licht is dus sneller!!!(300 000 000 m/s.)

Geluidsbronnen

• Stem
• Machines
• Luidsprekers
• Muziekinstrumenten

0

Les 2: Hoe snel gaat geluid?

Is afhankelijk van de tussenstof. 

In lucht is het 343 m/s. Maar bijvoorbeeld door water is het sneller (1480 m/s).

Om de afstand van een elektrische storm te berekenen gebruik je de formule :

             afstand = snelheid x tijd. 

Je ziet de bliksem en 5 seconde later hoor je het gerommel van de donder. Hoever is de bliksem van jou ingeslagen? 

snelheid van het geluid = 343 m/s

tijd 5 seconden. 

afstand = snelheid x tijd

afstand = 343 x 5 = 1715

de afstand tot de blikseminslag is 1715 meter of 1,715 kilometer. 

Als je berekeningen maakt met de formule

afstand = snelheid * tijd

snelheid: in m/s

tijd: in seconde

afstand: in meter. 

Als het geluid teruggekaatst wordt, vergeet dan niet de afstand te verdubbelen of de tijd te halveren. 

Snelheid is afhankelijk van de tussenstof!!!

Let op!

Echo en Sonar

Echo = Geluid dat wordt teruggekaatst.

Sonar = Zien met behulp van hele hoge geluidssignalen

Aan het werk!

Open in Magister.me het bestand geluid.

Klik op de link van Les 2: geluidsnelheid.

Kijk naar het filmpje, maak de vragen. 

Hoge en lage tonen

De toonhoogte van een geluid meet je in Hertz. Dit noem je de frequentie. Dat komt omdat het woord frequentie betekent hoe vaak iets voorkomt. 

Hoe hoger de frequentie, hoe meer trillingen er per seconde voorkomen. 

Frequentie

• Hoge toon = hoge frequentie
• Lage toon = lage frequentie

• Frequentie is het aantal trillingen in 1 seconde
• Grootheid: frequentie (f)
• Eenheid: hertz (Hz)

• 100 Hz = 100 trillingen per 1 seconde

Hoe verander je de toonhoogte?

	Hoge toon	Lage toon
Snaarinstrument	Dunne snaar Korte snaar Strakke snaar	Dikke snaar Lange snaar Losse snaar
Blaasinstrument	Korte luchtkolom Vingergaten open	Lange luchtkolom Vingergaten dicht
Slaginstrument	Strakgespannen vel Korte staaf Dunne staaf	Losgespannen vel Lange staaf Dikke staaf

Welke tonen kun jij horen?

Ondergrens

De laagste toon die een mens kan horen is 20 Hz

Bovengrens

De hoogste toon die een mens kan horen is 20.000 Hz

Hoe ouder je wordt, hoe lager de bovengrens.

Oscilloscoop

We kunnen geluid zichtbaar maken. Dit doen wij met een oscilloscoop. 

EEN WAT!?

OS-CIL-LO-SCOOP

Oscilloscoop

Hiermee kun je de frequentie berekenen. (Hertz = Hz). Dus hoeveel trillingen in een seconde. 

Hiermee kun je de trillingstijd berekenen. Hoe lang een trilling duurt. (Seconden = s)

Bij lage tonen weinig trillingen

Bij zachte tonen zijn de trillingen "platter"

Bij hoge tonen veel trillingen

Bij harde tonen zijn de trillingen "hoger"

Aan het werk!

Open in Magister.me het bestand geluid.

Klik op de link van Les 3: beeldvorming

Kijk naar het filmpje, maak de vragen. 

Geluidsterkte = hoe hard het geluid is. 

Je meet de geluidsterkte met een decibel-meter. De eenheid is decibel. (hier 80,7 dB)

Pijngrens

Lange tijd luisteren naar een geluid-sterkte boven 90 dB kan al doof maken

Bij 140 dB doet geluid pijn en wordt je zeker doof

1

2

Geluidssterkte (decibel - dB)

1

2

3

4

5

6

Geluidssterkte (decibel - dB)

Geluidsoverlast verminderen

• Isoleren met zachte materialen (zoals schuimrubber)
• Bestrijding van geluid aan de bron (muziek zachter zetten)

• Maatregelen tussen bron en ontvanger (geluidschermen bij snelweg kaatsen geluid terug)

• Maatregelen aan de kant van de ontvanger  (gehoorbescherming dragen)

           

Bron:     Denk hierbij bijvoorbeeld aan stille autobanden, stille(re) auto's, geluidreducerende wegdekverhardingen, het verkeersluw maken van straten, het zachter zetten van de stereo, het dempen van de piano, etc.

           Denk hierbij bijvoorbeeld aan het plaatsen van een geluidsscherm of geluidswal.

Meestal gaat het dan om het aanbrengen van (extra) geluidsisolatie aan de woning en

           het rekening houden met de eisen van de geluidssterkte die de regering stelt bij het

           ontwerpen van huizen.

Hoe verminder je geluidsoverlast

• geluidoverlast kun je verminderen met isolatie 
  

• Geluidsisolatie werkt beste met zachte materialen (schuimrubber, textiel)

• Zachte materialen absorberen het geluid (het geluid verdwijnt)

• Geluidsschermen kaatsen geluid terug

Aan het werk!

Open in Magister.me het bestand geluid.

Klik op de link van Les 4: Geluidsoverlast

Kijk naar het filmpje, maak de vragen.