herhalen examen politiek

1 / 33

Slide 1: Slide

MaatschappijleerMiddelbare schoolmavoLeerjaar 4

This lesson contains 33 slides, with text slides.

Items in this lesson

herhalen examen politiek

Slide 1 - Slide

Wat zit er vaak in

Moeilijker voorspelbaar dan maatschappelijke analyse,

maar.....

Slide 2 - Slide

De rechten van het parlement om de medewetgevende taak en de controlerende taak uit te voeren.

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Politieke stromingen

komt ook vaak terug in de maatschappelijke analyse

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Zorg dat je de drie bestuurslagen weet!

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

De manier waarop wetten en regels tot stand komen, noemen we politieke besluitvorming.

Dit begint vaak met de wensen van burgers, of het ontstaan van een maatschappelijk probleem (wat de overheid moet oplossen).

Het proces verloopt in 4 fases.

Besluitvormingsproces

Slide 10 - Slide

Wens (van burgers) wordt een politiek probleem (agenda)

wethouders, ministers en ambtenaren bedenken oplossingen

Er wordt een

besluit genomen.

Het uitvoeren van

het besluit

Fase 1

Fase 2

Fase 3

Fase 4

Politieke besluitvorming

Terugkoppeling

Slide 11 - Slide

Het uiten van wensen die leven in de maatschappij, met als doel die op de politieke agenda te krijgen.

Burgers, organisaties, pressie- en belangengroepen proberen hun wensen en verlangens op de politieke agenda te krijgen. Het succes van hun pogingen hangt onder meer af van het kunnen mobiliseren van de publieke opinie.

Fase 1: Agendavorming

Fase 1 is afgerond als de wensen en verlangens op de politieke agenda staan.

Slide 12 - Slide

Vergelijken of afwegen van en het bedenken van oplossingen voor vraagstukken.

Mogelijk nieuw beleid wordt opgesteld en vaak met hulp van ambtenaren voorbereid, dat wil zeggen: er wordt gekeken naar haalbaarheid, kosten, effectiviteit en

draagvlak.

Pressiegroepen en andere actoren proberen ook tijdens deze fase invloed uit te oefenen. Dagelijks bestuur en volksvertegenwoordigers bepalen hun standpunten

over het (mogelijk nieuwe) beleid.

Fase 2: Beleidsvoorbereiding

KFase 2 is afgerond vlak voordat de besluitvorming plaatsvindt.

Slide 13 - Slide

Het beslissen over problemen of over de besluitvormingsfase.

Eerst neemt het dagelijks bestuur een voorlopige beslissing.

Vervolgens besluit de volksvertegenwoordiging over het (al dan niet) aannemen van het

nieuwe beleid/nieuwe wetgeving.

Fase 3: Beleidsbepaling

Psst... van welk parlementair recht wordt hier gebruik gemaakt?

Fase 3 is afgerond als de volksvertegenwoordiging de uiteindelijke beslissing heeft

genomen.

Slide 14 - Slide

Onder politieke verantwoordelijkheid van het dagelijks bestuur zijn ambtenaren belast

met de uitvoer van wetten en maatregelen.

Tijdens de uitvoer kan blijken dat het

veranderde beleid moeilijk (of niet) uitvoerbaar is.

Fase 4: Beleidsuitvoering

Korter opgeschreven: de nieuwe wet wordt uitgevoerd, het probleem wordt aangepakt.

Slide 15 - Slide

Het proces eindigt niet bij fase 4.

Er komen voortdurend reacties vanuit de samenleving op het beleid!

Dit noemen we ook wel terugkoppeling. De ministers kijkt dan opnieuw naar de plannen.

Het gaat dus steeds weer opnieuw en stopt niet!

Terugkoppeling

Slide 16 - Slide

Losse begrippen die vaak voorbij komen in het examen

Slide 17 - Slide

Rentmeesterschap

We hebben de aarde van God te leen gekregen en daarom moeten we er goed voor zorgen.

Past bij de Christendemocratische stroming

Slide 18 - Slide

Geheim van Noordeinde

De koning als staatshoofd overlegt regelmatig met de minister-president en de ministers.

De inhoud van al deze gesprekken is geheim.

Slide 19 - Slide

Nationale ombudsman

Als je vindt dat de overheid haar taak niet goed uitvoerd, kun je naar de nationale ombudsman stappen. Zijn taak is om burgers te beschermen tegen fouten van de overheid.

Slide 20 - Slide

Collectieve welzijnsvoorzieningen

Zaken waar de overheid verantwoordelijk voor is die te maken hebben met het welzijn van burgers zoals,

gezondheidszorg, onderwijs, huisvesting

Slide 21 - Slide

verzorgingsstaat

In een verzorgingsstaat dient de overheid zorg te dragen voor:

 Bescherming tegen verlies van inkomen; vanwege verlies aan werk, door ziekte en

ouderdom, met name door middel van het stelsel van sociale zekerheid

 Collectieve welzijnsvoorzieningen waaronder gezondheidszorg, onderwijs, huisvesting

 Rechtvaardige inkomensverdeling

 Bevordering van voldoende werkgelegenheid

Dit is vastgelegd in de grondwet.

Slide 22 - Slide

Passief en actief kiesrecht

Slide 23 - Slide

Kiesstelsels

Evenredige vertegenwoordiging

Nederland heeft dit
het totaal aantal uitgebrachte stemmen gedeeld door hetaantal zetels.
Elke stem telt even zwaar mee
Kleine partijen hebben kans op zetels
Coalitievorming is bijna altijd nodig
Partijen werken meer samen

De meerderheid wint alles
Stemmen voor een minderheid gaan verloren
Kleine partijen weinig kans op zetels
Coalities niet nodig
In landen die een meerderheidsstelsel hebben, bestaan er vaak maar twee of drie (grote) partijen en heeft na de verkiezingen regelmatig een partij de meerderheid.

Meerderheidsstelsel

Slide 24 - Slide

Mensen die twijfelen over op welke partij ze gaan stemmen.

Dit gebeurt steeds meer omdat mensen niet meer automatisch op dezelfde partij als de vorige keer stemmen.

Zwevende kiezers

Mensen die twijfelen over op welke partij ze gaan stemmen.

Dit gebeurt steeds meer omdat mensen niet meer automatisch op dezelfde partij als de vorige keer stemmen.

Slide 25 - Slide

Grondwet artikel 1

Alle burgers zijn gelijk voor de wet

Slide 26 - Slide

het legaliteitsbeginsel

Het handelen van een overheid moet altijd gebaseerd zijn op een wet

Slide 27 - Slide

Coalitie en oppositie

Slide 28 - Slide

fracties

Slide 29 - Slide

Ministeriële verantwoordelijkheid

betekent dat de ministers en staatssecretarissen en niet de koning of de ambtenaren in het parlement verschijnen om informatie te geven en het beleid te verdedigen